Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ απείλησε να κάνει «κόλαση» τη Γάζα αν η Χαμάς δεν απελευθερώσει Ισραηλινούς ομήρους το Σάββατο 15.02.2025, απειλώντας να τινάξει στον αέρα μία εύθραστη συμφωνία για τη Μέση Ανατολή και δρομολογώντας εξελίξεις.
Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανέτρεψε τη συμφωνία Ισραήλ – Χαμάς για κατάπαυση του πυρός και απελευθέρωση των ομήρων, καθώς ανακοίνωσε ότι αν η παλαιστινιακή ισλαμιστική οργάνωση δεν απελευθερώσει όλους τους εναπομείναντες ομήρους μέχρι το μεσημέρι του Σαββάτου, η κατάπαυση του πυρός θα ακυρωθεί, σηματοδοτώντας επιστροφή στον πόλεμο στη Γάζα.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
«Σε ό,τι με αφορά, αν όλοι οι όμηροι δεν επιστραφούν μέχρι το Σάββατο στις 12 η ώρα, νομίζω ότι είναι η κατάλληλη στιγμή. Θα έλεγα, ακυρώστε το και όλα τα στοιχήματα είναι ανοιχτά και ας ξεσπάσει η κόλαση. Θα έλεγα ότι θα έπρεπε να επιστραφούν μέχρι τις 12 η ώρα του Σαββάτου», δήλωσε ο Τραμπ.
Είπε ότι ήθελε να απελευθερωθούν οι όμηροι μαζικά, αντί για λίγους κάθε φορά. «Τους θέλουμε όλους πίσω».
Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου υιοθέτησε εν μέρει, την Τρίτη (11.02.2025) την τοποθέτηση του Τραμπ, τονίζοντας ότι το Ισραήλ θα επαναλάβει τις επιχειρήσεις στη Γάζα αν «οι όμηροί μας» δεν απελευθερωθούν μέχρι το Σάββατο.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ο Νετανιάχου δεν διευκρίνισε αν αναφερόταν σε όλους τους ομήρους ή μόνο στους τρεις, που επρόκειτο να απελευθερωθούν τη συγκεκριμένη ημέρα, βάσει της υφιστάμενης συμφωνίας εκεχειρίας.
Η έκκληση – απειλή του Τραμπ να απελευθερωθούν όλοι οι όμηροι μέχρι το μεσημέρι του Σαββάτου αλλιώς όλα η Γάζα θα γίνει κόλαση, θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για το τέλος του πολέμου στη Γάζα, αλλά θα μπορούσε επίσης να έχει ολέθριες συνέπειες για τη Μέση Ανατολή, σύμφωνα με ανάλυση της Haaretz.
Από την πλευρά του, ο Τραμπ απείλησε ουσιαστικά να τινάξει στον αέρα μία εύθραυστη συμφωνία, για την επίτευξη της οποίας εργάστηκε η ομάδα του κατά τις διαπραγματεύσεις, αναδεικνύοντας περισσότερα ερωτήματα παρά απαντήσεις ως προς το μέλλον της εκεχειρίας και τις ευρύτερες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή.
Η δήλωσή του θα μπορούσε να σηματοδοτεί την έναρξη νέων διαπραγματεύσεων με στόχο την ταχεία απελευθέρωση δεκάδων ομήρων και τον επίσημο τερματισμό του πολέμου στη Γάζα.
Ταυτόχρονα όμως, αύξησε την ανησυχία για το μέλλον των εναπομεινάντων ομήρων στη Γάζα, καθώς και τους φόβους για επιστροφή σε μάχες δίχως τέλος, μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς.
Τρία σενάρια περιγράφει, ως πιθανές εξελίξεις, ο αναλυτής Αμίρ Τιμπόν στην ισραηλινή Haaretz.
Σενάριο 1: Στα σκαριά νέα συμφωνία;
Το πρώτο σενάριο θέλει τον Τραμπ να δει όλους τους ομήρους να απελευθερώνονται μέσα σε λίγες ημέρες μέσω επίτευξης μίας νέας συμφωνίας για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα.
