Δεν άφησε τίποτα όρθιο στο πέρασμά του από την Κούβα ο κυκλώνας Ιαν με τις ζημιές που προκάλεσε να είναι ανυπολόγιστες.
«Είναι καταστροφή» λέει με θλίψη η Μαρίτσα Κάρπιο, βλέποντας ό,τι απέμεινε από το ξηραντήριό της. Στη δυτική Κούβα, όπου καλλιεργείται ο καλύτερος καπνός για τα περίφημα πούρα, το πέρασμα του κυκλώνα Ίαν ήταν καταστροφικό για αυτόν τον τομέα, που είναι ζωτικής σημασίας για την τοπική οικονομία.
Στην περιοχή Βουέλτα Αμπάχο, στην επαρχία Πινάρ δελ Ρίο, η οποία χτυπήθηκε σκληρά από τον κυκλώνα, ελάχιστα ξηραντήρια αντιστάθηκαν στους ανέμους που έπνεαν με ταχύτητα 200 χιλιομέτρων την ώρα. «Δεν έχουμε ζήσει ποτέ μια καταστροφή τέτοιας κλίμακας», εξήγησε η Κάρπιο, από το αγρόκτημά της στο Σαν Λούις, 175 χιλιόμετρα δυτικά της Αβάνας.
Με φόντο και τη βαθιά οικονομική κρίση που βιώνει η χώρα, «η κατάσταση είναι εξαιρετικά δύσκολη για όλους τους καλλιεργητές (…) δεν ξέρουμε πώς να το αντιμετωπίσουμε όλο αυτό», πρόσθεσε.
Εκτός από τους ανέμους που διέλυσαν τα ξηραντήρια (ξύλινες κατασκευές με στέγες από φύλλα φοίνικα που επιτρέπουν στα φύλλα του καπνού να παίρνουν τη «σωστή» δόση ήλιου και υγρασίας), οι καταρρακτώδεις βροχές έπνιξαν τους αγρούς που οι καλλιεργητές ετοίμαζαν για τη σπορά του Οκτωβρίου.
«Μας ήρθε κατακέφαλα, τώρα θα καθυστερήσει η σπορά», λέει ο Σέρχιο Λούις Μαρτίνες, 59 ετών, που έχασε και αυτός το ξηραντήριό του στο Πινάρ δελ Ρίο.
Η Βουέλτα Αμπάχο είναι η μοναδική περιοχή της χώρας όπου καλλιεργούνται τρία είδη καπνού από τα οποία φτιάχνονται τα διάσημα πούρα Αβάνας, μια σημαντική πηγή εισοδήματος για το νησί. Στο Σαν Λουίς 226 τόνοι καπνού, από τη συγκομιδή του Αυγούστου, «αφανίστηκαν», όπως μετέδωσε η τοπική τηλεόραση.
Το 2021 οι εξαγωγές πούρων από την Κούβα έφτασαν τα 568 εκατομμύρια δολάρια, μια αύξηση 15% σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά, σύμφωνα με την Habanos S.A που εμπορεύεται όλες τις κουβανικές μάρκες.
Ο Ίαν δεν λυπήθηκε ούτε τη δημόσια εταιρεία Tabacuba, η οποία αγοράζει από τους ιδιώτες παραγωγούς το 95% της συγκομιδής τους: το κέντρο διαλογής, τα υπόστεγα και τα γραφεία της υπέστησαν ζημιές.
Από τον κυκλώνα που έπληξε την επαρχία Πινάρ δελ Ρίο έχασαν τη ζωή τους δύο άνθρωποι. Για προληπτικούς λόγους απομακρύνθηκαν από τις εστίες τους περίπου 50.000 κάτοικοι. Σοβαρές ζημιές προκλήθηκαν επίσης στο δίκτυο ηλεκτροδότησης, με αποτέλεσμα να βυθιστούν στο σκοτάδι 11,2 εκατομμύρια άνθρωποι. Το ρεύμα δεν έχει ακόμη επανασυνδεθεί, δύο ημέρες μετά, στη δυτική Κούβα.
Μέσα σε λίγες ώρες, ο Ίαν ισοπέδωσε δεκαετίες δουλειάς. Στο αγρόκτημα της Μαρίτσα Κάρπιο πολλά δέντρα ξεριζώθηκαν, μια νέα φυτεία μπανάνας καταστράφηκε ολοσχερώς. «Εδώ ήταν εξοχή, έλεγες τι ωραίο τοπίο, τώρα όλα χάλασαν», είπε η ιδιοκτήτρια, η οποία φιλοξενεί τη γειτόνισσά της, την 59χρονη Καριδάδ Αλβάρες, το σπίτι της οποίας γκρεμίστηκε.
Οι συνέπειες δεν είναι μόνο οικονομικές αλλά και συναισθηματικές για την Κάρπιο. «Ήταν ένα αγρόκτημα που έφτιαξε ο παππούς μου, το συνέχισε ο πατέρας μου που πέθανε τον Απρίλιο, στα 93 του», αφηγείται. Η παραγωγή φέτος έφτασε τους 4,8 τόνους φύλλων καπνού για πούρα αλλά η Κάρπιο ξέρει ότι θα πρέπει να ξαναστήσει το αγρόκτημα σε χρόνο ρεκόρ για να προλάβει τη σπορά. Και ξέρει επίσης ότι αυτό θα είναι πολύ δύσκολο χωρίς τη στήριξη της κυβέρνησης.