Στη βρετανική πολιτική θεωρείται πρωτίστως δικηγόρος- μεθοδικός, επαγγελματίας, καλός στις λεπτομέρειες, αλλά χωρίς ταλέντο, γράφει το Politico που σκιαγραφεί το προφίλ του Σερ Κιρ Στάρμερ, του επόμενου ίσως πρωθυπουργού της Βρετανίας μετά τις επικείμενες εκλογές.
Και αν οι δημοσκοπήσεις είναι σωστές -το προβάδισμα του Εργατικού Κόμματος έναντι των κυβερνώντων Συντηρητικών είναι σήμερα πάνω από 20 μονάδες– ο Κιρ Στάρμερ θα γίνει πρωθυπουργός της Βρετανίας στις εκλογές της 4ης Ιουλίου.
Σιγά σιγά, το βρετανικό κοινό έχει μάθει περισσότερα για τον χαρακτήρα αυτού του «κουμπωμένου», κεντροαριστερού δικηγόρου που ηγείται του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Η διαδοχή του Ρίσι Σούνακ ενδέχεται να ανοίξει εκ νέου το κεφάλαιο «επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα» καθώς ο Στάρμερ είχε δηλώσει «θετικός» σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Σύμφωνα με στελέχη των Εργατικών, ο σερ Κιρ είναι ανοιχτός στην «εξεύρεση μιας νομικής φόρμουλας που θα επιτρέψει την ενδεχόμενη επιστροφή των Γλυπτών στην Αθήνα».
Ο ψυχρός πατέρας και το δράμα της μητέρας του
«Αν θέλετε να καταλάβετε την πολιτική του Starmer, κοιτάξτε τη ζωή του πριν γίνει πολιτικός», δήλωσε στο Politico πηγή που γνωρίζει καλά τον 61χρονο.
Γεννημένος στο Λονδίνο και σπουδασμένος σε επιλεκτικό, κρατικά χρηματοδοτούμενο σχολείο στο Surrey, στη νοτιοανατολική Αγγλία, ο Starmer έζησε συνηθισμένα παιδικά χρόνια: «ο πατέρας μου ήταν κατασκευαστής εργαλείων» και «το σπίτι μας με τα βότσαλα» (ένα φιλόδοξο, χαμηλής μεσαίας τάξης οικογενειακό σπίτι). Φράσεις που έχουν γίνει ανέκδοτο στο Westminster.
Αλλά ένα βαθύτερο τραύμα κρύβεται από πίσω. Ο ψυχρός, απόμακρος πατέρας του Starmer, Rodney, φρόντιζε ακούραστα και ακατάπαυστα τη μητέρα του, η οποία διαγνώστηκε με τη σπάνια αυτοάνοση πάθηση, Still όταν ο Keir ήταν 11 ετών.
«Με το ζόρι περπατούσε για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της … έπρεπε να της ακρωτηριάσουν τα άκρα», δήλωσε ο Starmer σε συνέντευξή του στο Politico το 2019.
Υπερστροφή και αλλαγή
Τέτοιες εμπειρίες εξηγούν σε κάποιο βαθμό τον αριστερό ζήλο της πρώιμης νομικής καριέρας του Starmer.
Ως γνωστόν, εκπροσώπησε δύο οικολόγους ακτιβιστές που τα έβαλαν με τη δύναμη της McDonalds σε μια περιβόητη νομική υπόθεση στις αρχές της δεκαετίας του 1990.
Στη συνέχεια, ειδικεύτηκε σε αμφιλεγόμενες υποθέσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αγωνιζόμενος πάντα υπέρ των αδικημένων. (Οι αντίπαλοι των Τόρις έχουν έκτοτε εκμεταλλευτεί αυτές τις υποθέσεις, κατηγορώντας τον ότι αγωνίζεται υπέρ των τρομοκρατών). Όπως το έθεσε ο πρώην Διευθυντής Δημόσιας Δίωξης της Βρετανίας (DPP) Ken McDonald σε ένα προφίλ του Starmer για το podcast Westminster Insider του Politico πέρυσι: «Ήρθε στο δικηγορικό σώμα για να εκπροσωπήσει τους ενοικιαστές και όχι τους ιδιοκτήτες».
