Ευτυχισμένη Ημέρα της Ανεξαρτησίας είναι το σύνθημα που έχει γεμίσει τα social media στο Μπαγκλαντές, καθώς οι πολίτες της χώρας πανηγυρίζουν την πτώση της επί 15 χρόνια πρωθυπουργού Σεΐχ Χασίνα. Μόνο που η αλλαγή αυτή έφερε και βίαια επεισόδια, κατά τα οποία 66 άνθρωποι σκοτώθηκαν.
Για να γλιτώσει από την οργή του λαού, Σεΐχ Χασίνα, το έσκασε από το σπίτι της, στη Ντάκα του Μπαγκλαντές, με ελικόπτερο για την Ινδία κι από εκεί, λέγεται, ότι προορισμός της είναι η Βρετανία.
Οι εικόνες που εκτυλίχθηκαν μετά τη διαφυγή της πρώην πρωθυπουργού του Μπλαγκλαντές χαρακτηρίζονται από μια λέξη: χάος. Νεκροί με τραύματα από σφαίρες, πλήθη που πυρπολούσαν τηλεοπτικά κανάλια, διαδηλωτές ξαπλωμένοι στα κρεβάτια της πρωθυπουργικής κατοικίας. Άλλοι ανέβηκαν στη στέγη του σπιτιού της πρωθυπουργού για να γιορτάσουν τη φυγή της.
Και ενώ κάποιοι γιόρταζαν, κάποιοι άλλοι θρηνούσαν! Στους διαδρόμους του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου της Ντάκα, ένας δημοσιογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου είδε πτώματα μέσα σε λίμνες αίματος. Τουλάχιστον 66 άνθρωποι σκοτώθηκαν σήμερα (05.08.2024) και άλλοι 300 τις προηγούμενες ημέρες.
Οι περισσότεροι από τους 44 νεκρούς που είδε ο δημοσιογράφος ήταν νέοι άνδρες και όλοι τους έφεραν τραύματα από σφαίρες.
Η αστυνομία ανακοίνωσε ότι έχουν σκοτωθεί και πολλοί αστυνομικοί.
Λεηλασία
Το οργισμένο πλήθος εκδικήθηκε την παραιτηθείσα πρωθυπουργό: κάποιοι κατέστρεψαν αγάλματα του πατέρα της –και πατέρα της ανεξαρτησίας του Μπανγκλαντές– Σεΐχ Μουτζιμπούρ Ραχμάν. Ένα μουσείο αφιερωμένο στον Ραχμάν πυρπολήθηκε. Αυτή η εικόνα των φλεγόμενων πορτρέτων του θα ήταν αδιανόητη λίγες ώρες νωρίτερα, όταν οι δυνάμεις ασφαλείας παρέμεναν ακόμη πιστές στη Χασίνα.
Τα γραφεία του Συνδέσμου Αουάμι, του κόμματος της Χασίνα, πυρπολήθηκαν επίσης σε όλη τη χώρα.
Εκατοντάδες άνθρωποι εισέβαλαν στο κοινοβούλιο. Τα τοπικά κανάλια έδειξαν διαδηλωτές που χειροκροτούσαν ξέφρενα, πηδούσαν στα έδρανα και άναβαν καπνογόνα.
Ο Σαζίντ Αχνάφ, 21 ετών, είπε ότι κατέβηκε στους δρόμους της Ντάκα για να γιορτάσει «αυτήν την υπερήφανη στιγμή».
«Είμαι τόσο ευτυχισμένος που η χώρα μας απελευθερώθηκε», είπε, παραλληλίζοντας τα σημερινά γεγονότα με τον πόλεμο της ανεξαρτησίας από το Πακιστάν. «Απελευθερωθήκαμε από τη δικτατορία», πρόσθεσε.
«Δεν μπορώ να εκφράσω τα συναισθήματά μου με λόγια, είμαι τόσο χαρούμενος», δήλωσε εκστασιασμένος ο Μοχάμαντ Μπασίρ, 35 ετών, ένας από τα εκατομμύρια Μπανγκλαντεσιανούς που βγήκαν τους δρόμους όταν ο αρχηγός του στρατού ανακοίνωσε ότι θα σχημάτιζε μεταβατική κυβέρνηση. «Η μοναδική μου επιθυμία τώρα είναι να φροντίσω τις οικογένειες των ανθρώπων και των φοιτητών που σκοτώθηκαν και να αποδώσουμε δικαιοσύνη», πρόσθεσε.
