Οι πληροφορίες για τα αυξημένα αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου έχουν προκαλέσει θυελλώδεις αντιδράσεις από την διεθνή κοινότητα
Η δημοσιοποίηση εμπιστευτικής έκθεσης του ΟΗΕ, στις αρχές του μηνός, που αποκάλυψε ότι το Ιράν αύξησε τα αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου σε επικίνδυνα ποσοστά, προκάλεσε την αντίδραση της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Βρετανίας που ζήτησαν την επιβολή νέων κυρώσεων στην Τεχεράνη.
Όπως φαίνεται το Ιράν «λύγισε» από τις διεθνείς πιέσεις και αποδέχτηκε περισσότερους και πιο αυστηρούς ελέγχους στο πυρηνικό του πρόγραμμα από τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ/IAEA), σύμφωνα με νέα εμπιστευτική έκθεση της υπηρεσίας του ΟΗΕ που περιήλθε σήμερα (13.12.2024) σε γνώση του Γαλλικού Πρακτορείου.
Η Τεχεράνη είχε ανακοινώσει στις αρχές Δεκεμβρίου ότι άρχισε να τροφοδοτεί νέες συσκευές φυγοκέντρισης στις εγκαταστάσεις του Φορντό (κέντρο) «κυρίως με τελικό αποτέλεσμα να αυξηθεί σημαντικά το ποσοστό παρασκευής ουρανίου εμπλουτισμένου μέχρι 60%», υπενθυμίζει ο ΔΟΑΕ. Αναμένεται να ξεπεράσει τα 34 κιλά τον μήνα έναντι 4,7 κιλών που είχαν καταγραφεί κατά την τελευταία περίοδο επιθεώρησης.
Απέναντι σε αυτές τις «αλλαγές», ο οργανισμός που έχει την έδρα του στη Βιέννη της Αυστρίας, είχε ζητήσει μια επαναξιολόγηση των επιθεωρήσεών του προκειμένου να διασφαλίσει πως «η εγκατάσταση δεν χρησιμοποιείται» για να «παραχθεί ουράνιο σε βαθμό εμπλουτισμού μεγαλύτερο εκείνου που έχει δηλωθεί» και πως δεν «υπάρχει παρέκκλιση από τις δηλωμένες πυρηνικές ύλες».
«Το Ιράν αποδέχθηκε το αίτημα της υπηρεσίας να αυξήσει τη συχνότητα και την ένταση» των μέτρων επιτήρησής της, γράφει ο ΔΟΑΕ στην έκθεση αυτή.
Το όριο του 60% είναι κοντά στο 90% που απαιτείται για την κατασκευή πυρηνικού όπλου. Η συμφωνία στην οποία κατέληξαν στη Βιέννη το 2015 η Τεχεράνη και μεγάλες δυνάμεις, που είναι πλέον άδειο κέλυφος καθώς οι διαπραγματεύσεις για την αναβίωσή της απέτυχαν το 2022, έθετε ανώτατο όριο το 3,67%.
Το Ιράν υπεραμύνεται του δικαιώματός του σε ένα πυρηνικό πρόγραμμα που δεν έχει στρατιωτικούς σκοπούς, αλλά προορίζεται κυρίως για την παραγωγή ενέργειας και αρνείται ότι θέλει να αποκτήσει πυρηνικό όπλο. Έχει ωστόσο καταπατήσει σαφώς τις δεσμεύσεις του αντιδρώντας στην αποχώρηση των ΗΠΑ, το 2018, από τη συμφωνία, γνωστή ως Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (ΚΟΣΔ/JCPOA) και την επαναφορά των βαριών κυρώσεων.
Αυτή η νέα ενίσχυση του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος σημειώνεται μετά την έγκριση, τον περασμένο Νοέμβριο, ψηφίσματος του συμβουλίου διοικητών του ΔΟΑΕ που καταδίκαζε την έλλειψη συνεργασίας της Τεχεράνης σχετικά με τις πυρηνικές της δραστηριότητες. «Είναι ένα σαφές μήνυμα σε απάντηση αυτού που (οι Ιρανοί) αισθάνονται ως πίεση», είχε δηλώσει την περασμένη εβδομάδα στο Γαλλικό Πρακτορείο ο γενικός διευθυντής της υπηρεσίας του ΟΗΕ, ο Ραφαέλ Γκρόσι.
Η Γαλλία, η Γερμανία και η Βρετανία εξέφρασαν την Τρίτη την έντονη «ανησυχία» τους, καλώντας την Ισλαμική Δημοκρατία «να βάλει αμέσως τέλος στην πυρηνική κλιμάκωσή της». Σε μια επιστολή προς το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, οι τρεις χώρες ανέφεραν το ενδεχόμενο να καταφύγουν σε μηχανισμό επαναφοράς των κυρώσεων εναντίον του Ιράν «προκειμένου να το εμποδίσουν να αποκτήσει πυρηνικό όπλο».
Η Ευρωπαϊκή Ένωση καταδίκασε επίσης σήμερα αυτό το «νέο βήμα στην κλιμάκωση». «Είναι εξαιρετικά ανησυχητικό, κυρίως γιατί» η αύξηση αφορά «το ουράνιο που έχει εμπλουτισθεί σε βαθμό που είναι κοντά στους στρατιωτικούς βαθμούς», δήλωσε εκπρόσωπος της διπλωματικής υπηρεσίας της ΕΕ, ο Ανουάρ Ελ Ανούνι.