Αλλά το 2008 ο Starmer διαδέχθηκε τον McDonald στη θέση του DPP, μεταμορφώνοντας τον εαυτό του από σταυροφόρο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε βραχίονα του κατεστημένου – μια κληρονομιά που τώρα εκμεταλλεύεται για να προβάλλει σταθερότητα στους ψηφοφόρους του κέντρου.
Πολλοί διακρίνουν μια παρόμοια μετατόπιση στην προσωπική του πολιτική στα χρόνια που ακολούθησαν από τότε που έγινε ηγέτης των Εργατικών τον Απρίλιο του 2020.
Έχοντας εισέλθει στο κοινοβούλιο το 2015, ο Starmer έγινε σκιώδης γραμματέας του Brexit υπό τον Jeremy Corbyn τον επόμενο χρόνο.
Ο Starmer ήταν πάντα προσεκτικός ώστε να μην επιτίθεται στον αριστερό ηγέτη του, ενώ ο Corbyn παρέμενε δημοφιλής στα μέλη των Εργατικών.
Ακόμη και τον Δεκέμβριο του 2019, μετά την παραίτηση του Κόρμπιν μετά τη χειρότερη ήττα των Εργατικών στις γενικές εκλογές εδώ και σχεδόν έναν αιώνα, ο Στάρμερ δήλωσε ότι το κόμμα του δεν πρέπει να «υπερστρέψει» προς το κέντρο.
Οι επικριτές του στην Αριστερά λένε ότι έχει κάνει ακριβώς αυτό από τότε που κέρδισε την ηγεσία, εγκαταλείποντας γρήγορα τις «10 υποσχέσεις» που έδωσε στα μέλη κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του.
Η αριστερά του κόμματος έχει έκτοτε περιθωριοποιηθεί περαιτέρω μέσω των επιλογών των υποψηφίων, που κατευθύνονται αδίστακτα από μια κεντρική κομματική μηχανή που βρίσκεται πλέον υπό τον έλεγχο του Starmer. Και ο ίδιος ο Κόρμπιν έχει τεθεί σε διαθεσιμότητα για σχόλια που έκανε σχετικά με την κλίμακα του αντισημιτισμού στους Εργατικούς υπό την ηγεσία του. Ο Starmer ορκίζεται ότι το πρώην αφεντικό του – και «φίλος» του – δεν θα επιστρέψει ποτέ.
Αυτό το ταξίδι στην κορυφή δεν ήταν τυχαίο. Επί δύο χρόνια πριν θέσει υποψηφιότητα για την ηγεσία, ο Starmer άρχισε να πραγματοποιεί μυστικές συναντήσεις προετοιμασίας κάθε Δευτέρα με έμπιστους φίλους και βοηθούς.
Ο Starmer δεν απολογείται για την πορεία που ακολούθησε, καυχιέται ότι άλλαξε το κόμμα του από την εποχή του Corbyn και ξερίζωσε τον αντισημιτισμό στο εσωτερικό του. Για τους συμμάχους του, αυτές οι αλλαγές δείχνουν μια μονομέρεια που θαυμάζουν. Λένε ότι θα επικεντρωθεί, βήμα προς βήμα, στο να κερδίσει το κόμμα του, στη συνέχεια τη χώρα και στη συνέχεια να την κυβερνήσει – και ότι κάθε βήμα θα μοιάζει διαφορετικό από αυτό που προηγήθηκε.
Ο Starmer, γράφει το Politico, δεν έχει τη δική του κλίκα βουλευτών και είναι χαρακτηριστικό ότι έχει προσλάβει δημόσιους υπαλλήλους σε θέσεις-κλειδιά της πολιτικής, συμπεριλαμβανομένης της ισχυρής επικεφαλής του επιτελείου του, Sue Gray. Προτιμά να εργάζεται στα ανοιχτά κεντρικά γραφεία των Εργατικών και δεν αισθάνεται άνετα να συναναστρέφεται στο διάσημο μπαρ του κοινοβουλίου που βρίσκεται σε βεράντα.
