Μνήμες του χειμώνα 2019-2020, στην αρχή του ξεσπάσματος της πανδημίας του κορονοϊού, ξυπνούν οι σκηνές στα νοσοκομεία της Κίνας, ενώ μπροστά στη νέα πιθανή απειλή από ανατολικά, η Ευρώπη προσπαθεί να προστατεύσει τα σύνορά και τους πληθυσμούς της.
Τα κράτη – μέλη της Κομισιόν που συμμετείχαν στη συνεδρίαση της Επιτροπής Υγειονομικής Ασφάλειας, με θέμα το νέο ξέσπασμα του κορονοϊού στην Κίνα, είπαν ηχηρό «ναι» στη λήψη μέτρων και τη διενέργεια τεστ κορονοϊού στους ταξιδιώτες που από την Κίνα στην ΕΕ.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Σήμερα αναμένεται η κρίσιμη συνεδρίαση του Μηχανισμού Αντιμετώπισης Κρίσεων (IPCR), ενώ την ίδια στιγμή και οι υγειονομικές αρχές της Ελλάδας βρίσκονται σε αυξημένη επιφυλακή.
Η κατά πλειοψηφία θετική γνωμοδότηση της Επιτροπής Υγειονομικής Ασφάλειας της Κομισιόν, για τη λήψη μέτρων απέναντι στην Κίνα, θα ληφθεί υπόψη στη σημερινή συνεδρίαση του IPCR.
Οι χώρες προτείνουν στην Επιτροπή Ασφάλειας Υγείας σειρά δράσεων που περιλαμβάνουν:
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Τεστ πριν από την αναχώρηση των ταξιδιωτών από την Κίνα και πριν εισέλθουν στην Ευρώπη, ενίσχυση της παρακολούθησης των λυμάτων σε αεροδρόμια και αεροσκάφη και αυξημένη εσωτερική επιτήρηση με αλληλούχιση των δειγμάτων των ταξιδιωτών.
Σαρηγιάννης: Επιβεβλημένα τα μέτρα στα αεροδρόμια, να σταματήσει ο εφησυχασμός
«Τα μέτρα στα αεροδρόμια είναι επιβεβλημένα» δηλώνει στο iatropedia.gr, ο Καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ, Δημοσθένης Σαρηγιάννης.
«Θα προσφέρουν σίγουρα μια ασφάλεια, αλλά θα χρειαστεί και μεγαλύτερη επιτήρηση σε επίπεδο τεστ και συγκεκριμένα στην αλληλούχιση των δειγμάτων. Τουλάχιστον στα σύνορα, αλλά και στο εσωτερικό των χωρών. Και βεβαίως στους πιο ευπαθείς πληθυσμούς της Ευρώπης -που είναι οι ηλικιωμένοι και τα παιδιά- θα πρέπει να υπάρχει αντίστοιχο εμβόλιο προστασίας. Αυτός ο εφησυχασμός που υπάρχει μέχρι στιγμής αυτή τη χρονιά, θα πρέπει λίγο να αρχίσει να σταματάει» σημειώνει.
«Ο καλός καιρός μας έχει σώσει από τη νέα παραλλαγή XBB.1.5»
Μέχρι στιγμής ο καλός καιρός, έχει ευνοήσει την Ελλάδα συγκρατώντας τη διασπορά του κορονοϊού και την εξάπλωση των νέων παραλλαγών, όπως σημειώνει ο κ. Σαρηγιάννης.
Η νέα ακόμη πιο επιδραστική και ταχύτερη παραλλαγή της Όμικρον, ΧBB.1.5, για παράδειγμα, που εξαπλώθηκε σε πολύ σύντομο διάστημα στο περίπου 41% των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων COVID στις ΗΠΑ, υποστηρίχθηκε πολύ από τις χαμηλές θερμοκρασίες.
«Θα έρθει και εδώ το ένα κύμα»
Ωστόσο, αυτή η καλή εικόνα δεν αναμένεται να κρατήσει πολύ στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον κ. Σαρηγιάννη.
