Τόσο η Λευκορωσία όσο και η Πολωνία διαπράττουν σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μεταναστών και των αιτούντων άσυλο στα σύνορά τους, σύμφωνα με όσα καταγγέλλει σε έκθεσή της η ΜΚΟ Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch, HRW).
Σύμφωνα με την έκθεση, τόσο οι λευκορωσικές όσο και οι πολωνικές αρχές «έχουν υποχρέωση να αποτρέψουν νέους θανάτους, εγγυώμενες απρόσκοπτη ανθρωπιστική πρόσβαση στους ανθρώπους που έχουν αποκλειστεί στη συνοριακή ζώνη».
Καταγγελίες για βασανισμούς και απάνθρωπη συμπεριφορά
Ερευνητές του HRW πήραν συνεντεύξεις από 19 μετανάστες και αιτούντες άσυλο, σημειώνεται στο κείμενο, με τις αφηγήσεις τους να αποκαλύπτουν πως αρκετοί «επαναπροωθήθηκαν, ενίοτε βίαια, από την πολωνική συνοριοφρουρά».
Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων υπογραμμίζει ότι οι επαναπροωθήσεις αυτές «παραβιάζουν το δικαίωμα του ασύλου που είναι εγγεγραμμένο στο ευρωπαϊκό δίκαιο» και καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να «αρχίσει να δείχνει αλληλεγγύη προς τα θύματα στα σύνορα και στις δύο πλευρές, που υποφέρουν και πεθαίνουν».
Στη Λευκορωσία, τονίζει η ΜΚΟ, «η βία, η απάνθρωπη και ταπεινωτική μεταχείριση, καθώς και η πίεση (που ασκείται) από τη λευκορωσική συνοριοφυλακή είναι καθημερινό φαινόμενο».
Σε «ορισμένες περιπτώσεις» μετανάστες έχουν υποστεί «βασανισμούς», κατά παραβίαση «των διεθνών νομικών υποχρεώσεων της Λευκορωσίας».
«Ενώ η Λευκορωσία κατασκεύασε αυτή την κατάσταση αδιαφορώντας για τις ανθρώπινες συνέπειες, η Πολωνία φέρει μέρος της ευθύνης για τα δεινά στη ζώνη των συνόρων», τόνισε η Λίντια Γκολ, ερευνήτρια ειδικευμένη στην Ευρώπη και την κεντρική Ασία στην HRW.
Στο κείμενο της μη κυβερνητικής οργάνωσης αναφέρεται πως τρεις μετανάστες κατηγορούν την πολωνική συνοριοφυλακή χώρισαν οικογένειες, ανάμεσά τους γονείς και παιδιά, διακομίζοντας σε νοσοκομείο κάποιους που χρειάζονταν άμεσα βοήθεια, αλλά επαναπροωθώντας τους άλλους στη Λευκορωσία.
Η Γκολ απαιτεί το Μινσκ και η Βαρσοβία «να τερματίσουν το πινγκ-πονγκ επαναπροωθήσεων» και «να επιτρέψουν σε ανεξάρτητους παρατηρητές, ειδικά δημοσιογράφους και υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πρόσβαση στις ζώνες των συνόρων όπου επιβάλλονται περιορισμοί επί του παρόντος».
«Τουλάχιστον 11 νεκροί»
Οργανώσεις αρωγής υπολογίζουν ότι τουλάχιστον 11 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους και στις δύο πλευρές των συνόρων από την έναρξη της κρίσης το καλοκαίρι. Το HRW κάνει λόγο για 13 νεκρούς.
Η ΕΕ και οι ΗΠΑ κατηγορούν τη Λευκορωσία ότι ενορχήστρωσε αυτή την κρίση, που χαρακτηρίζουν «υβριδική επίθεση», σε αντίποινα για τις ευρωπαϊκές κυρώσεις σε βάρος της κυβέρνησης του προέδρου Αλεξάντερ Λουκασένκο Τις τρεις δεκαετίες που βρίσκεται στην εξουσία, ο αρχηγός του κράτους έχει πατάξει την αντιπολίτευση και τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης.
Κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε στο τηλεοπτικό δίκτυο BBC, ο Λουκασένκο δήλωσε ότι η λευκορωσική συνοριοφυλακή «ίσως» να βοήθησε μετανάστες να περάσουν, αλλά αρνήθηκε ότι η κυβέρνησή του τους έφερε στη Λευκορωσία. Παρότρυνε την ΕΕ να τους υποδεχθεί.
Σύμφωνα με τις λευκορωσικές αρχές, στην επικράτεια της χώρας βρίσκονται περίπου 7.000 μετανάστες και πρόσφυγες επί του παρόντος.