Σε αυτό το σενάριο, η δήλωση του Τραμπ σηματοδοτεί σχέδιο του Αμερικανού προέδρου να ακυρώσει την τρέχουσα συμφωνία με σκοπό να επιτύχει νέα, ταχύτερη και καλύτερη συμφωνία.
Κάτι δύσκολο, αλλά όχι αδύνατο να συμβεί, σημειώνει η ανάλυση. Η Χαμάς επιδιώκει τέλος του πολέμου περισσότερο από οτιδήποτε άλλο αυτή τη στιγμή.
Το Ισραήλ θέλει να επιστρέψουν όλοι οι όμηροι στις οικογένειές τους και δεν θα συμφωνήσει ποτέ να τερματίσει τον πόλεμο μέχρι να επιστρέψει και ο τελευταίος αιχμάλωτος στο σπίτι του. Η Χαμάς δεν πρόκειται να απελευθερώσει ποτέ όλους τους ομήρους χωρίς να λάβει εγγυήσεις για τον τερματισμό του πολέμου, επισημαίνει η Haaretz.
Αντί να σπαταλά χρόνο σε πολυεπίπεδες και απογοητευτικές διαπραγματεύσεις, ο Τραμπ θα μπορούσε να πιέσει για γρήγορη συμφωνία που θα έδινε και στις δύο πλευρές αυτό που θέλουν και θα έβαζε τέλος στον 16μηνο πόλεμο, κάτι στο οποίο ο προκάτοχός του Τζο Μπάιντεν απέτυχε.
Φυσικά, ένα τέτοιο αποτέλεσμα θα ερχόταν σε αντίθεση με την υπόσχεση του Νετανιάχου για «ολοκληρωτική νίκη» επί της Χαμάς. Ωστόσο, το Ισραήλ θα έχει τη δυνατότητα να απομακρύνει τη Χαμάς από την εξουσία στη Γάζα, ασκώντας οικονομική και διπλωματική πίεση, σε συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη και Αραβικές χώρες.
Στο τέλος, θα αναδυθεί νέα κυβέρνηση στη Γάζα χωρίς τη Χαμάς, ενώ η ανοικοδόμηση του θυλάκου θα εξαρτηθεί από τον βαθμό αποστρατιωτικοποίησής του, σύμφωνα με το πιο αισιόδοξο, αλλά όχι πιο πιθανό σενάριο της Haaretz.
Οι δύο διαμεσολαβητές, το Κατάρ και η Αίγυπτος, θα πρέπει εντός 48 ωρών να «πουλήσουν» μία τέτοια λύση στον Τραμπ, κάτι απίθανο, σύμφωνα με την ανάλυση του ισραηλινού μέσου.
Σενάριο 2: Ξαναρχίζει ο πόλεμος
Στο δεύτερο σενάριο δεν γίνεται καμία διπλωματική προσπάθεια στο παρασκήνιο για να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη συμφωνία, η Χαμάς αψηφά τον Τραμπ και το Σάββατο δεν απελευθερώνει και τους 76 ομήρους. Ισως απελευθερώσει τρεις, ακολουθώντας το υπάρχον χρονοδιάγραμμα που υπογράφηκε τον περασμένο μήνα.
Ή ίσως δεν απελευθερώσει κανέναν όμηρο, αφού θα έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο Νετανιάχου και ο Τραμπ είχαν συμφωνήσει από κοινού να τερματίσουν την κατάπαυση του πυρός ούτως ή άλλως, οπότε ποιο το νόημα;
Τότε ο πόλεμος αρχίζει ξανά και οι όμηροι στη Γάζα βρίσκονται αντιμέτωποι με την απειλή του θανάτου. Περισσότεροι από 30 όμηροι έχουν πεθάνει σε αιχμαλωσία από την έναρξη του πολέμου και ο αριθμός αυτός σίγουρα θα αυξηθεί αν ο πόλεμος αρχίσει και πάλι σύντομα.
