Η Ζηνοβία ήταν βασίλισσα της Παλμύρας, ρωμαϊκής αποικίας στη σημερινή Συρία. Βασίλευσε από το 267 ή 268 μέχρι το 272 μ.Χ. Στην αραμαϊκή γλώσσα, το όνομά της σημαίνει «κόρη του Zabbai» και στα ελληνικά ότι η ζωή της προερχόταν από τον θεό Δία.
Το πλήρες όνομά της ήταν Σεπτιμία Ζηνοβία. Ήταν μελαχρινή, είχε μαύρα μάτια και τα δόντια της ήταν τόσο λευκά που πολλοί πίστευαν ότι ήταν μαργαριτάρια. Οι πληροφορίες για την καταγωγή της δεν είναι γνωστές. Η Ζηνοβία υποστήριζε ότι καταγόταν από την Κλεοπάτρα της Αιγύπτου και ότι είχε συγγενικούς δεσμούς με τη δυναστεία των Πτολεμαίων. Διέθετε ευγενική καταγωγή και μορφώθηκε όπως άρμοζε στα κορίτσια της υψηλής κοινωνίας.
Click4more Η “Ζηνοβία” έρχεται και φέρνει… κρύο και θυελλώδεις ανέμους
Έμαθε να μιλάει αιγυπτιακά, λατινικά, ελληνικά και αραμαϊκά. Σε ηλικία 14 ετών έγινε η δεύτερη σύζυγος του ηγεμόνα της Παλμύρας, Λούσιου Σεπτίμιου Οδαίναθου με τον οποίο απέκτησε έναν γιο, τον Ουαμπαλάτ.
Ο σύζυγός της δολοφονήθηκε μαζί με τον γιο που απέκτησε με την πρώτη του σύζυγο, όταν ετοιμαζόταν να εκστρατεύει εναντίον των Γότθων. Τον σκότωσε ο ανιψιός του Μαιόνιος. Πολλοί είχαν υποψιαστεί ότι η δολοφονία υποκινήθηκε από τους Ρωμαίους. Ρωμαίος συγγραφέας υποστήριξε ότι η Ζηνοβία συνωμότησε εναντίον του, ώστε να είναι πρώτος στη σειρά διαδοχής ο γιος της, αλλά η επικρατέστερη άποψη είναι ότι ο Μαιόνιος τον εκδικήθηκε επειδή τον είχε φυλακίσει στο παρελθόν.
Μετά τη δολοφονία του συζύγου της και κυβερνήτη της Παλμύρας, Οδαιναθού, η Ζηνοβία, έχρισε εαυτό της βασίλισσα της Παλμύρας, παίρνοντας από μόνη της τον τίτλο της Αυγούστας και καθώς δεν ανεχόταν να παραμένει υποτελής στους Ρωμαίους και ξεκίνησε 269 μ.Χ. πόλεμο εναντίον τους.
Τον πρώτο καιρό άσκησε φιλορωμαϊκή πολιτική, όπως ο σύζυγος της. Όταν απέκτησε επιρροή στο στράτευμα αποφάσισε να κάνει την Παλμύρα ανεξάρτητη και στράφηκε εναντίον των Ρωμαίων. Κατέκτησε τη Συρία, την Παλαιστίνη και την Αίγυπτο και επέκτεινε τα σύνορα του βασιλείου της στην Ανατολή.
Το τέλος της ζωής της
Υπάρχουν αναφορές πως εντυπωσιασμένος ο αυτοκράτορας Αυρηλιανός από την εκθαμβωτική ομορφιά της Ζηνοβίας, αλλά και το θάρρος της, της προσέφερε την ελευθερία της.
Όταν το 272 μ.Χ. ο Αυρηλιανός επιτέθηκε στην Αντιόχεια, στρατιώτες από την Παλμύρα τον καθυστέρησαν και η Ζηνοβία υποχώρησε προς την Έμεσα, γνωστή σήμερα ως Χομς, η πόλη απ’ όπου ξεκίνησε ο αιματηρός εμφύλιος στη Συρία. Όταν οι Ρωμαίοι πλησίασαν τον στρατό της, διέφυγε με καμήλα, προκειμένου να ζητήσει βοήθεια από τους Πέρσες. Ο Αυρηλιανός την κυνήγησε, ώστε να μην προλάβει να διασχίσει τον Ευφράτη και την αιχμαλώτισε.
Η Παλμύρα συνθηκολόγησε με τους Ρωμαίους και η Ζηνοβία πέρασε από δίκη. Σύμφωνα με πηγές, ανέφερε ότι για όλες τις αποφάσεις που πήρε έφταιγαν οι σύμβουλοί της. Παρόλο που ο Αυρηλιανός συνήθιζε να εκτελεί τους αιχμαλώτους, αποφάσισε να την πάρει στην πορεία θριάμβου που θα πραγματοποιούσε στη Ρώμη.
Από τότε τα ίχνη της εξαφανίστηκαν. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι οι Ρωμαίοι την διαπόμπευαν στις πόλεις από τις οποίες περνούσαν και πέθανε στον δρόμο για τη Ρώμη από ασιτία και κακουχίες. Ωστόσο, πολλοί ιστορικοί θεωρούν ότι στην πορεία θριάμβου ήταν στολισμένη με ακριβά κοσμήματα και δεμένη με χρυσές αλυσίδες πίσω από το άρμα του αυτοκράτορα, ο οποίος από σεβασμό και θαυμασμό για την ομορφιά της την ελευθέρωσε.
Στη Ρώμη, η έκπτωτη «βασίλισσα της ερήμου» παντρεύτηκε ένα Ρωμαίο συγκλητικό και πέρασε την υπόλοιπη ζωή της μέσα σε ανέσεις και πολυτέλεια στη ρωμαϊκή έπαυλή του κοντά στο σημερινό Τίβολι της Ιταλίας.
Η ιστορία της θρυλικής βασίλισσας Ζηνοβίας έχει εμπνεύσει συνθέτες της όπερας, συγγραφείς και καλλιτέχνες.
Με πληροφορίες και από τη Μηχανή του Χρόνου
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163