Κοινωνικό κράτος στην Αμερική

Ο μεγάλος Hobsbawm επίμονα τόνιζε, γιατί η δημόσια ιστορία το ξεχνούσε εύκολα, πως επαναστάσεις έγιναν τρεις : η Γαλλική, Αμερικανική και Ρώσικη. Φυσικά η ξεχασμένη είναι η ενδιάμεση, των «φονιάδων των λαών». Κι όμως στην επιστημονική κοινότητα, όλο και περισσότερο μελετώνται, και κατά έκφραση του συρμού αναβαθμίζεται, ο ρόλος και οι συνέπειες της Αμερικάνικης επανάστασης για την πορεία της υφηλίου. Αφορμή για την υπενθύμιση της μήτρας γέννησης του αμερικάνικου έθνους είναι η κοσμογονική – και θα αποδειχθεί – μεταρρύθμιση Ομπάμα στο σύστημα υγείας.

Σκεφθείτε πως αντέδρασαν , πως αντιδρούν δηλαδή πως αξιοποιούν ή υφίστανται την παγκόσμια οικονομική κρίση και ύφεση οι μεγάλοι του πλανήτη :

Η Κίνα γιγαντώνεται με εντατικά μαθήματα δεσποτικού καπιταλισμού σε ένα μοναδικό δρόμο όπου το μέγεθος απαγορεύει σχεδόν την συγκριτική ανάλυση. Το ανθρώπινο δυναμικό μοιάζει ατελείωτο και η είσοδος του στην νεωτερικότητα γίνεται τόσο ελεγχόμενα, ώστε να καλλιεργείται η αυταπάτη του αστείρευτου. Ποιοι πόροι θα εξαντληθούν πρώτοι; Θέμα του μέλλοντος, μάλλον απώτερου. Η χώρα απλώνεται σε ένα παγκόσμιο δίκτυ επιρροής , ξεκινώντας από την ..λεπτομέρεια της Αφρικής, την οποία ουσιαστικώς κατά πλειοψηφία ελέγχει, και επεκτεινόμενη σε Αμερική και Ευρώπη θεαματικά.

Η Ινδία ενοποιεί τον αγροτικό με τον αστικό χώρο σε ανάπτυξη τυφώνα, όπου η ταχύτητα- γράψε ευμάρεια- αυξάνεται ιλιγγιωδώς μόνο στο κέντρο αλλά ο στρόβιλος υπάρχει παντού. Τι θα μείνει όταν περάσει το κύμα; Ούτε οι Ινδοί γνωρίζουν αλλά δεν είναι και η ώρα για να σκεφθούν. Τώρα τρέχουν!

Η Ευρώπη στάσιμη, πολυλογού, σαν όψιμη μαθήτρια του οικονομικού φιλελευθερισμού, πληρώνει τα επιχείρια μιας αδύνατης σύνθεσης , όπου η οικονομία προηγείται της πολιτικής. Ανατρέποντας δικές της καταβολές και πεποιθήσεις μετατρέπει τους φόβους της σε εθνικές, τοπικές πολιτικές και εντελώς μηχανιστικά εννοεί να εκβιάσει την ενότητά της στα άρθρα μιας ξεπερασμένης πλέον συνθήκης. Όλοι γνωρίζουν πως το Μάαστριχτ είναι κλινικά νεκρό, όμως οι διαφωνίες περί του τι θα το αντικαταστήσει, το κρατούν ακόμη ζωντανό.

E la nave va, το καράβι αρμενίζει με το ρινόκερο του Φελλίνι, το πτώμα του Ιονέσκο, δηλαδή με το ασήκωτο βάρος των αντιφάσεων της να υποχρεώνει την ¨Ήπειρο, όχι μόνο να αισθάνεται αλλά και να είναι αργή, βαριά, πολύ, μα πολύ Γηραιά. Το μόνο κέρδος από την κρίση για την Ευρώπη, είναι πως τώρα βλέπει πιο καθαρά τα αδιέξοδά της.