Ενα τέτοιο σενάριο θα οδηγούσε επίσης σε περισσότερο λουτρό αίματος και καταστροφή στη Γάζα. Θα αύξανε ακόμη την πιθανότητα άμεσης σύγκρουσης μεταξύ Ισραήλ και Αιγύπτου, καθώς η ισραηλινή κυβέρνηση – σύμφωνα με το σχέδιο του Τραμπ για τη μεταφορά πληθυσμών – θα προσπαθούσε να ωθήσει τους Παλαιστίνιους νότια στη χερσόνησο του Σινά, ενάντια στη δηλωμένη θέση της Αιγύπτου.
Δεν θα πρέπει να αποκλειστεί η κατάρρευση της ειρηνευτικής συμφωνίας Ισραήλ-Αιγύπτου, η οποία αποτελεί θεμέλιο της σταθερότητας στη Μέση Ανατολή από τα τέλη της δεκαετίας του 1970, όπως επισημαίνει η Haaretz.
Αυτό είναι το εφιαλτικό σενάριο για το Ισραήλ, τις οικογένειες των ομήρων, καθώς και για τον λαό της Γάζας. Αλλά θα ήταν το καλύτερο σενάριο για τον Νετανιάχου και τη Χαμάς, σύμφωνα με το ισραηλινό Μέσο.
Ο πρωθυπουργός θα ενίσχυε την εξουσία του, καθώς οι ακροδεξιοί σύμμαχοί του θα χαίρονταν με τη συνέχιση του πολέμου και η Χαμάς θα κέρδιζε περισσότερη συμπάθεια σε όλο τον Αραβικό κόσμο και θα έπαιρνε επίσης τα εύσημα για την καταστροφή των σχέσεων του Ισραήλ με την Αίγυπτο.
Σενάριο 3: Τήρηση της συμφωνίας
Υπάρχει κι ένα τρίτο σενάριο, το οποίο θα συνεπαγόταν ελάχιστες αλλαγές επί του πεδίου, αλλά θα έπληττε την εικόνα και την αξιοπιστία του Τραμπ. Σε αυτό το σενάριο, η Χαμάς θα τηρούσε απλώς τους όρους της υφιστάμενης συμφωνίας και θα απελευθέρωνε τρεις ομήρους το Σάββατο, αλλά όχι τους άλλους 73.
Η τύχη του δεύτερου σταδίου της συμφωνίας απελευθέρωσης των ομήρων και κατάπαυσης του πυρός θα παρέμενε αμφίβολη, όπως είναι μέχρι σήμερα.
Αυτό το σενάριο απέχει πολύ από την καταστροφή. Τρεις ακόμη όμηροι θα επέστρεφαν ζωντανοί στις οικογένειές τους έπειτα από σχεδόν 500 ημέρες στην κόλαση.
Αλλά θα μπορούσε επίσης να στείλει μήνυμα ότι η Χαμάς δεν παίρνει πολύ στα σοβαρά τον Τραμπ και ότι οι δηλώσεις του είναι αποκομμένες από τις πραγματικές διαπραγματεύσεις που διαχειρίζεται ο ειδικός απεσταλμένος του, Στιβ Γουίτκοφ, με τους μεσολαβητές του Κατάρ και της Αιγύπτου.
Στο πρώτο σενάριο πάντως, η δήλωση του Τραμπ, την οποία κάποιοι αναλυτές χαρακτήρισαν τη Δευτέρα ως ανεύθυνη και επικίνδυνη, θα μείνει στην ιστορία ως κομβική στιγμή που άνοιξε τον δρόμο για τον τερματισμό του πολέμου και την απελευθέρωση όλων των ομήρων.
Αλλά για να συμβεί αυτό, ο Αμερικανός πρόεδρος θα πρέπει να αναγκάσει τον Νετανιάχου να τερματίσει τον πόλεμο στη Γάζα, όπως αναφέρει η Haaretz.
