Ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας των ΗΠΑ Μπομπ Μενέντεζ δήλωσε χθες, Τρίτη, ότι θέλει ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να υιοθετήσει μια «λιγότερο πολεμοχαρή» στάση έναντι των συμμάχων του ΝΑΤΟ και των γειτόνων της Τουρκίας.
«Το σημαντικό είναι τώρα το πώς θα θελήσει ο Ερντογάν να κινηθεί προς το μέλλον με την Τουρκία. Αν θέλει να αλλάξει πορεία από αυτή που είχε, προσδοκώ να το δω αυτό», δήλωσε ο Μπομπ Μενέντεζ στους δημοσιογράφους μετά την εκλογική νίκη του Ερντογάν.
«Αν έχουμε τα ίδια, ή κι άλλα από τα ίδια, όπως αυτά που έχουμε δει, τότε θα εξακολουθήσω να έχω τις ίδιες θέσεις που είχα πριν», πρόσθεσε.
Η Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ, ζήτησε τον Οκτώβριο 2021 να αγοράσει μαχητικά F-16 της Lockheed Martin Corp αξίας 20 δισεκ. και σχεδόν 80 κιτ εκσυγχρονισμού για τα αεροσκάφη που ήδη διαθέτει. Η κυβέρνηση του προέδρου Τζο Μπάιντεν έχει δηλώσει πως υποστηρίζει την πώληση και βρίσκεται σε επαφή εδώ και μήνες με το Κογκρέσο για να πετύχει την έγκρισή της.
Ωστόσο έχει αντιμετωπίσει αντίδραση, κυρίως από τον Μενέντεζ, για ένα φάσμα θεμάτων, που περιλαμβάνουν την άρνηση της Τουρκίας να επικυρώσει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και ανησυχίες για τις φυλακίσεις δημοσιογράφων, για άλλες καταχρήσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων καθώς και για τις τουρκικές υπερπτήσεις στον ελληνικό εναέριο χώρο.
«Η Σουηδία είναι μόνο μέρος της εξίσωσης. Για μερικά μέλη, μπορεί να είναι ολόκληρη η εξίσωση. Όχι για μένα», δήλωσε ο Μενέντεζ.
Ο γερουσιαστής δήλωσε πως δεν έχει ακούσει τον Μπάιντεν να μιλάει για την Τουρκία μετά το συγχαρητήριο τηλεφώνημα που έκανε ο πρόεδρος στον Ερντογάν. Ο Ερντογάν επανέλαβε την επιθυμία της Άγκυρας να αγοράσει τα F-16, ενώ ο Μπάιντεν του είπε πως η Ουάσινγκτον θέλει από την Άγκυρα να πάψει να αντιτίθεται στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν κάλεσε χθες, Τρίτη, την Τουρκία να οριστικοποιήσει αμέσως την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και αρνήθηκε ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν συνδέει την έγκριση από την Άγκυρα της ένταξης της Σουηδίας με την πώληση των F-16.
Στη διάρκεια της άτυπης διαδικασίας ελέγχου των μεγάλων πωλήσεων όπλων, οι επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας και της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων μπορούν να εμποδίζουν συμφωνίες επικαλούμενοι διάφορα ζητήματα, περιλαμβανομένων ανησυχιών για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Ο Μενέντεζ είπε πως ο Μπάιντεν τον έχει διαβεβαιώσει πως θα σεβαστεί τις θέσεις του.
Εξάλλου ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε επίσης χθες, Τρίτη, πως η παράδοση των F-16 στην Τουρκία δεν θα γίνει σε αντάλλαγμα για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
«Αυτό δεν είναι όρος», δήλωσε η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Καρίν Ζαν-Πιέρ.
Ο πρόεδρος Μπάιντεν έχει καταστήσει σαφές εδώ και κάποιο καιρό πως υποστηρίζει την πώληση των μαχητικών F-16, πρόσθεσε η εκπρόσωπος.
Η ίδια υποστήριξε πως η πώληση των μαχητικών στην Τουρκία θα διευκόλυνε τη συνεργασία στους κόλπους της αμυντικής συμμαχίας.
Το βράδυ της Δευτέρας, ο Μπάιντεν είχε δώσει την εντύπωση πως η πώληση των F-16 στην Τουρκία συνδέεται με την έγκριση από την τελευταία της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. «Μίλησα με τον Ερντογάν και τον συγχάρηκα», είχε δηλώσει ο αμερικανός πρόεδρος. «Και εξακολουθεί να θέλει να βρούμε μια λύση για τα F-16. Του είπα πως θέλουμε μια συμφωνία για τη Σουηδία. Ας το κάνουμε λοιπόν».