Τα μάτια είναι στραμμένα στα εγκαίνια της αμερικανικής πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ, αλλά δεν είναι η πρώτη φορά, ούτε και η τελευταία που μία πρεσβεία εγκαθίσταται στην Ιερή Πόλη. Προς το παρόν ωστόσο η μεταφορά που ανακοινώθηκε στις 6 Δεκεμβρίου από τον Ντόναλντ Τραμπ, προκαλώντας την κατακραυγή της διεθνούς κοινότητας και των Παλαιστινίων, δεν έχει προκαλέσει το αλυσιδωτό αποτέλεσμα που είχε προαναγγείλει το Ισραήλ, με κάποιες εξαιρέσεις.
Κατά το παρελθόν, σειρά χωρών, κυρίως της Αφρικής και της νότιας Αμερικής, είχαν εγκαταστήσει τις πρεσβείες τους στην Ιερουσαλήμ. Ορισμένες μπορεί να επιστρέψουν. Μετά τον Πόλεμο του Γιομ Κιπούρ τον Οκτώβριο 1973, η Ακτή του Ελεφαντοστού, το Ζαΐρ (η σημερινή Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό) και η Κένυα διέκοψαν τις διπλωματικές τους σχέσεις με τον Ισραήλ και έκλεισαν τις πρεσβείες τους στην Ιερουσαλήμ. Οταν οι σχέσεις αποκαταστάθηκαν, οι διπλωματικές αποστολές εγκαταστάθηκαν στο Τελ Αβίβ.
Το 1980, το Ισραήλ ψήφισε νόμο που κήρυσσε την Ιερουσαλήμ «ενιαία και αδιαίρετη» πρωτεύουσα του κράτους. Αυτή η «ενιαία» πρωτεύουσα περιλαμβάνει τις παλαιστινιακές συνοικίες του ανατολικού τομέα της πόλης, ο οποίος κατελήφθη από τις ισραηλινές στρατιωτικές δυνάμεις κατά τον Πόλεμο των Εξι Ημερών του 1967 και στην συνέχεια προσαρτήθηκε. Ομως, η ανατολική Ιερουσαλήμ είναι η πρωτεύουσα του παλαιστινιακού κράτους το οποίο οραματίζονται οι Παλαιστίνιοι. Τα Ηνωμένα Εθνη κήρυξαν παράνομη την ισραηλινή απόφαση και κάλεσαν τα κράτη που διατηρούσαν πρεσβείες στην Ιερουσαλήμ να τις μεταφέρουν.
Η Βολιβία, η Χιλή, η Κολομβία, η Κόστα Ρίκα, η Δομινικανή Δημοκρατία, ο Ισημερινός, η Γουατεμάλα, η Αϊτή, ο Παναμάς, το Σαλβαδόρ, η Ουρουγουάη, η Βενεζουέλα και η Ολλανδία συμμορφώθηκαν. Η Κόστα Ρίκα και το Σαλβαδόρ επέστρεψαν το 1984 για να ξαναφύγουν το 2006. Μετά την απόφαση Τραμπ, ορισμένες χώρες δήλωσαν ότι θέλουν να ακολουθήσουν και το Ισραήλ προσπαθεί να πείσει και άλλες να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Ουάσινγκτον. Ο πρόεδρος της Γουεταμάλας Τζίμι Μοράλες ανακοίνωσε ότι η χώρα του θα εγκαινιάσει την Τετάρτη την πρεσβεία της στη Ιερουσαλήμ, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ ανακοίνωσε ότι και η Παραγουάη θα κάνει το ίδιο πριν από το τέλος του Μαΐου.
Ο πρόεδρος της Τσεχίας Μίλος Ζέμαν έχει εκφρασθεί υπέρ της μεταφοράς της πρεσβείας στην Ιερουσαλήμ , αλλά προς το παρόν η κυβέρνησή του ανακοίνωσε την επαναλειτουργία ενός τιμητικού προξενείου και την εγκατάσταση πολιτιστικού κέντρου στην πόλη. Ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας Σίνζο Αμπε έδωσε στον παλαιστίνιο πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς την διαβεβαίωση ότι η χώρα του θα διατηρήσει την πρεσβεία της στο Τελ Αβίβ.