«Προφανέστατα υπάρχει θέμα με την Κίνα. Και φαίνεται να προκύπτει και ένα σοβαρό θέμα στις ΗΠΑ, όπου αναπτύσσεται η XBB.1.5, η παραλλαγή που υπάρχει και στην Ελλάδα, αλλά ακόμη δεν έχει εξαπλωθεί πάρα πολύ. Και πραγματικά αυτή η παραλλαγή έχει μεγάλη δυναμική στις ΗΠΑ. Κι εκεί ήταν πολύ πιο κρύος ο καιρός και μέσα στις γιορτές είχε απότομα τρομακτική εξάπλωση. Γιατί βοήθησαν οι συνθήκες. Σε μας ο καιρός που παρέμεινε καλός όλες αυτές τις ημέρες ήταν σημαντική βοήθεια, γιατί ήμασταν πιο πολύ έξω και με καλύτερους αερισμούς. Το επόμενο διάστημα θα αλλάξει αυτό και σιγά-σιγά θα βλέπουμε να αναπτύσσεται κι εδώ ένα κύμα. Εμείς το έχουμε δει υπολογιστικά, αλλά τρενάρει λόγω καιρού, η έξαρση αυτή», τονίζει ο ίδιος.
«Θέλουμε καλύτερο σύστημα επιτήρησης παραλλαγών του κορονοϊού στα σύνορά μας»
Κρίσιμο ρόλο στη συγκράτηση της διασποράς θα διαδραματίσουν σίγουρα τα υποχρεωτικά τεστ στους ταξιδιώτες, αλλά κυρίως η έγκαιρη αλληλούχιση των δειγμάτων στα σύνορα, ώστε να εντοπιστούν έγκαιρα τα νέα στελέχη και να χαραχθούν οι κατάλληλες πολιτικές επιβράδυνσης του ιού.
Ο Καθηγητής Δημοσθένης Σαρηγιάννης υποστηρίζει ότι η επιτήρηση στα σύνορα της χώρας μας για τις παραλλαγές του κορονοϊού έχει ατονήσει αδικαιολόγητα και ότι πρέπει ταχύτατα να ανασυνταχθεί το Δίκτυο Γονιδιωματικής Επιτήρησης του ΕΟΔΥ, ώστε να έχουμε λεπτομερή καταγραφή των παραλλαγών του κορονοϊού.
“Θα έπρεπε να είχαμε δημιουργήσει ένα καλύτερο σύστημα επιτήρησης μεταλλαγμένων και αλληλούχισης δειγμάτων που παίρνουμε από τα σύνορα. Ώστε να βλέπουμε τι κυκλοφορεί ακριβώς. Αυτή τη στιγμή βλέπουμε τελείως τυχαία δείγματα. Και το Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών θα σας πει ότι βγάζει μεν αποτελέσματα, αλλά το δείγμα δεν είναι αντιπροσωπευτικό. Άρα στην πράξη αυτό ακυρώνει το αποτέλεσμα. Έχουμε απλώς μια ενδιαφέρουσα πληροφόρηση. Δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει κανείς τα στοιχεία για να βγάλει σημαντικά συμπεράσματα και να χαράξει πολιτικές. Δηλαδή μετά από 2.5 χρόνια δεν είμαστε οργανωμένοι. Καταλαβαίνω να μην το έχουμε κάνει τον πρώτο χρόνο, αλλά μετά από 2,5 χρόνια θα έπρεπε να το είχαμε οργανώσει σωστά αυτό”, σημειώνει ο Καθηγητής.
Να προστεθεί ότι η νέα υπερμεταδοτική παραλλαγή ΧBB.1.5, που διαθέτει καλύτερη διαφυγή από την ανοσία και μεγαλύτερη ταχύτητα διασποράς και μετάδοσης, έχει ήδη εντοπιστεί στην Ελλάδα, αλλά σε χαμηλά ποσοστά.
Τα καλά νέα για την Ευρώπη
Στα αισιόδοξα νέα για την Ευρώπη περιλαμβάνεται η χαμηλή ανοσία των Κινέζων, η οποία δεν ευνοεί την «γέννηση» νέων παραλλαγών και επίσης, η πολύ υψηλή χυμική ή αλλιώς κυτταρική ανοσία των εμβολιασμένων δυτικών κοινωνιών, που προφυλάσσει σε υψηλά ποσοστά από τη σοβαρή νόσηση και τον θάνατο.
