Τον αποκαλούσαν «Χρυσό Ιππότη» λόγω των μεταλλίων του στην ιππασία, ήταν ταγματάρχης ιππικού του στρατού της Συρίας και ο διάδοχος του πατέρα του Χαφέζ Άσαντ όταν πέθανε το 2000, πριν τον Μπασάρ Αλ Άσαντ. Όμως ένα τροχαίο δυστύχημα άλλαξε για πάντα τα σχέδια των Άσαντ.
Το τέλος μία εποχής σηματοδοτεί η δραματική φυγή του προέδρου Μπασάρ Αλ Άσαντ από τη Συρία, μετά την προέλαση των αντικυβερνητικών τζιχαντιστών ενόπλων δυνάμεων της αντιπολίτευσης που σε λίγα μόλις 24ωρα οδήγησε στην κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ο ανατραπείς πρόεδρος της Συρίας Μπασάρ αλ Άσαντ και η οικογένειά του έφτασαν στη Μόσχα αφού τους χορηγήθηκε άσυλο στη Ρωσία. Ο «τελευταίος» δικτάτορας της Μέσης Ανατολής, που έπεσε, δεκατρία χρόνια μετά την Αραβική Άνοιξη είχε ορκιστεί να «συντρίψει» την επίθεση, αλλά το χρονικό της καταδεικνύει πόσο ραγδαία κατέρρευσε το καθεστώς του και πόσο εύθραυστη ήταν η ισχύς του.
Κι όμως ο Μπασάρ αλ Άσαντ δεν προοριζόταν να κυβερνήσει τη Συρία το 2000, αλλά ο αδερφός του Μπασέλ, το άγαλμα του οποίου γκρεμίστηκε στο Χαλέπι από ένοπλους τζιχαντιστές το Σάββατο (30.11.2024). Τα έφερε όμως έτσι η ζωή και ο Μπασάρ έγινε πρόεδρος της Συρίας.
Ο πατέρας του είχε προετοιμάσει τον μεγαλύτερο αδερφό του Μπασάρ, τον Μπασέλ (Bassel al-Assad) ως διάδοχό του. Τα όνειρα της οικογένειας Άσαντ κατέρρευσαν τα ξημερώματα μιας ομιχλώδους ημέρας του 1994 στον αυτοκινητόδρομο που οδηγεί στον Διεθνή Αερολιμένα της Δαμασκού.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Έχοντας αναπτύξει ιλιγγιώδη ταχύτητα με το πολυτελές αυτοκίνητό του, ο Μπασέλ έχασε τον έλεγχο του οχήματός του και άφησε την τελευταία του πνοή στην άσφαλτο.
Το τραγικό συμβάν άλλαξε τα σχέδια της «δυναστείας» Άσαντ, αλλάζοντας ριζικά τη ζωή του δεύτερου γιου της οικογένειας, του Μπασάρ Αλ Άσαντ.
Μετά από αυτό το τραγικό για την οικογένεια συμβάν, ο Μπασάρ, 34 ετών τότε, επέστρεψε στο σπίτι του από το Λονδίνο όπου έκανε την πρακτική του ως οφθαλμίατρος, στρατεύτηκε ως έπρεπε και έγινε συνταγματάρχης για να εδραιώσει τα διαπιστευτήριά του, ώστε να μπορέσει μια μέρα να κυβερνήσει.
Ωστόσο, για να μπορέσει να αναλάβει την εξουσία έπρεπε να έχει συμπληρώσει την ηλικία των 40 ετών. Όταν, όμως, ο Χαφέζ Άσαντ πέθανε το 2000, το κοινοβούλιο μείωσε το όριο ηλικίας από τα 40 σε 34 έτη. Η ανάδειξη του Μπασάρ επισφραγίστηκε από ένα πανεθνικό δημοψήφισμα, στο οποίο ήταν ο μόνος υποψήφιος. Όμως ο Μπασάρ δεν κατάφερε ποτέ να εμπνεύσει την πίστη που ενέπνεε ο Χαφέζ.
Ποιος ήταν ο Μπασέλ αλ Άσαντ
Ο Μπασέλ αλ-Άσαντ γεννήθηκε στις 23 Μαρτίου 1962. Εκπαιδεύτηκε ως πολιτικός μηχανικός με διδακτορικό στις στρατιωτικές επιστήμες.
«Βλέπαμε τον πατέρα στο σπίτι, αλλά ήταν τόσο απασχολημένος που μπορούσαν να περάσουν τρεις ημέρες χωρίς να ανταλλάξουμε μια λέξη μαζί του. Ποτέ δεν παίρναμε πρωινό ή δείπνο μαζί, και δεν θυμάμαι ποτέ να γευματίσαμε μαζί ως οικογένεια, ή ίσως το κάναμε μόνο μία ή δύο φορές όταν επρόκειτο για κρατικές υποθέσεις. Ως οικογένεια, συνηθίζαμε να περνάμε μια ή δύο ημέρες στη Λαττάκεια το καλοκαίρι, αλλά και τότε δούλευε στο γραφείο και δεν τον βλέπαμε συχνά» είχε πει ο ίδιος.