«Οι φίλοι του είναι πραγματικοί φίλοι, οι άνθρωποι με τους οποίους παίζει ποδόσφαιρο – δεν βλέπει το κοινοβούλιο ως κοινωνική λέσχη», γράφει το άρθρο.
Ο προσεκτικός πραγματισμός του επεκτείνεται και στην εξωτερική πολιτική, όπου – σε αντίθεση με τον αριστερό προκάτοχό του – ο Starmer συχνά αντικατοπτρίζει την κυβερνητική γραμμή.
Όχι πάντα- ο Starmer θα ήθελε μια στενότερη σχέση με την ΕΕ. Αλλά έχει υποστηρίξει τα πλήγματα στην Υεμένη και τα ιρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη που εκτοξεύτηκαν προς το Ισραήλ, και – έχοντας χαρακτηρίσει «αποκρουστικές» τις παρατηρήσεις του Ντόναλντ Τραμπ το 2016 – λέει τώρα ότι μια κυβέρνηση των Εργατικών θα συνεργαστεί με όποιον κερδίσει τον Λευκό Οίκο τον Νοέμβριο.
Η γερακίσια στάση του Starmer στην εξωτερική πολιτική του έχει προκαλέσει προβλήματα στη βάση του. Μια κακοδιατυπωμένη απάντηση μετά τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, στην οποία πρότεινε ότι το Ισραήλ είχε το δικαίωμα να παρακρατήσει το ρεύμα και το νερό στη Γάζα, έβλαψε σοβαρά τις σχέσεις με τους μουσουλμάνους και τους φιλοπαλαιστινιακούς ψηφοφόρους. Αργότερα διευκρίνισε τις παρατηρήσεις του και έκτοτε ζήτησε βιώσιμη κατάπαυση του πυρός.
Οι βοηθοί του προσπαθούν τώρα να μεταφέρουν στο κοινό τον πιο χαλαρό, ανθρώπινο Starmer που βλέπουν ιδιωτικά. Την περασμένη εβδομάδα παρουσίασε τα «πρώτα βήματα» του για την κυβέρνηση -μια κάρτα υποσχέσεων που θυμίζει τις εκλογές του 1997, τις οποίες οι Εργατικοί κέρδισαν με συντριπτική διαφορά- με τα μανίκια του πουκαμίσου του σηκωμένα, με ένα πιο σίγουρο ύφος ομιλίας σε επίδειξη.
Έχοντας τα κλειδιά της πρωθυπουργικής κατοικίας στην περίφημη Ντάουνινγκ Στριτ 10, σχεδόν στο τσεπάκι του, ο Starmer έχει καταφέρει να ενώσει με επιτυχία την πλειοψηφία του κόμματός του που κάποτε ήταν δύσπιστο.
Μιλάει κατ’ ιδίαν και με τους δύο εν ζωή πρώην πρωθυπουργούς των Εργατικών, τον Τόνι Μπλερ και τον Γκόρντον Μπράουν. Κανείς από τους δύο δεν παίρνει ό,τι θέλει, με τον Μπλερ να προωθεί νέες τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη και τον Μπράουν να ζητά από τον Στάρμερ να είναι πιο γενναιόδωρος στα επιδόματα πρόνοιας.
Με την σύζυγό του, Victoria Starmer
Προς το παρόν, το μήνυμα της εκστρατείας του είναι απλό – ότι ήρθε η ώρα για αλλαγή, μετά από 14 χρόνια «χάους»των Τόρις. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι αυτό το απλό μήνυμα από μόνο του μπορεί να είναι αρκετό για να τον οδηγήσει στην Downing Street τον Ιούλιο.
Είναι παντρεμένος από το 2007 με την δικηγόρο Victoria Starmer, με την οποία έχουν αποκτήσει 2 παιδιά. Αυτοπροσδιορίζεται ως άθεος. Είναι υποστηρικτής της Άρσεναλ και έχει ασχοληθεί ερασιτεχνικά στο παρελθόν με το ποδόσφαιρο. Έχει δηλώσει πως είναι χορτοφάγος.
Εσωτερικές φωτογραφίες: Reuters
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163