“Αποδείξαμε στον κόσμο ότι μπορούμε να νικήσουμε την αντίδραση και την εξαπάτηση”, δήλωσε ο νικητής των εκλογών Πέδρο Σάντσεθ ευχαριστώντας – όπως είπε – “από καρδιάς” τα 7,4 εκατομμύρια ψηφοφόρων που έφεραν το Σοσιαλιστικό Κόμμα στην πρώτη θέση στην Ισπανία.
Οι Σοσιαλιστές απέσπασαν δύο εκατομμύρια περισσότερες ψήφους συγκριτικά με το 2016. “Το πετύχαμε: το PSOE έχει κερδίσει τις εκλογές, νίκησε το μέλλον και το παρελθόν ηττήθηκε” τόνισε ο σοσιαλιστής ηγέτης που διαθέτει πλέον 123 βουλευτές – σχεδόν 40 περισσότερους σε σύγκριση με το 2016.
Ο Σάντσεθ θα σχηματίσει τη νέα κυβέρνηση, αλλά χρειάζεται να συνεργαστεί με τους Podemos του Πάμπλο Ιγκλέσιας που διαθέτουν 42 έδρες και το Καταλανικό PNV για να εξασφαλίσει τις 176 έδρες που εγγυώνται την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή.
Ισπανία: Οι πιθανοί εταίροι
Στο Φεράθ – την έδρα του κόμματος, όπου η κυκλοφορία είχε διακοπεί ως τις πρώτες πρωινές ώρες από τους χιλιάδες οπαδούς των Σοσιαλιστών που – σύμφωνα με την El Pais – ζητούσαν από τον Σάντσεθ να μην συνεργαστεί με τους κεντροδεξιούς Πολίτες του Άλμπερτ Ριβέρα.
“Θα προχωρήσουμε με βάση τις αξίες μας, τις αξίες της Αριστεράς”, απάντησε ο Σάντσεθ. “No pasaran! Αυτό είναι πλέον σαφές” προσέθεσε ο γενικός γραμματέας του PSOE από το μπαλκόνι αποσαφηνίζοντας την κατάσταση.
“Ο Σάντσεθ έχει κάθε λόγο να είναι ικανοποιημένος” γράφει η καταλανική El Periodico και προσθέτει:
“Νίκησε με μεγάλη διαφορά τον μεγάλο αντίπαλό του – το Λαϊκό Κόμμα του Πάμπλο Κασάδο – αλλά χρειάζεται μετεκλογικές συμφωνίες για να σχηματίσει κυβέρνηση, στις οποίες ενεργά ή παθητικά θα συμμετέχουν και οι αυτονομιστές (και δεν ήθελε αυτό το σενάριο).
Ο Ιγκλέσιας στον πάτο…
Ο Πέδρο Σάντσεθ θα παραμείνει στο παλάτι Μονκλόα, αλλά η πορεία των συμφωνιών θα είναι πολύπλοκη. Ο Πάμπλο Ιγκλέσιας και οι Unidos Podemos, σώζουν την κατάσταση αν και με ένα αποτέλεσμα πολύ χειρότερο από αυτό που είχαν το 2015 ή το 2016, αλλά αρκετά ισχυρό για να λειτουργήσουν μαζί με τους σοσιαλιστές και να ζητήσουν να μπουν στην κυβέρνηση.
Αν και μπορεί να υπολογίζει στο Podemos, ο Σάντσεθ θα πρέπει, επίσης, να εξασφαλίσει την υποστήριξη διαφόρων περιφερειακών κομμάτων, όπως το PNV (Βάσκοι εθνικιστές, 6 έδρες).
“Κλειδί” οι Καταλανοί
Το μείζον ερώτημα είναι ποιος θα είναι ο ρόλος των καταλανών αυτονομιστών οι οποίοι, όπως το Ποδέμος και το PNV, συνέβαλαν ο Σάντσεθ να ανέλθει στην εξουσία, υπερψηφίζοντας την πρόταση μομφής εναντίον του Ραχόι.
Τα κόμματα αυτά κέρδισαν έδαφος και θα καταλάβουν 22 έδρες (15 η Ρεπουμπλικανική Αριστερά της Καταλονίας [ERC], πιο μετριοπαθής, 7 η παράταξη “Μαζί για την Καταλονία” του πρώην προέδρου της επαρχίας Κάρλος Πουτζντεμόν).
