Έπειτα από οκτώ χρόνια δικαστικών μαχών στη Γαλλία, ο πρώην αστυνομικός Μάριο Σαντοβάλ εκδόθηκε στην Αργεντινή, όπου οι αρχές εννοούν να τον δικάσουν για τη φερόμενη εμπλοκή του στην εξαφάνιση φοιτητή το 1976, επί των ημερών της στρατιωτικής δικτατορίας στη χώρα της Λατινικής Αμερικής.
Ο 66χρονος Σαντοβάλ επιβιβάστηκε συνοδευόμενος από αστυνομικούς στην πτήση AF228 της Air France που συνδέει το Παρίσι με το Μπουένος Άιρες.
«Όλα έγιναν όπως προβλεπόταν», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο δικηγόρος που εκπροσωπεί το κράτος της Αργεντινής, λίγη ώρα μετά την απογείωση του αεροσκάφους περί τα μεσάνυχτα ώρα Γαλλίας [01:00 ώρα Ελλάδας].
Εξόριστος στη Γαλλία από το 1985 και την πτώση της στρατιωτικής χούντας, ο πρώην αστυνομικός συνελήφθη την περασμένη Τετάρτη στο σπίτι του στο Νοζάν-σιρ-Μαρν, παρισινό προάστιο, μετά την απόρριψη μιας από τις έσχατες προσφυγές του. Την ημέρα εκείνη το γαλλικό Συμβούλιο της Επικρατείας, ανώτατο διοικητικό δικαστήριο, ενέκρινε οριστικά το διάταγμα της έκδοσης που είχε εκδοθεί από τη γαλλική κυβέρνηση την 21η Αυγούστου 2018.
Η δικαιοσύνη της Αργεντινής ζητούσε την έκδοση του Σαντοβάλ από τη Γαλλία από το 2012, καθώς τον βαρύνουν υποψίες πως ενέχεται σε πάνω από 500 δολοφονίες, βασανισμούς και απαγωγές αντιφρονούντων επί των ημερών της στρατιωτικής δικτατορίας στην Αργεντινή (1976-1983).
Σύμφωνα με πολλούς αυτόπτες μάρτυρες, ο Μάριο Σαντοβάλ είχε το προσωνύμιο «Τσουράσκο» («μπριζόλα»: αναφέρεται στον βασανισμό κρατουμένων με ηλεκτροσόκ, με τη χρήση ενός μεταλλικού σομιέ, πλέγματος κρεβατιού).
Πάντως η δικαιοσύνη της Αργεντινής ζήτησε την έκδοσή του για μία μόνο υπόθεση, αυτή του Ερνάν Αμπριάτα, για την οποία διαθέτει περίπου δέκα καταθέσεις μαρτύρων.
Ο Αμπριάτα, φοιτητής αρχιτεκτονικής, οδηγήθηκε στη διαβόητη Σχολή Μηχανικού του Πολεμικού Ναυτικού (ESMA), κέντρο βασανιστηρίων της στρατιωτικής χούντας, από το οποίο πέρασαν τουλάχιστον 5.000 άνθρωποι που κατόπιν «εξαφανίστηκαν» — σε πολλές περιπτώσεις, τους πέταγαν από αεροσκάφη στον Ρίο δε λα Πλάτα.
Το βράδυ της 30ής Οκτωβρίου 1976, ένας άνδρας που είπε πως τον έλεγαν Μάριο Σαντοβάλ χτύπησε την πόρτα του σπιτιού της οικογένειας Αμπριάτα στο Μπουένος Άιρες, φορώντας τη στολή του «ομοσπονδιακού συντονισμού», της πολιτικής αστυνομίας με φοβερή φήμη, καθώς της είχαν ανατεθεί οι απαγωγές.
«Πρόκειται για διαδικασία ρουτίνας», είχε δηλώσει ο άνδρας αυτός, σύμφωνα με συγγενείς του νεαρού Ερνάν. Τον φοιτητή δεν τον ξαναείδε ποτέ κανείς.
Ο Μάριο Σαντοβάλ, ο οποίος αρνείται τις κατηγορίες και θεωρεί ότι έχουν παραγραφεί, προσέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας για να αποφύγει την έκδοση. Ο κώδικας ποινικής δικονομίας απαγορεύει την πρόσβαση όταν το έγκλημα έχει παραγραφεί κατά το γαλλικό δίκαιο.
Αλλά το Συμβούλιο της Επικρατείας επιβεβαίωσε αυτό που του είχε ειπωθεί στο Ακυρωτικό Δικαστήριο και στο Συνταγματικό Δικαστήριο: σε υποθέσεις απαγωγών, η παραγραφή γίνεται έπειτα από αρκετά χρόνια μετά την ανακάλυψη του πτώματος ή την απαγγελία κατηγοριών — κάτι που δεν έχει εφαρμογή σε αυτή την υπόθεση, αφού ο νεαρός Ερνάν δεν βρέθηκε ποτέ.
Η έκδοση του Σαντοβάλ δεν θα του στερήσει τα δικαιώματά του να έχει δίκαιη δίκη, στην τήρηση του τεκμηρίου της αθωότητάς του μέχρι αποδείξεως του αντιθέτου πέραν πάσης αμφιβολίας και της δικαστικής ασφάλειας, ανέφερε εξάλλου το Συμβούλιο της Επικρατείας, σημειώνοντας επίσης ότι ο πρώην αστυνομικός θα είναι σε θέση να υποβάλει στη δικαιοσύνη της Αργεντινής «τα στοιχεία» που θεωρεί ότι αποδεικνύουν την αθωότητά του.
Η ύστατη προσφυγή του Σαντοβάλ, που υπέβαλαν οι συνήγοροί του στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ), απορρίφθηκε την Παρασκευή.
Ο Μάριο Σαντοβάλ, η ταυτότητα και η παλιά ιδιότητα του οποίου ήταν άγνωστη στη Γαλλία για χρόνια, απέκτησε τη γαλλική εθνικότητα το 1997. Αυτό δεν εμπόδισε την έκδοσή του, αφού δεν ήταν Γάλλος όταν εκτυλίχθηκε η υπόθεση του Ερνάν.