Η επίθεση με drones στις εγκαταστάσεις της σαουδαραβικής εταιρίας πετρελαίου Aramco, το περασμένο σαββατοκύριακο, προκαλεί ντόμινο εξελίξεων στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Την περιοχή που έτσι κι αλλιώς μοιάζει… διαχρονικά με καζάνι έτοιμο να εκραγεί, αλλά τα τελευταία εικοσιτετράωρα… λίγο περισσότερο. Όλα μοιάζουν να κρέμονται σε μια κλωστή και ήδη ο… κόσμος όλος “βουίζει” από χθες πως ο Ντόναλντ Τραμπ βρίσκεται μπροστά στο μεγαλύτερη δίλημμα της προεδρίας του με το Ιράν… στο κάδρο.
Θα επιτεθεί ο Τραμπ στο Ιράν;
Από την πρώτη στιγμή, η Ουάσινγκτον έδειξε την Τεχεράνη ως υπεύθυνη για τις επιθέσεις, παρότι την ευθύνη ανέλαβε η οργάνωση Χούτι της Υεμένης, η οποία πάντως διατηρεί σύμφωνα με διεθνολόγους, σχέσεις με τον Ιράν.
Εδώ να σημειώσουμε πως μόλις την Δευτέρα, 16.09.2019, ο πρόεδρος του Ιράν, Χασάν Ροχανί, χαρακτήρισε “δίκαιη ανταπόδοση” τις επιθέσεις αυτές, δείχνοντας πως… κάθε άλλο παρά διαφωνεί.
Το γεγονός αυτό επανέφερε τα σενάρια περί πιθανής σύρραξης μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν, στην οποία πάντως, όπως εκτιμούν οι γνωρίζοντες τα τεκταινόμενα στον Περσικό Κόλπο, δύσκολα θα φτάσουμε.
Μιλώντας στο newsit.gr η καθηγήτρια Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών Μαίρη Μπόση, εξήγησε ότι μια πιθανή εμπλοκή μεταξύ των δύο χωρών θα σήμαινε ότι μπαίνουμε σε έναν τρίτο παγκόσμιο πόλεμο στον οποίο πρωταγωνιστικό ρόλο θα είχαν εξαιρετικά αναβαθμισμένα οπλικά συστήματα. “Αν φτάσουμε σε πολεμική εμπλοκή, καταλαβαίνουν και στην Ουάσινγκτον ότι θα υπάρξει τρίτος παγκόσμιος πόλεμος τεραστίων διαστάσεων με χρήση εξαιρετικά αναβαθμισμένων οπλικών συστημάτων. Υπάρχουν παρ’ όλα αυτά στο περιβάλλον του Αμερικανού Προέδρου άνθρωποι που στηρίζουν μια επίθεση. Όμως ο Τραμπ φαίνεται να κρατάει μια ισορροπία”, ανέφερε χαρακτηριστικά.
Στο ίδιος μήκος κύματος ήταν και η δήλωση στο newsit.gr του διεθνολόγου Αλέξανδρου Κούτση ο οποίος εκτίμησε ότι σε περίπτωση που οι ΗΠΑ επιχειρούσαν να επιτεθούν στο Ιράν, εκείνο θα απαντούσε «με την εκτόξευση χιλιάδων πυραύλων εναντίον του Ισραήλ, άλλων συμμάχων των ΗΠΑ στην περιοχή, αλλά και αμερικανικών βάσεων στον Περσικό Κόλπο». Όπως εξήγησε ο ίδιος, τα διάφορα “γεράκια” στο περιβάλλον Τραμπ τα οποία στηρίζουν και προτείνουν επίθεση στην Τεχεράνη, βρίσκονται αντιμέτωπα με τη στρατιωτική ηγεσία των ΗΠΑ η οποία αξιολογεί διαφορετικά την κατάσταση και αντιλαμβάνεται τους κινδύνους. «Νομίζω ότι κι ο ίδιος ο Τραμπ δεν θέλει τον πόλεμο, διότι γνωρίζει τι θα του κοστίσει», συμπλήρωσε ο κ. Κούτσης.
Κατά κοινή ομολογία πάντως, εκείνο που πιέζει περισσότερο την Ουάσινγκτον να σκληρύνει τη στάση της απέναντι στην Τεχεράνη, είναι το ισχυρότατο ισραηλινό λόμπι, το οποίο θα αποκόμιζε ίσως οφέλη από μια πολεμική σύρραξη στην περιοχή. Κατά τον κ. Κούτση αυτό το ισραηλινό λόμπι προσβλέπει στην εξόντωση της Χεσμπολάχ η οποία δραστηριοποιείται στο Λίβανο και βλέπει μια πιθανή επίθεση των ΗΠΑ στο Ιράν ως ιδανική λύση. Η Μαίρη Μπόση από την άλλη, εξήγησε ότι σε περίπτωση που το Ιράν επιτίθετο στο Ισραήλ στο πλαίσιο μιας γενικευμένης σύρραξης στην περιοχή, το Τελ Αβίβ είναι πιθανό να απαντούσε με χρήση πυρηνικών όπλων τα οποία έχει στην κατοχή του.
Οι “στενές” σχέσεις ΗΠΑ – Σαουδικής Αραβίας
Η εμπλοκή των ΗΠΑ στα του Περσικού Κόλπου κάθε άλλο παρά τυχαία είναι. Η Σαουδική Αραβία παραμένει σημαντικός σύμμαχος των ΗΠΑ στην περιοχή. Σύμφωνα με τον κ. Κούτση «οι ΗΠΑ ήταν επί χρόνια εξαρτημένες από τις ενεργειακές πηγές της Σαουδικής Αραβίας καθότι εκμεταλλεύονταν το πετρέλαιο της χώρας. Οι σχέσεις τους κλονίστηκαν μετά την επίθεση στους δίδυμους πύργους, αφού οι περισσότεροι δράστες ήταν Σαουδάραβες, ωστόσο επί Τραμπ ξεκίνησε μια προσπάθεια αναθεώρησης των σχέσεων των δύο χώρων, πράγμα που σηματοδότησε και η επίσκεψή του εκεί. Ελπίζει στην πραγματικότητα να πουλήσει στη Σαουδική Αραβία πολεμικό εξοπλισμό».
Στο ίδιος μήκος κύματος και η τοποθέτηση της κ. Μπόση η οποία εξήγησε ότι «η στήριξη των ΗΠΑ στη Σαουδική Αραβία, είναι στήριξη που αφορά κυρίως στον πλούτο λόγω των πετρελαίων». Η Μπαίρη Μπόση εκτίμησε ταυτόχρονα μιλώντας στο newsit.gr ότι «η σχέση αυτή θα συνεχιστεί» ενώ επεσήμανε ότι το Ριάντ έχει αναγνωρίσει και έναν παλιό καλό φίλο των ΗΠΑ, δηλαδή του Ισραήλ. Η κ. Μπόση κατέληξε υπογραμμίζοντας ότι οι ΗΠΑ έχουν ασφαλώς τεράστια κοιτάσματα πετρελαίου τα οποία κρατούν ως στρατηγικά αποθέματα, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η Σαουδική Αραβία δεν παίζει σημαντικό ρόλο και δεν θα συνεχίσει να έχει στενή σχέση με τις ΗΠΑ.
Ρεπορτάζ: Μάριος Αραβαντινός
Επιμέλεια: Χρήστος Μαυραγάνης
Φωτογραφίες: Reuters.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163