Η στήριξή τους είναι απαραίτητη στον Σάντσεθ για να φθάσει το όριο των 176 εδρών στο κοινοβούλιο, αλλά ο πρωθυπουργός ενδέχεται να προτιμήσει να μη ζητήσει την ένταξή τους στην κυβερνητική συμμαχία, αλλά να σχηματίσει κυβέρνηση με κοινοβουλευτική μειοψηφία, που θα βασίζεται στην αποχή των Καταλανών.
Καταποντίστηκε το Λαϊκό Κόμμα (66 έδρες)
Δέκα μήνες μετά την αποπομπή του Ραχόι, που υπέστη βαρύ πλήγμα από την καταδίκη του PP στη δίκη για ένα τεράστιο σκάνδαλο διαφθοράς, το συντηρητικό κόμμα υπέστη μια από τις χειρότερες εκλογικές του ήττες με τον νεαρό Πάμπλο Κασάδο (38 ετών) στα ηνία.
Ο Κασάδο, που έκανε στροφή στη δεξιά, είδε μεγάλο μέρος της εκλογικής βάσης του PP να διαρρέει στους Πολίτες και στο Βοξ.
Οι φιλελεύθεροι Ciudadanos
Το φιλελεύθερο κόμμα του Άλμπερτ Ριβέρα, με 57 έδρες που τάσσεται ρητά εναντίον των αποσχιστικών τάσεων, ουδέποτε είχε τόσους βουλευτές (32 το 2016) μετά την δυναμική είσοδό του στο κοινοβούλιο, που σήμανε το τέλος του δικομματισμού όπως τον γνώριζε η Ισπανία.
Το να σχηματιστεί κυβέρνηση των Σοσιαλιστών και των Πολιτών είναι μια πιθανότητα, τουλάχιστον μαθηματικά. Τα δύο κόμματα το είχαν αποπειραθεί, χωρίς επιτυχία, το 2016, όταν πρωθυπουργός θα γινόταν στη θεωρία ο Σάντσεθ.
Μολονότι ο επικεφαλής της κυβέρνησης αρνείται να αποκλείσει ξεκάθαρα αυτή την υπόθεση εργασίας -παρότι εναντιώνονται σε αυτό το σενάριο οι υποστηρικτές του– ο Ριβέρα καθ’ όλη την προεκλογική εκστρατεία απαιτούσε να «εκδιωχθεί» ο Σάντσεθ από την εξουσία διότι «συνθηκολόγησε με τους αυτονομιστές».
Ο Ριβέρα δεν δίστασε να συμμαχήσει με το Λαϊκό Κόμμα (PP, δεξιά) και με το Vox (άκρα δεξιά) στην προσπάθειά του να αποσπάσει από τους Σοσιαλιστές οχυρά τους. Πολλοί πάντως αναμένουν ότι θα υπάρξει τουλάχιστον μια μερίδα των Ciudadanos που θα ταχθεί υπέρ της συμμαχίας με το PSOE.
Για πρώτη φορά στη Βουλή η ακροδεξιά μετά το τέλος του Φράνκο
Το υπερεθνικιστικό, ακροδεξιό κόμμα κάνει την είσοδό του στην ισπανική εθνική αντιπροσωπεία, αφού συγκέντρωσε το 10,26% των ψήφων, από 0,2% το 2016 και καταλαμβάνει 24 έδρες. Η Ισπανία μέχρι χθες ήταν μια από τις ελάχιστες ευρωπαϊκές χώρες όπου η άκρα δεξιά ήταν απούσα από το πολιτικό τοπίο.
Κέρδισε ψήφους χάρη στην άκρως τοξική ρητορική του έναντι των Καταλανών αυτονομιστών, αλλά δεν έκανε την έκπληξη όπως ήλπιζε μετατρεπόμενο στον διαμορφωτή των πολιτικών ισορροπιών σε μια κυβέρνηση δεξιάς – κεντροδεξιάς – άκρας δεξιάς. Παρ’ όλ’ αυτά, ο δεύτερος τη τάξει στο Βοξ Χαβιέρ Ορτέγα Σμιθ διεμήνυσε στην κεντροαριστερά και στην αριστερά ότι «το πάρτι τέλειωσε».
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163