Ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις δρομολογούν στο Ιράκ οι σχεδόν καθημερινές διαδηλώσεις με αίτημα όχι μόνο την παραίτηση του πρωθυπουργού, αλλά κυρίως την καταπολέμηση της διαφθοράς και την καταπολέμηση της ανεργίας των νέων.
Ο πρόεδρος του Ιράκ Μπαρχάμ Σάλεχ δεσμεύτηκε σήμερα να διεξαγάγει πρόωρες εκλογές μετά την ψήφιση του νέου εκλογικού νόμου και δήλωσε ότι ο πρωθυπουργός ‘Αντελ Αμπντελ Μάχντι είναι έτοιμος να παραιτηθεί αν βρεθεί αντικαταστάτης του.
Ο Σάλεχ έκανε τηλεοπτικό διάγγελμα την ώρα που σαρώνει τη χώρα ένα πρωτοφανές κίνημα διαμαρτυρίας με αίτημα την απομάκρυνση όλης της πολιτικής τάξης, την οποία κρίνει ακατάλληλη.
Τα βίαια επεισόδια κατά τη διάρκεια των κινητοποιήσεων έχουν προκαλέσει τον θάνατο 250 και πλέον ανθρώπων από την 1η Οκτωβρίου.
Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας του Ιράκ δέχτηκε τις τελευταίες ημέρες αρκετούς πολιτικούς και υπεύθυνους για να συμφωνήσουν πώς θα απαντήσουν σε αυτό το κίνημα διαμαρτυρίας. Επέμεινε σε μια μετάβαση “στο συνταγματικό και νομικό πλαίσιο που θα εμποδίσει οποιοδήποτε συνταγματικό κενό”.
Το πολιτικό σύστημα του Ιράκ θεσπίστηκε το 2003, την εποχή της αμερικανικής εισβολής, η οποία οδήγησε στην πτώση του δικτάτορα Σαντάμ Χουσέιν.
Το Σύνταγμα, το οποίο ψηφίστηκε το 2005, προβλέπει ότι το κοινοβούλιο μπορεί, με δική του πρωτοβουλία ή του προέδρου της Δημοκρατίας, να αποσύρει την εμπιστοσύνη του στον πρωθυπουργό. Η περίπτωση της παραίτησης δεν αναφέρθηκε ωστόσο, ενώ σε διάστημα 16 ετών, κανένας πρωθυπουργός δεν εγκατέλειψε τη θέση του πριν από το τη λήξη της τετραετούς θητείας του.
Στην τηλεοπτική του ομιλία , ο Σάλεχ είπε ότι ο πρωθυπουργός ‘Αντελ Αμπντελ Μάχντι “δέχεται να παραιτηθεί”, αν τα κόμματα στο κοινοβούλιο του Ιράκ συμφωνήσουν σε έναν αντικαταστάτη.
‘Οποια κι αν είναι η τύχη του ‘Αμπντελ Μάχντι, “μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι ως πρόεδρος της Δημοκρατίας, θα εγκρίνω τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών στο πλαίσιο ενός νέου εκλογικού νόμου και υπό την εποπτεία μιας νέας Εκλογικής Επιτροπής”, δήλωσε ο Σάλεχ.
Ο νέος εκλογικός νόμος αναμένεται να τεθεί προς ψήφιση στο κοινοβούλιο του Ιράκ “την προσεχή εβδομάδα”, δήλωσε.
Στην πλατεία Ταχρίρ της Βαγδάτης, επίκεντρο του κινήματος διαμαρτυρίας, η ομιλία του προέδρου δεν δείχνει να πείθει.
“Η παραίτηση του ‘Αμπντελ Μάχντι δεν είναι παρά ένα μέρος της λύσης. Το πρόβλημα που έχουμε, είναι με όλα τα κυβερνώντα κόμματα του Ιράκ”, δήλωσε ο 49χρονος διαδηλωτής Χαϊντάρ Κάζεμ.
Ο ‘Αμπντελ Μάχντι δήλωσε ήδη την Τρίτη ότι είναι έτοιμος να παραιτηθεί αν οι μεγαλύτερες κοινοβουλευτικές ομάδες –αυτή του σιίτη ηγέτη Μοκτάντα Σαντρ και αυτή του Χάντι αλ-Αμέρι, αρχηγού των φιλοϊρανών παραστρατιωτικών των Χασντ αλ-Σαάμπι (Μονάδες Λαϊκής Κινητοποίησης)– συμφωνήσουν σε μια νέα κυβέρνηση και έναν νέο πρωθυπουργό. Αλλά οι απόψεις των δύο κομμάτων ακόμη διίστανται.
Σύμφωνα με το περίπλοκο σύστημα κατανομής των κυβερνητικών θέσεων με βάση το θρήσκευμα και τις εθνότητες στο Ιράκ, ο πρωθυπουργικός θώκος αναλογεί σε σιίτη. Ωστόσο, σε μια χώρα όπου το Ιράν και οι ΗΠΑ θέλουν να επεκτείνουν την επιρροή τους, ο πρωθυπουργός πρέπει επίσης να θεωρείται κατάλληλος και από τις δύο αυτές δυνάμεις, που είναι εχθροί μεταξύ τους, σύμφωνα με τους παρατηρητές.