Μπορεί ο απερχόμενος σοσιαλιστής πρωθυπουργός στην Ισπανία να προηγείται, αλλά το «στοίχημα» των εκλογών είναι το ποσοστό του ακροδεξιού Vox.
Η Ισπανία επιστρέφει σήμερα στις κάλπες για μια ψηφοφορία με πολύ αβέβαιη έκβαση ενώ ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός, ο οποίος έρχεται πρώτος στις δημοσκοπήσεις, προειδοποιεί εναντίον της επανεμφάνισης της άκρας δεξιάς.
Περιθωριακό μέχρι και πριν από μόλις έξι μήνες, πριν δημιουργήσει έναν πολιτικό σεισμό συγκεντρώνοντας σχεδόν 11% των ψήφων σε εκλογές στη νότια περιφέρεια της Ανδαλουσίας, το υπερεθνικιστικό κόμμα Vox είναι η προαναγγελθείσα έκπληξη αυτών των βουλευτικών εκλογών, των τρίτων μέσα σε τριάμισι χρόνια.
Τα εκλογικά τμήματα άνοιξαν στις 09:00 (τοπική ώρα, 10:00 ώρα Ελλάδας) και θα κλείσουν στις 20:00 (21:00 ώρα Ελλάδας).
Με περισσσότερο από 10% των ψήφων στις δημοσκοπήσεις και μια τριανταριά έδρες από τις 350, το Vox θα μπορούσε να κάνει μια ισχυρή είσοδο στη βουλή σε μια χώρα όπου η άκρα δεξιά ήταν απούσα από το τοπίο μετά τον θάνατο του δικτάτορα Φράνκο το 1975. Οι Ισπανοί ανανεώνουν επίσης σήμερα μεγάλο μέρος της Γερουσίας.
Ο απερχόμενος σοσιαλιστής πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ, ο οποίος έφθασε στην εξουσία τον Ιούνιο χάρη σε μια πρόταση μομφής εναντίον του συντηρητικού Μαριάνο Ραχόι (Λαϊκό Κόμμα, PP), έχει προειδοποιήσει εναντίον ενός κύματος της άκρας δεξιάς στην Ισπανία, όπως συνέβη στη Φινλανδία, όπου το κόμμα των Αληθινών Φινλανδών ήρθε δεύτερο στις εκλογές που έγιναν στα μέσα Απριλίου.
Σύμφωνα με τις έρευνες της κοινής γνώμης, οι επιδόσεις του Λαϊκού Κόμματος (PP), των φιλελεύθερων του Ciudadanos και του Vox δεν αναμένεται πάντως να τους επιτρέψουν να συγκροτήσουν μια πλειοψηφία, όπως αυτή που τους επέτρεψε να διώξουν τους σοσιαλιστές από την εξουσία στις αρχές της χρονιάς στο προπύργιό τους της Ανδαλουσίας.
Όμως, όπως έχουν αφήσει να εννοηθεί ορισμένοι αναλυτές, «υπάρχει πραγματικός, σίγουρος κίνδυνος» το Vox να πάει σήμερα πολύ καλύτερα απ’ ό,τι λένε οι δημοσκοπήσεις και να καταστεί δυνατό να σχηματισθεί μια πλειοψηφία της δεξιάς με τη στήριξη της άκρας δεξιάς, δήλωσε την Παρασκευή ο Σάντσεθ.
Ο επικεφαλής του PP, ο Πάμπλο Κασάδο, ο οποίος διεξήγαγε μια πολύ επιθετική εκστρατεία εναντίον του Σάντσεθ τον οποίο χαρακτήρισε «Δούρειο Ίππο» των καταλανών και των βάσκων εθνικιστών, άνοιξε εξάλλου την Παρασκευή για πρώτη φορά την πόρτα σε μια συμμετοχή του Vox σε ενδεχόμενη κυβέρνηση της δεξιάς.
Το κόμμα αυτό με τον αντιμεταναστευτικό και αντιφεμινιστικό λόγο, το οποίο ιδρύθηκε από πρώην μέλη του PP, αύξησε τη δύναμή του κυρίως προτείνοντας τη χρήση πυγμής εναντίον των αυτονομιστών στην Καταλονία, των οποίων τα κόμματα θέλει να απαγορεύσει.
Η περιοχή αυτή της βορειοανατολικής Ισπανίας υπήρξε το 2017 το θέατρο μιας απόπειρας απόσχισης που αποτέλεσε τη χειρότερη πολιτική κρίση που γνώρισε η Ισπανία εδώ και σαράντα χρόνια και παραμένει στο κέντρο της πολιτικής συζήτησης.
Σήμερα «θα επιλέξουμε ανάμεσα στην αντι-Ισπανία και τη ζώσα Ισπανία», υπογράμμισε την Παρασκευή ο επικεφαλής του Vox, ο Σαντιάγο Αμπασκάλ, ο οποίος έχει την υποστήριξη της Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία ή του Ματέο Σαλβίνι της Λέγκας στην Ιταλία.
Καχύποπτο έναντι των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης, το Vox διεξήγαγε μαζικά εκστρατεία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, εμπνεόμενο από τη στρατηγική του προέδρου των Φιλιππίνων Ροντρίγκο Ντουτέρτε, του αμερικανού Ντόναλντ Τραμπ ή του βραζιλιάνου Ζαΐχ Μπολσονάρου.
Εντατικές διαβουλεύσεις
Καθώς το πολιτικό τοπίο στην Ισπανία είναι κατακερματισμένο, αναμένεται ότι η διεξαγωγή εντατικών διαβουλεύσεων θα είναι απαραίτητη για να καταστεί δυνατός ο σχηματισμός κυβέρνησης.
Ο Πέδρο Σάντσεθ δεν αναμένεται να κερδίσει παρά 120-130 έδρες σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, μακράν της απόλυτης πλειοψηφίας των 176 εδρών. Θα είναι συνεπώς υποχρεωμένος να κάνει συμμαχίες με τη ριζοσπαστική αριστερά των Podemos, η οποία αντιμετωπίζει δυσκολίες, και με περιφερειακά κόμματα, μεταξύ των οποίων οι καταλανοί υποστηρικτές της ανεξαρτησίας που τον Ιούνιο υποστήριξαν την άνοδό του στην εξουσία.
Όμως ο σοσιαλιστής ηγέτης θα προτιμούσε να αποφύγει να χρειαστεί και πάλι αυτούς τους τελευταίους: η δεξιά δεν έχει πάψει να τον κατηγορεί πως τα βρήκε με τους «εχθρούς της Ισπανίας» και πως αυτοί οι ίδιοι αυτονομιστές είναι που τον υποχρέωσαν να συγκαλέσει αυτές τις πρόωρες εκλογές αρνούμενοι να ψηφίσουν τον προϋπολογισμό του.
Το σενάριο μιας συμμαχίας με τους Ciudadanos, κάτι που ήδη επιχειρήθηκε ανεπιτυχώς το 2016, δεν έχει αποκλεισθεί ξεκάθαρα από τον Σάντσεθ. Έστω κι αν ο Άλμπερτ Ριβέρα, ο επικεφαλής των φιλελευθέρων, υπογράμμισε και πάλι την Παρασκευή πως η «εκδίωξη» του σοσιαλιστή πρωθυπουργού από την εξουσία αποτελεί «εθνική επείγουσα ανάγκη».