Εκπαιδευμένος αλεξιπτωτιστής, κατατάχθηκε στις Ειδικές Δυνάμεις και αργότερα στα τεθωρακισμένα μετά από εκπαίδευση στις σοβιετικές στρατιωτικές ακαδημίες.
Ανέβηκε γρήγορα στην ιεραρχία, έγινε ταγματάρχης και στη συνέχεια διοικητής ταξιαρχίας στη Δημοκρατική Φρουρά.
Turkey backed rebels topple the statue of Bassel al-Assad, the deceased brother of pro- Iran President of Syria Bashar al Assad in the city of Aleppo. #BREAKING #Syria #Iran #Turkiye pic.twitter.com/V6U7KhJbTs
— Target Reporter (@Target_Reporter) November 30, 2024
Αφού ο πατέρας του ανάρρωσε από μια σοβαρή ασθένεια το 1984, ο Μπασέλ άρχισε να τον συνοδεύει εντατικά και να είναι στο προσκήνιο. Λάτρης της ιππασίας και κάτοχος μεταλλίων, ο «Χρυσός Ιππότης» όπως τον αποκαλούσαν, είχε επίσης τη φήμη ότι λάτρευε τα σπορ και γρήγορα αυτοκίνητα.
Οι φίλοι του τον περιέγραφαν χαρισματικό και επιβλητικό.
Ο Μπασέλ Άσαντ σύντομα διορίστηκε επικεφαλής της προεδρικής ασφάλειας. Επιπλέον, το 1989 ίδρυσε τη Συριακή Εταιρεία Υπολογιστών, της οποίας αργότερα ηγήθηκε ο Μπασάρ.
Αρχικά ο θείος του Άσαντ, ο Ριφάατ αλ Άσαντ, ήταν ο διάδοχος του Χαφέζ, αλλά ο Ριφάατ προσπάθησε να σφετεριστεί την εξουσία από τον Χαφέζ ενώ ο τελευταίος βρισκόταν σε κώμα το 1984. Αυτό οδήγησε στην εξορία του Ριφάατ.
Μετά από αυτό, ο Μπασέλ προετοιμάστηκε εντόνως για να διαδεχθεί τον πατέρα του. Μάλιστα μετά την εκλογική νίκη του Χαφέζ το 1991, ο πρόεδρος αναφερόταν δημοσίως ως «Αμπού Μπασέλ» (Πατέρας του Μπασέλ».
Ο Μπασέλ συστηνόταν επίσης σε Ευρωπαίους και Άραβες ηγέτες, ήταν στενός φίλος των παιδιών του βασιλιά Χουσεΐν της Ιορδανίας, ιδιαίτερα της Χάγια μπιντ Χουσεΐν, με την οποία μοιράζονταν την αγάπη τους για την ιππασία, και είχε επίσης γνωριστεί με τον βασιλιά Φαχντ της Σαουδικής Αραβίας.
Εκτός από τα αραβικά που ήταν η μητρική του γλώσσα, ο Μπασέλ λέγεται ότι μιλούσε άπταιστα γαλλικά και ρωσικά.
Σύμφωνα με τα διπλωματικά τηλεγραφήματα των Ηνωμένων Πολιτειών που διέρρευσαν, είχε σχέση με μια Λιβανέζα, τη Siham Asseily, η οποία αργότερα παντρεύτηκε τον Λιβανέζο δημοσιογράφο και βουλευτή Γκεμπράν Τουένι.
Το τροχαίο του Μπασέλ αλ Άσαντ
Ο Μπασέλ οδηγούσε μέσα σε πυκνή ομίχλη τις πρώτες πρωινές ώρες της 21ης Ιανουαρίου 1994 για να προλάβει την πρωινή πτήση της Lufthansa για τη Γερμανία, όταν το αυτοκίνητό του βγήκε από τον αυτοκινητόδρομο.
Ο θάνατός του ταγματάρχη ιππικού του συριακού στρατού και ευρέως θεωρούμενου ως ο διάδοχος του πατέρα του, δεν ήταν μόνο μια οικογενειακή τραγωδία για τον Σύρο ηγέτη αλλά και ένα πλήγμα για όλους εκείνους που ήλπιζαν σε μια ειρηνική διαδοχή του προέδρου, ηλικίας 63 ετών, ο οποίος κυβερνά τη Συρία από το 1970.
