Ο Μοχάμεντ Μοχμπέρ, πρώτος αντιπρόεδρος του Ιράν, θα αναλάβει προσωρινός πρόεδρος της χώρας, μετά τον θάνατο του προέδρου του Ιράν Εμπραχίμ Ραϊσί, αφού το ελικόπτερο στο οποίο επέβαινε ο τελευταίος, συνετρίβη την Κυριακή 19.05.2024.
Ως αντιπρόεδρος του Ιράν, ο 68χρονος Μοχαμάντ Μοχμπέρ, αναμένεται μετά τη μοιραία συντριβή του ελικοπτέρου, να γίνει ο προσωρινός πρόεδρος της χώρας, ο οποίος θα συνεργαστεί με ένα επίλεκτο προσωπικό καθώς και με τις εκλογικές αρχές για να ορίσει νέες εκλογές εντός 50 ημερών από τον θάνατο του προέδρου.
Γεννημένος την 1η Σεπτεμβρίου 1955, ο Μοχμπέρ, όπως και ο Ραϊσι, θεωρείται ότι βρίσκεται κοντά στον ανώτατο ηγέτη Αλί Χαμενεΐ, ο οποίος έχει τον τελευταίο λόγο σε όλα τα θέματα του κράτους. Ο Μοχμπέρ, έγινε πρώτος αντιπρόεδρος το 2021, όταν ο Ραϊσι εξελέγη πρόεδρος.
Ο Μοχμπέρ υπήρξε μέλος μιας ομάδας Ιρανών αξιωματούχων που επισκέφθηκαν τη Μόσχα τον Οκτώβριο και συμφώνησαν να προμηθεύσουν πυραύλους επιφανείας και περισσότερα drones στον ρωσικό στρατό, ανέφεραν τότε πηγές στο Reuters.
Στην ομάδα συμμετείχαν επίσης δύο ανώτεροι αξιωματούχοι των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν και ένας αξιωματούχος του Ανώτατου Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας.
Ο Μοχμπέρ ήταν προηγουμένως επικεφαλής της Setad, ενός επενδυτικού ταμείου που συνδέεται με τον ανώτατο ηγέτη. Το ίδρυμα αυτό δημιουργήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1980 και διαχειρίζεται τις περιουσίες που κατασχέθηκαν μετά την Ισλαμική Επανάσταση του 1979.
Κυρώσεις της ΕΕ κατά του Μοχμπέρ
Το 2010, η Ευρωπαϊκή Ένωση συμπεριέλαβε τον Μοχμπέρ, σε κατάλογο προσώπων και οντοτήτων στους οποίους επέβαλε κυρώσεις για φερόμενη εμπλοκή σε «δραστηριότητες πυρηνικών ή βαλλιστικών πυραύλων». Δύο χρόνια αργότερα, τον αφαίρεσε από τον κατάλογο.
Παρά την αφαίρεσή του από τη λίστα της ΕΕ, οι ΗΠΑ στοχοθέτησαν επίσης τη Sina Bank, την οποία διαχειριζόταν ο Μοχμπέρ, το 2010 ως ιδιοκτησία της κυβέρνησης του Ιράν.
Επιπλέον, το 2018, το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ επέβαλε κυρώσεις στη Sina Bank και αποκάλυψε ότι η τράπεζα χρηματοδότησε το Basij, μια εθελοντική παραστρατιωτική μονάδα εντός της χαρακτηρισμένης από τις ΗΠΑ τρομοκρατικής οργάνωσης IRGC, σύμφωνα με την οργάνωση «Ενωμένοι απέναντι στα Πυρηνικά του Ιράν» (UANI).
Τον Νοέμβριο του 2020, η UANI είπε ότι οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις στο Ίδρυμα Mostazafan, το οποίο προηγουμένως διαχειριζόταν επίσης ο Μοχμπέρ και το οποίο κατέχει τις περισσότερες μετοχές της Sina Bank, και επεσήμανε ότι οι θυγατρικές του απαλλοτριώνουν τον πλούτο από Ιρανούς πολίτες.
Αν και ο Ραΐσι δεν ήταν τόσο ισχυρός όσο ο Χαμενεΐ, πολλοί αναλυτές πίστευαν ότι ο Αγιατολάχ τον προόριζε για διάδοχό του, αφού ο Χαμενεΐ είναι 85 ετών και έχει προβλήματα υγείας εδώ και χρόνια.
Ωστόσο, δεν είναι καθόλου ξεκάθαρο ότι ο Μοχμπέρ, όσο κοντά και αν πρόσκειται στον Χαμενεΐ, θα έχει τη θέση του Ραϊσί, αφήνοντας το ζήτημα του διαδόχου του Χαμενεΐ πολύ περισσότερο στον «αέρα», παρότι ο Ραϊσί δεν είχε εξασφαλίσει τη θέση.
Μία άλλη συζήτηση που γίνεται μεταξύ αναλυτών, όπως σημειώνει η Jerusalem Post, είναι εάν ένας άλλος κληρικός όπως ο Χαμενεΐ θα είναι ο επόμενος ανώτατος ηγέτης της Ισλαμικής Δημοκρατίας ή αν ένας ανώτερος αξιωματούχος της οργάνωσης IRGC θα προσπαθήσει να σχηματίσει έναν νέο συνασπισμό εξουσίας για να πάρει μεγαλύτερο έλεγχο από την τάξη των κληρικών.
Πληροφορίες από Reuters και Jerusalem Post
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163