Ο ισραηλινός πρόεδρος Ισαάκ Χέρτσογκ επισκέφθηκε σήμερα την εβραϊκή κοινότητα της Τουρκίας στην Κωνσταντινούπολη, την επομένη μιας συνάντησής του με τον Τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν που χαρακτηρίστηκε «καμπή» στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών.
Ο Χέρτσογκ, ο πρώτος από το 2007 αρχηγός του ισραηλινού κράτους που επισκέπτεται την Τουρκία, συμμετείχε σε προσευχή με τους αντιπροσώπους της κοινότητας στη μεγάλη συναγωγή Νέβε Σαλόμ της Κωνσταντινούπολης στην ιστορική συνοικία του Γαλατά.
«Η διαδικασία [σ.σ.: η επίσκεψη και οι συνομιλίες με τον Ερντογάν] γίνεται χωρίς ψευδαισθήσεις, όμως αντανακλά τα στρατηγικά και διμερή συμφέροντά μας», είπε ο Χέρτσογκ σε δημοσιογράφους πριν εισέλθει στη συναγωγή.
«Δεν θα συμφωνήσουμε σε όλα (…) Όμως φιλοδοξούμε να επιλύσουμε τις διαφορές μας με αμοιβαίο σεβασμό και καλή θέληση», είχε δηλώσει χθες, Τετάρτη, στη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Ερντογάν.
Η συναγωγή Νέβε Σαλόμ, που φιλοξενεί επίσης ένα μουσείο της εβραϊκής κληρονομιάς, είναι ένας χώρος ισχυρού συμβολισμού για την εβραϊκή κοινότητα που γιορτάζει εκεί τους γάμους και όλα τα μεγάλα γεγονότα.
Πρόκειται για μια «ιδιαίτερη συναγωγή που υπέφερε κατά το παρελθόν», επισήμανε ο πρόεδρος Χέρτσογκ αναφερόμενος στις επιθέσεις των οποίων είχε γίνει στόχος η συναγωγή αυτή το 1986 (22 νεκροί) το 1992 (ένας τραυματίας) και το 2003.
Στις 15 Νοεμβρίου 2003 οχήματα παγιδευμένα με εκρηκτικά χρησιμοποιήθηκαν εναντίον δύο συναγωγών της Κωνσταντινούπολης, της Νέβε Σαλόμ και της Μπεθ Ίσραελ, σκοτώνοντας 30 ανθρώπους και τραυματίζοντας περισσότερους από 300. Την ευθύνη για τις επιθέσεις είχε αναλάβει ένας τουρκικός πυρήνας της Αλ-Κάιντα.
Επί Οθωμανικής αυτοκρατορίας η Κωνσταντινούπολη είχε υποδεχθεί το 1492 πολυάριθμους εβραίους κυνηγημένους από την Ισπανία οι οποίοι βρήκαν στην πόλη ένα ειρηνικό καταφύγιο μέχρι τα χρόνια του 1930, όταν έγιναν θύματα μεροληπτικών νόμων και πογκρόμ.
Αυτά τα «500 χρόνια» κοινής ζωής προβάλλονται συχνά από την Αγκυρα, παρόλο που το καθεστώς των εβραίων της Τουρκίας ήταν λιγότερο ισότιμο απ’ ό,τι καυχώνται σήμερα οι τουρκικές αρχές.
Περίπου 15.000 εβραίοι ζούν σήμερα στην Τουρκία, οι περισσότεροι στην Κωνσταντινούπολη, έναντι 200.000 στην αρχή του 20ου αιώνα.