Οδηγίες προς τα κράτη μέλη της ΕΕ για την εφαρμογή των κανόνων για το άσυλο, τις διαδικασίες επιστροφής και επανεγκατάστασης προσφύγων εξέδωσε η Κομισιόν, μιας οι συνθήκες είναι εντελώς διαφορετικές εν μέσω πανδημίας του κορονοϊού.
«Η πανδημία έχει άμεσες συνέπειες στον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζονται οι κανόνες της ΕΕ για το άσυλο και την επιστροφή, και παράλληλα διαταράσσει την επανεγκατάσταση. […] ενεργούμε για την υποστήριξη των κρατών μελών, παρέχοντας καθοδήγηση ως προς την ευελιξία στους κανόνες της ΕΕ ώστε να εξασφαλιστεί όσο το δυνατόν περισσότερο η συνέχιση των διαδικασιών, ενώ παράλληλα διασφαλίζεται η προστασία της υγείας και των δικαιωμάτων των προσώπων», δήλωσε ο Αντιπρόεδρος για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής Μαργαρίτης Σχοινάς.
click4more: Πετρέλαιο: Τι σημαίνει η αρνητική τιμή για καταναλωτές, αεροπορικές εταιρείες και οικονομία
Η Ίλβα Γιούανσον, Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων δήλωσε ότι «ακόμα και σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της υγείας, πρέπει να εγγυηθούμε τα ατομικά θεμελιώδη δικαιώματα» και τόνισε ότι «οι οδηγίες λαμβάνουν υπόψη τις θεμιτές ανησυχίες και τους περιορισμούς των κρατών μελών. Ιδιαίτερη μέριμνα και προσοχή θα πρέπει να δίνεται στα ευάλωτα άτομα, ιδίως τους ασυνόδευτους ανηλίκους και στις οικογένειες.»
Οι οδηγίες τις οποίες η Επιτροπή θα απευθύνει στα κράτη μέλη καταρτίστηκαν με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO) και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex), σε συνεργασία με τις εθνικές αρχές.
Διαδικασίες ασύλου
Πρέπει να συνεχιστούν η καταχώριση και η επεξεργασία των αιτήσεων και να επιτρέπεται η μέγιστη ευελιξία όσον αφορά τις προθεσμίες και τη διάρκεια επεξεργασίας και εξέτασης των αιτήσεων. Ωστόσο, τυχόν καθυστερήσεις στην καταχώριση δεν θα πρέπει να σημαίνουν ότι οι αιτούντες παραμένουν χωρίς συνθήκες υποδοχής.
Μπορούν να διεξάγονται προσωπικές συνεντεύξεις με ειδικές ρυθμίσεις, όπως εξ αποστάσεως μέσω βιντεοδιάσκεψης, ή ακόμη και να παραλείπονται, εφόσον αυτό χρειαστεί.
Κανονισμός του Δουβλίνου
Η Επιτροπή παροτρύνει όλα τα κράτη μέλη να αρχίσουν εκ νέου τις μεταφορές των αιτούντων το συντομότερο δυνατόν. Πριν να προβούν σε οποιαδήποτε μεταφορά, τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξετάσουν την κατάσταση όσον αφορά τον κορονοϊό, συμπεριλαμβανομένης της κατάστασης που προκύπτει από την έντονη πίεση που ασκείται στο σύστημα υγείας στο υπεύθυνο κράτος μέλος.
Όταν οι μεταφορές προς το κράτος μέλος που είναι κανονικά υπεύθυνο δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν εντός της ισχύουσας προθεσμίας, τα κράτη μέλη μπορούν να συμφωνήσουν διμερώς να πραγματοποιήσουν τη μεταφορά σε μεταγενέστερη ημερομηνία, πράγμα το οποίο ενθαρρύνεται π.χ. για τους ασυνόδευτους ανηλίκους και τις περιπτώσεις οικογενειακής επανένωσης. Η Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO) είναι έτοιμες να διευκολύνουν τη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών.
Συνθήκες υποδοχής
Τα μέτρα καραντίνας και απομόνωσης πρέπει να είναι εύλογα, αναλογικά και να μην εισάγουν διακρίσεις. Οι αιτούντες πρέπει να λαμβάνουν την απαραίτητη υγειονομική περίθαλψη.
Λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων
Σύμφωνα με τον κανονισμό Eurodac, όταν δεν είναι δυνατό να ληφθούν τα δακτυλικά αποτυπώματα αιτούντος λόγω μέτρων για την προστασία της δημόσιας υγείας, τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα εν λόγω δακτυλικά αποτυπώματα το συντομότερο δυνατό και το αργότερο εντός 48 ωρών αφότου εκλείψουν αυτοί οι λόγοι υγείας.
Επανεγκατάσταση
Η πανδημία του κορονοϊού έχει προκαλέσει σοβαρή διαταραχή των επιχειρήσεων επανεγκατάστασης: Τα κράτη μέλη, καθώς και η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR) και ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ) έχουν αναστείλει προσωρινά τις επιχειρήσεις επανεγκατάστασης. Θα πρέπει να συνεχιστούν οι προπαρασκευαστικές δραστηριότητες στον βαθμό του δυνατού, έτσι ώστε οι επιχειρήσεις επανεγκατάστασης να μπορέσουν να ξεκινήσουν εκ νέου ομαλά.
Επιστροφή
Παρά την προσωρινή διακοπή που έχει προκαλέσει ο κορονοϊός, θα πρέπει να συνεχιστούν οι διαδικασίες επιστροφής σε τρίτες χώρες, ιδίως όσον αφορά τις δραστηριότητες που μπορούν να εκτελεστούν παρά τα περιοριστικά μέτρα.
Πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στις οικειοθελείς επιστροφές, επίσης λόγω του ότι παρουσιάζουν χαμηλότερο κίνδυνο για την υγεία και την ασφάλεια. Ο Frontex είναι έτοιμος να συνδράμει τα κράτη μέλη στην οργάνωση των επιχειρήσεων αερομεταφοράς. Θα πρέπει επίσης να διατηρηθεί στενή συνεργασία και επαφές με τρίτες χώρες όσον αφορά την ταυτοποίηση, την έκδοση εγγράφων και την επιστροφή των υπηκόων τους.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163