Ο θάνατός του επήλθε μόλις πέντε ημέρες μετά τη συνάντηση του πατέρα του με τον πρόεδρο Μπιλ Κλίντον στη Γενεύη για μια σύνοδο κορυφής που έφερε τη Συρία στο επίκεντρο της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή και μπορεί να άνοιξε το δρόμο για μια ισραηλινο-συριακή ειρήνη με αντάλλαγμα την πλήρη αποχώρηση του Ισραήλ από τα κατεχόμενα υψίπεδα του Γκολάν. Ο Μπαζίλ Άσαντ ήταν γνωστό ότι υποστήριζε κάθε βήμα της πολιτικής του πατέρα του προς μια αραβοϊσραηλινή ειρήνη.
Το γκρεμισμένο άγαλμα του Μπασέλ αλ Άσαντ βρίσκεται στο έδαφος την ημέρα που οι Σύροι αντάρτες ανακοίνωσαν ότι ανέτρεψαν τον πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ, στο Χαλέπι - Maxar Technologies/Handout via REUTERS
Από την άλλη ο Μπασάρ αρχικά έμοιαζε εντελώς διαφορετικός από τον ισχυρό πατέρα του.
Ψηλός και ευθυτενής, είχε μια ήσυχη κι ευγενική συμπεριφορά. Η μόνη επίσημη θέση που κατείχε πριν γίνει πρόεδρος ήταν επικεφαλής της Συριακής Εταιρείας Πληροφορικής. Η σύζυγός του, Άσμα, την οποία παντρεύτηκε αρκετούς μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, ήταν ελκυστική, κομψή και βρετανικής καταγωγής.
Το ζευγάρι, το οποίο απέκτησε τελικά τρία παιδιά, έδειχνε να αποφεύγει τα προσχήματα της εξουσίας. Ζούσαν σε ένα διαμέρισμα στην αριστοκρατική συνοικία Abu Rummaneh της Δαμασκού, σε αντίθεση με ένα μεγαλοπρεπές μέγαρο όπως άλλοι Άραβες ηγέτες.
Όταν ο Άσαντ ανήλθε στην εξουσία το 2000, πολλοί είδαν στο πρόσωπό του έναν πολλά υποσχόμενο νεαρό μεταρρυθμιστή που θα ερχόταν σε ρήξη με το παρελθόν του πατέρα του. Σε ηλικία μόλις 34 ετών, ο οφθαλμίατρος που σπούδασε στη Δύση ήταν ένας λάτρης των υπολογιστών και της τεχνολογίας με μια ευγενική φυσιογνωμία.
Η φυσιογνωμία αυτή άλλαξε, όταν τον Μάρτιο του 2011 εξεγέρθηκαν οι αντικαθεστωτικές δυνάμεις. Η εξέγερση γρήγορα μετατράπηκε σε εμφύλιο πόλεμο, με τον Άσαντ να αποφασίζει να συντρίψει τους αντιφρονούντες με την υποστήριξη της Ρωσίας και του Ιράν, στοχοποιώντας τις πόλεις που ελέγχονταν από την αντιπολίτευση.
Ο πόλεμος αυτός άφησε πίσω του σχεδόν μισό εκατομμύριο νεκρούς, ενώ περίπου ο μισός πληθυσμός των 23 εκατομμυρίων κατοίκων εκτοπίστηκε, όπως μεταδίδει το Associated Press.
Η σύγκρουση φαινόταν να έχει «παγώσει» τα τελευταία χρόνια, με την κυβέρνηση του Μπασάρ Αλ Άσαντ να ανακτά τον έλεγχο του μεγαλύτερου μέρους των εδαφών της Συρίας, ενώ τα βορειοδυτικά της χώρας παρέμειναν υπό τον έλεγχο των αντιπολιτευόμενων δυνάμεων και τα βορειοανατολικά υπό τον έλεγχο των Κούρδων.
Ωστόσο, η γεωπολιτική «σκακιέρα» άλλαξε ταχύτατα όταν οι ομάδες της αντιπολίτευσης στη βορειοδυτική Συρία εξαπέλυσαν μια αιφνιδιαστική επίθεση σε βάρος της κυβέρνησης του Άσαντ.
Οι κυβερνητικές δυνάμεις κατέρρευσαν γρήγορα ενώ οι σύμμαχοι του Σύρου προέδρου, όντας απασχολημένοι από άλλες συγκρούσεις και συγκεκριμένα από τον πόλεμο της Ρωσίας με την Ουκρανία και τα πολλαπλά μέτωπα στη Μέση Ανατολή, έδειχναν αδύναμοι να επέμβουν σε ένα ακόμη μέτωπο σε βαθμό τέτοιο θα μπορούσε να καθορίσει τις εξελίξεις.