«Το καλό που υπάρχει είναι, ότι αυτή η χυμική ανοσία που έχει αναπτυχθεί στον πληθυσμό δεν είναι τόσο απέναντι σε κάποιο συγκεκριμένο στέλεχος, αλλά γενικότερα είναι “ανοσολογική απόκριση” των κυττάρων απέναντι στον κορονοϊό. Κι αυτή φαίνεται ότι είναι αρκετά υψηλή στον πληθυσμό μας και είναι πιο καλή από αυτή που περιμένει κανείς να δει σε επίπεδο εργαστηριακό. Οπότε ναι μεν αναπτύσσονται αυτές οι νέες παραλλαγές, όπως η ΧBB.1.5, αλλά δεν διαφεύγουν τόσο πολύ στην πράξη όσο θα περίμενε κανείς από το εργαστήριο. Κι αυτό νομίζω ότι είναι ενθαρρυντικό σε κάθε περίπτωση. Κατά τα άλλα ο πληθυσμός έχει κάνει και εμβόλια».
Σε αντίθεση με τις θωρακισμένες και εμβολιασμένες χώρες της Ευρώπης, οι Κινέζοι υπολείπονται σημαντικά σε επίπεδο ανοσιακό. Τόσο από άποψη φυσικής νόσησης, όσο και από την πλευρά των εμβολίων.
«Ήταν και το εμβολιό τους πιο αναποτελεσματικό, αλλά δεν είχε εμβολιαστεί και ο πληθυσμός τους. Δηλαδή σταματήσαν την εξάπλωση μόνο με την πρακτική zero COVID. Δεν προστάτευσαν και τους ανθρώπους παράλληλα. Οπότε η λογική λέει, ότι από την στιγμή που θα ανοίξεις την “επαφή” με τον ιό, θα είσαι ανοχύρωτος στην πράξη» σημειώνει ο Καθηγητής του ΑΠΘ.
Παράλληλα, προσθέτει πως αυτή η συγκυρία της χαμηλής ανοσίας που είναι καταστροφική για τους Κινέζους, μπορεί να αποδειχθεί σωτήρια για τον υπόλοιπο κόσμο:
«Το καλό είναι ότι επειδή οι Κινέζοι δεν έχουν μεγάλη ανοσία, δεν έχουν και μεγάλη ανοσιακή πίεση ώστε ο ιός να αναγκαστεί να δημιουργήσει νέες παραλλαγές, που θα έχουν ακόμη καλύτερα χαρακτηριστικά διαφυγής από την ανοσία, με μεγαλύτερη μεταδοτικότητα κλπ», τονίζει ο κ. Σαρηγιάννης.
Τα άσχημα νέα
Ωστόσο και στη χώρα μας η ανοσία των ανθρώπων από νόσηση και εμβόλια φθίνει ξανά, ενώ δεν αποκλείεται -εάν δούμε μια νέα έξαρση- να απαιτηθεί κι άλλη επικαιροποιημένη δόση.
«Όσο δεν ανανεώνουμε αυτή την ανοσία με επόμενο εμβόλιο και η δική μας ανοσία θα αρχίσει να φθίνει. Ήδη, έχει αρχίσει να φθίνει και ήδη έχουμε διαφυγή ανοσίας από τα νέα στελέχη. Αν αυτά αρχίσουν να αναπτύσσονται πιο γρήγορα, όμως, θα αρχίσουμε να έχουμε πρόβλημα. Και μάλιστα το κλασσικό πρόβλημα, αυτό του μεγάλου αριθμού σε διασπορά, που σημαίνει ότι θα υπάρξουν μεγαλύτερες πιθανότητες για κάποιες παραλλαγές που θα έχουν ιδιάζοντα χαρακτηριστικά», σημειώνει ο επιστήμονας.
Στην Κίνα σήμερα κυκλοφορούν πιθανότατα τα γνωστά στελέχη της Όμικρον και οι νέες παραλλαγές της, αν και οι πληροφορίες που παρέχουν οι υγειονομικές αρχές της χώρας, δεν είναι σαφείς:
«Ωστόσο, όσο πιο πολλές πιθανότητες δίνεις στον κορονοϊό να διασπείρεται, τόσο μεγαλώνεις την πιθανότητα να δημιουργηθεί μια παραλλαγή -από τύχη, όχι από πίεση- που θα είναι πιο ισχυρή και γρήγορη στη μετάδοση και θα αρχίσει να κυριαρχεί και τότε θα φτάσει σίγουρα και σε μας», καταλήγει ο Δημοσθένης Σαρηγιάννης.
Της Γιάννας Σουλάκη / iatropedia.gr