Η Αμερική, ηγερία του σύγχρονου καπιταλισμού, στην κρίση που εν πολλοίς η ίδια γέννησε, απάντησε με την εκλογή του πρώτου Αφροαμερικάνου στο ύπατο αξίωμα. Δηλαδή η απάντηση στην ύφεση ήταν η ανατροπή σε βάθος, στις αξίες και την ηθική που γέννησαν την κρίση. Ένα χρόνο μετά την εκλογή του, ο Ομπάμα τιμά την ψήφο και προχωρά το σχέδιο. Μετασχηματίζει τόσο ριζικά το American dream ώστε λίγοι να πιστεύουν πως τελικά θα τα καταφέρει.

Εκεί που η Ευρώπη, μήτρα του κοινωνικού κράτους το περιστέλλει στο όνομα των αγορών, η Αμερική το ανακαλύπτει απλώνοντας αναδιανεμητικές πολιτικές και δίχτυ ασφαλείας στο 95% των πολιτών της. Η ελευθερία του να πετύχεις δεν θα περιλαμβάνει πλέον το κόστος του να «πεθάνεις». Αυτό είναι το νέο μήνυμα του προέδρου, ανήκουστο πλήγμα στην ατομικότητα, την βαθύτερη φιλοσοφία του μέσου Αμερικανού, που ξαφνικά υποχρεώνεται να κοιτάξει πίσω του, σε όσους κουράστηκαν και αργοπόρησαν, στο ταξίδι για την άγρια Δύση.

Αν ο Ομπάμα πετύχει στην εφαρμογή του «κρατισμού», περιορίζοντας δραστικά τις ανάλγητες ασφαλιστικές εταιρείες και τους φαρμακευτικούς κολοσσούς, τότε οι συνέπειες δεν θα είναι μόνο Αμερικανικές. Μην αμφιβάλλουμε πως δεν θα αργήσουν να περάσουν τον Ατλαντικό και να παρκάρουν κατά Βρυξέλλες και Βερολίνο.

Μέχρι τότε όμως καλό για εμάς, για να βγούμε εμείς από τη δική μας κρίση, που προφανώς δεν εξαντλείται στα spreads, καλό λοιπόν θα ήταν να πετάξουμε κάμποση σκουριά από πάνω μας και να δούμε πως ενώ οι «φονιάδες των λαών» κάνουν ανατροπές, διαρθρωτικούς μετασχηματισμούς, εξανθρωπίζουν την κοινωνία τους σαν απάντηση στην κρίση, εμείς συζητάμε για τις ταμειακές μηχανές στα περίπτερα ως πράξη απείρως ριζοσπαστική και ενδεχομένως ρηξικέλευθη.

Αξίζουμε, χρειαζόμαστε και μπορούμε πολύ περισσότερα. Εμείς η χώρα που με τις ανείπωτες, εγκληματικές ενέργειές της, παρ’ όλα αυτά ανέδειξε τις τρύπες και τις δομικές αδυναμίες της Ευρώπης, μπορεί να βρει νέα θέση σε αυτήν.

Μετατρέποντας τον κούφιο αριστερόστροφο βερμπαλισμό της σε συνετή προοδευτική , επίμονη πολιτική για να αλλάξει με θάρρος τους αναχρονισμούς της, όμως με συνείδηση πως οι αλλαγές θα αργήσουν γιατί έχουμε πολλούς αδύναμους να περάσουμε απέναντι.

Στο κάτω κάτω οι σημερινές παραγωγικές ηλικιακές κατηγορίες είναι οι μεγάλοι ευνοημένοι της ασύμμετρης ανάπτυξης των τελευταίων 30 χρόνων. Ας επιστρέψουν μέρος της προσόδου στους υπόλοιπους . Είναι χρέος διαγενεακό.