Η διαμαρτυρία των φοιτητών κατά του συστήματος πρόσληψης στον δημόσιο τομέα –όπου ευνοούνταν οι απόγονοι των βετεράνων του πολέμου της ανεξαρτησίας– εξελίχθηκε σε μαζικές διαδηλώσεις με αίτημα την παραίτηση της Χασίνα. Ένας συμβολικός στόχος για τους διαδηλωτές ήταν η επίσημη κατοικία της πρώην πρωθυπουργού, η οποία επέστρεψε στην εξουσία το 2009, έπειτα από μια πρώτη θητεία μεταξύ 1996-2001.
Στα πλάνα που μετέδωσε η τηλεόραση, οι διαδηλωτές γελούν ενώ εξερευνούν το δαιδαλώδες μέγαρο στην καρδιά της πρωτεύουσας, ξαπλώνουν τα κρεβάτια και μεταφέρουν έπιπλα, βιβλία και τηλεοράσεις. Η κουζίνα λεηλατήθηκε και το πλήθος έφαγε όσα τρόφιμα βρήκε εκεί. Ψάρεψαν με απόχες ακόμη και τα χρυσόψαρα στους κήπους του μεγάρου.
Άλλοι τραβούσαν φωτογραφίες με τα ζώα που βρήκαν στην κατοικία της πρώην πρωθυπουργού, όπως κουνέλια και κατσίκες.
Οι τοιχογραφίες και τα αγάλματα του πατέρα της Χασίνα καταστράφηκαν με βαριοπούλες.
Ο στρατός ανακοίνωσε ότι ελέγχει την κατάσταση αλλά πολλοί αστυνομικοί που συμμετείχαν στην καταστολή των διαδηλώσεων του Ιουλίου φοβούνται τα αντίποινα. «Πολλά αστυνομικά τμήματα δέχτηκαν επίθεση, πολλοί αστυνομικοί σκοτώθηκαν. Εδώ επικρατεί ο νόμος του όχλου», είπε ένας υψηλόβαθμος αξιωματικός που ζήτησε να μην κατονομαστεί.
Μεταβατική κυβέρνηση
Ο πρόεδρος του Μπανγκλαντές Μοχάμεντ Σαχαμπουντίν ανακοίνωσε την απελευθέρωση της πρώην πρωθυπουργού και ηγέτιδας της αντιπολίτευσης Χαλέντα Ζία, καθώς και των ανθρώπων που είχαν συλληφθεί κατά τη διάρκεια των πρόσφατων διαδηλώσεων.
Σε συνεδρίαση υπό την προεδρία του Σαχαμπουντίν «αποφασίστηκε ομόφωνα η άμεση αποφυλάκιση της προέδρου του Εθνικιστικού Κόμματος του Μπανγκλαντές (BNP) Μπεγκούμ Χαλέντα Ζία» και «όλων των ανθρώπων που συνελήφθησαν κατά τις φοιτητικές διαδηλώσεις».
Αποφασίστηκε επίσης «να σχηματιστεί αμέσως μεταβατική κυβέρνηση».
Ο αρχηγός του στρατού, στρατηγός Ουάκερ-Ουζ-Ζαμάν, οι επικεφαλής του Πολεμικού Ναυτικού και της Αεροπορίας αλλά και ηγετικά στελέχη πολλών κομμάτων της αντιπολίτευσης, όπως του BNP και του Jamaat-e-Islami, συμμετείχαν στη συνεδρίαση.
Ο στρατός ανακοίνωσε από την πλευρά του ότι από τις 6 το πρωί της Τρίτης αίρεται η απαγόρευση κυκλοφορίας και θα ξαναλειτουργήσουν «τα γραφεία, τα εργοστάσια, τα σχολεία, τα πανεπιστήμια».
Η Σεΐχ Χασίνα, που κυβερνούσε το Μπανγκλαντές επί 15 χρόνια, έφυγε το πρωί και λίγη ώρα αργότερα οι διαδηλωτές κατέλαβαν την πρωθυπουργική κατοικία.
Η μεγάλη πολιτική αντίπαλός της, η 78χρονη Χαλέντα Ζία, είναι σε κακή κατάσταση και νοσηλεύεται. Το 2018 είχε καταδικαστεί σε κάθειρξη 17 ετών για διαφθορά.
Φωτογραφίες: REUTERS/Mohammad Ponir Hossain