Αίμα στην Γάζα – Οργή των Παλαιστινίων – Άγρια επεισόδια
Νεκροί από ισραηλινά πυρά έπεσαν τουλάχιστον δυο παλαιστίνιοι και τραυματίσθηκαν τουλάχιστον 28 κατά μήκος των συνόρων της Γάζας, ενώ διαδηλωτές κατευθύνονται προς τα σύνορα κατά την κορύφωση έξι εβδομάδων διαδηλώσεων την ώρα που οι ΗΠΑ ετοιμάζονται να ανοίξουν την πρεσβεία τους στην Ιερουσαλήμ. Οι διαμαρτυρίες αναμένεται να κλιμακωθούν στη διάρκεια της ημέρας, 70ης επετείου από την ίδρυση του Ισραήλ, καθώς μεγάφωνα στα τζαμιά της Γάζας καλούσαν τους Παλαιστινίους να συμμετάσχουν στην αποκαλούμενη «Μεγάλη Πορεία της Επιστροφής».
Ισραηλινοί στρατιώτες έχουν σκοτώσει 45 Παλαιστινίους από τις 30 Μαρτίου που άρχισαν οι διαδηλώσεις, σύμφωνα με παλαιστίνιους αξιωμάτουχους, ενώ δεν έχουν αναφερθεί θύματα από την ισραηλινή πλευρά. Ο απολογισμός των νεκρών προκάλεσε διεθνείς επικρίσεις, όμως οι ΗΠΑ, οι οποίες έχουν προκαλέσει την οργή των Αράβων μεταφέροντας την πρεσβεία τους στην Ιερουσαλήμ από το Τελ Αβίβ, επαναλαμβάνουν τις ισραηλινές κατηγορίες εναντίον της Χαμάς, η οποία κυβερνά τη Γάζα, υποστηρίζοντας ότι υποθάλπει τη βία. Ο ισραηλινός στρατός έστειλε ενισχύσεις στα σύνορα με τη Γάζα και έριξε σήμερα φέιγ-βολάν στον θύλακο προειδοποιώντας τους Παλαιστινίους «να μην χρησιμοποιηθούν σαν εργαλείο από τη Χαμάς» και να μην πλησιάσουν ούτε να προκαλέσουν ζημιές στον συνοριακό φράκτη.
Ωστόσο χιλιάδες Παλαιστίνιοι συγκεντρώθηκαν σε πέντε τοποθεσίες κατά μήκος των συνόρων και τουλάχιστον 28, ανάμεσα στους οποίους και δύο ντόπιοι δημοσιογράφοι, τραυματίσθηκαν από ισραηλινά πυρά, ανακοίνωσε η παλαιστινιακή Ερυθρά Ημισέληνος. Οι διαμαρτυρίες πρόκειται να κορυφωθούν αύριο Τρίτη, την ημέρα που οι Παλαιστίνιοι θρηνούν για τη «Νάκμπα» (Καταστροφή), όταν εκατοντάδες χιλιάδες απ’ αυτούς εκδιώχθηκαν το 1948 από τα σπίτια τους. Ο ισραηλινός στρατός έχει δηλώσει πως οι στρατιώτες του υπερασπίζονται τα σύνορα και ανοίγουν πυρ βάσει των κανόνων εμπλοκής. Παλαιστίνιοι αυτόπτες μάρτυρες δήλωσαν πως ισραηλινά αεροσκάφη έριξαν επίσης σήμερα εύφλεκτο υλικό για να κάψουν ελαστικά που διαδηλωτές είχαν στιβάξει για να τους βάλουν φωτιά και να τα αφήσουν να κυλήσουν προς τον φράκτη. Οι Ισραηλινοί έριξαν επίσης δακρυγόνα σε ανθρώπους που βρίσκονταν στους καταυλισμούς από σκηνές οι οποίοι έχουν ξεφυτρώσει κατά μήκος των συνόρων, δήλωσαν αυτόπτες μάρτυρες. Ο Ναφτάλι Μπένετ, ο ισραηλινός υπουργός Παιδείας, δήλωσε στο ισραηλινό ραδιόφωνο πως το Ισραήλ θα αντιμετωπίσει τον φράκτη στη Γάζα σαν ένα «Σιδερένιο Τείχος» και όποιον το πλησιάσει ως «τρομοκράτη».
πηγη: ΑΠΕ – ΜΠΕ/φωτο: Reuters