Η «ενωμένη» (στα λόγια) Ευρώπη θα διαιρεθεί ξανά, αυτή τη φορά για το ποιος θα είναι ο διάδοχος του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ στην προεδρία της Κομισιόν. Θα είναι ο Μάνφρεντ Βέμπερ, επικεφαλής του ευρωψηφοδελτίου του ΕΛΚ που (πληγωμένο μεν) βγήκε πρώτο κόμμα στις ευρωεκλογές ή θα «κερδίσουν» εκείνοι που δεν θέλουν να τον… βλέπουν ούτε «ζωγραφιστό», όπως ο Εμανουέλ Μακρόν;
Θα ξαναζήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση ένα θρίλερ με παρασκηνιακές διαβουλεύσεις και διαπραγματεύσεις θρίλερ ανάλογο με εκείνο του 2004 όταν η εκλογή του Ζοσέ Μπαρόζο (αντί του Ρομάνο Πρόντι) πέρασε από 40 κύματα; Όλα δείχνουν πως ναι. Η «φαγωμάρα» έχει αρχίσει ήδη άλλωστε, αφού ο Μάνφρεντ Βέμπερ είναι ένα αμφιλεγόμενο πρόσωπο στους κόλπους της Ε.Ε.
Δυο 24ωρα μετά τις ευρωεκλογές της περασμένης Κυριακής, οι Ευρωπαίοι ηγέτες συναντώνται σήμερα στις Βρυξέλλες για την άτυπη Σύνοδο. Θα είναι η πρώτη προσπάθεια να συμφωνήσουν στα πρόσωπα που θα αναλάβουν τους νέους θεσμικούς ρόλους στην Ε.Ε. Και ο μεγαλύτερος γρίφος δεν είναι άλλος από τον νέο πρόεδρο στην Κομισιόν, το πρόσωπο που θα διαδεχτεί τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.
Το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) διατήρησε τις περισσότερες έδρες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όμως έχασε περισσότερες από 30, ενώ και οι κεντροαριστεροί Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές και Δημοκράτες υπέστησαν απώλειες αλλά παραμένουν στη δεύτερη θέση.
Ο Μάνφρεντ Βέμπερ, ο βασικός υποψήφιος του ΕΛΚ για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θέλει και το έχει πει πολλές φορές δημόσια σε όλους τους τόνους, να είναι ο νέος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στηρίζει το αίτημά του να αναλάβει την Κομισιόν στο λεγόμενο σύστημα των Spitzenkandidaten, το οποίο υιοθετήθηκε το 2014 για να ενισχύσει την προσέλευση των ψηφοφόρων.
Τι είναι το σύστημα Spitzenkandidaten; Από το 2014 και μετά, τα πολιτικά κόμματα τείνουν να συμφωνούν στο πρόσωπο που θα είναι ο «κορυφαίος υποψήφιός» τους (Spitzenkandidat ή Spitzenkandidaten στον πληθυντικό) και θα ηγείται της προεκλογικής τους εκστρατείας σε ολόκληρη την ΕΕ (σ.σ. όπως έκανε ο Βέμπερ για το ΕΛΚ), το ίδιο πρόσωπο που θα είναι ο επίσημος υποψήφιος του κόμματος για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Και εδώ μπαίνει το μεγάλο «αλλά». Η υποψηφιότητα του Μάνφρεντ Βέμπερ δεν είναι αποδεκτή από πολλούς Ευρωπαίους ηγέτες. Κυριότερος αυτών ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος είναι αντίθετος στο σύστημα των Spitzenkandidaten. Αποστάσεις από τον Βέμπερ έχει πάρει ακόμη και η (απερχόμενη) καγκελάριος της Γερμανίας, Άνγκελα Μέρκελ (σε αντίθετη με τη διάδοχό της στο CDU) και μάλιστα πριν από τις ευρωεκλογές είχε αρχίσει να «κυκλοφορεί» η φήμη πως πολλοί θα ήθελαν να δουν πρόεδρο της Κομισιόν τον Μισέλ Μπαρνιέ, πρώην υπουργό Εξωτερικών της Γαλλίας, πρώην Επίτροπο και τον άνθρωπο που ανέλαβε τις διαπραγματεύσεις για το Brexit.
Ο Γάλλος πρόεδρος δεν κρύβει ότι δεν θέλει να δει τον Μάνφρεντ Βέμπερ στην ηγεσία της Κομισιόν. Έχει μάλιστα προγραμματίσει να δει πολλούς ηγέτες, η Άνγκελα Μέρκελ μεταξύ αυτών, στο περιθώριο της άτυπης Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες. Στη… μάχη κατά του Βέμπερ, ο Μακρόν βασίζεται στη στήριξη οκτώ ηγετών κρατών της φιλελεύθερης οικογένειας και θα αναζητήσει τη στήριξη ακόμη πέντε ακόμη σοσιαλιστών ηγετών, επικεφαλής των οποίων είναι ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντεθ με τον οποίο συναντήθηκε το βράδυ της Δευτέρας (27.05.2019) στο Παρίσι.
«Κάποιοι ηγέτες κρατών θα προσπαθήσουν ενδεχομένως να τορπιλίσουν κάποιον Spitzenkandidat, αλλά όχι όλο το σύστημα των Spitzenkandidaten», εκτίμησε ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος.
Ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
Δεν είναι βέβαια μόνο ο Μακρόν κι άλλοι ηγέτες (ο Έλληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ανάμεσά τους) που δεν θα ήθελαν να δουν τον Βέμπερ πρόεδρο της Κομισιόν. Ρόλο και λόγο στην εκλογή του νέου προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θέλει να έχει και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Κι εκεί, επίσης, αναμένεται… μάχη.
Και αυτό γιατί οι Πράσινοι και οι Φιλελεύθεροι, που είδαν τις έδρες τους να αυξάνονται, αμφισβητούν τον αυτόματο διορισμό του υποψηφίου της πιο ισχυρής ομάδας, αλλά παράλληλα δεν θέλουν να πάρουν την απόφαση για τον διάδοχο του Γιούνκερ οι Ευρωπαίοι ηγέτες.
Ο νέος πρόεδρος της Κομισιόν πρέπει να λάβει την απόλυτη πλειοψηφία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δηλαδή 376 ψήφους.
Οι επικεφαλής των πολιτικών ομάδων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αναμένεται να συναντηθούν στις 10: 00 (τοπική ώρα, 11:00 ώρα Ελλάδας) σήμερα, πριν από τη συνάντηση των Ευρωπαίων ηγετών στις 18:00 (τοπική ώρα, 19:00 ώρα Ελλάδας).
Πέντε ευρωπαϊκοί θεσμοί θα αλλάξουν επικεφαλής τους επόμενους μήνες: το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις αρχές Ιουλίου, η Κομισιόν και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα τον Νοέμβριο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις αρχές Δεκεμβρίου, ενώ θα επιλεγεί και ο νέος Ύπατος Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Διπλωματίας στη θέση της Φεντερίκα Μογκερίνι.