Νόμπελ Χημείας: Τρείς οι νικητές για έρευνα σχετικά με το DNA

Ο Σουηδός Τόμας Λίνταλ, ο Αμερικανός Πολ Μόντριτς και ο Τουρκο-Αμερικανός Αζίζ Σαντζάρ βραβεύονται με το Νόμπελ Χημείας 2015 για τις εργασίες τους σχετικά με τον ρόλο των κυττάρων στην αποκατάσταση βλαβών του DNA και την εφαρμογή των αποτελεσμάτων των ερευνών αυτών στην ανάπτυξη θεραπειών για τον καρκίνο.

“Η εργασία τους πρόσφερε θεμελιώδη γνώση για τον τρόπο με τον οποίο ένα ζωντανό κύτταρο λειτουργεί και χρησιμοποιείται, για παράδειγμα, στην ανάπτυξη νέων θεραπειών για τον καρκίνο”, αναφέρεται στην ανακοίνωση της Βασιλικής Σουηδικής Ακαδημίας Επιστημών. Οι τρεις επιστήμονες που μελέτησαν “την εργαλειοθήκη των κυττάρων” βραβεύονται για “τη μελέτη τους στην αποκατάσταση βλαβών του DNA” που έχουν προκληθεί, για παράδειγμα, από την υπεριώδη ακτινοβολία, σύμφωνα με την Ακαδημία.

Απέδειξαν “σε μοριακό επίπεδο, τον τρόπο με τον οποίο τα κύτταρα αποκαθιστούν τις βλάβες του DNA και διασώζουν τις γενετικές πληροφορίες. Οι εργασίες τους προσέφεραν θεμελιώδη γνώση για τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ένα ζωντανό κύτταρο και χρησιμοποιείται, για παράδειγμα, στην ανάπτυξη νέων θεραπειών για τον καρκίνο”. Οι τρεις επιστήμονες μοιράζονται το βραβείο στα… τρία.

Ο Αζίζ Σαντζάρ είναι γεννημένος στο Σάβουρ, μικρή πόλη της νοτιο-ανατολικής Τουρκίας, από φτωχή πολυμελή οικογένεια. Θα μπορούσε να έχει γίνει επαγγελματίας ποδοσφαιριστής, αφού η εθνική ομάδα των ελπίδων της Τουρκίας τον ήθελε για τερματοφύλακα, όμως τελικά αποφάσισε να επικεντρωθεί στις σπουδές του. Είναι απόφοιτος του Πανεπιστημίου του Τέξας (Ντάλλας) και σήμερα διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Chapel Hill της Βόρειας Καρολίνας. Το άλλο ήμισυ μοιράζονται οι Τόμας Λίνταλ και Πολ Μόντριτς.

Ο 77χρονος Σουηδός σπούδασε στη χώρα του, αλλά σήμερα εργάζεται στη Βρετανία, στο Francis Crick Institute του Λονδίνου. “Ηταν έκπληξη. Ηξερα ότι επί σειρά ετών ήμουν σε μία λίστα υποψηφίων μαζί με εκατοντάδες άλλους”, δήλωσε μετά την ανακοίνωση της Ακαδημίας.

Ο Πολ Μόντριτς, γεννήθηκε το 1946 και έκανε το διδακτορικό του στο Παπεπιστήμιο Στάνφορντ της Καλιφόρνιας. Εργάζεται ως ερευνητής στο Howard Hughes Medical Institute της Ουάσινγκτον και είναι καθηγητής Βιοχημείας στο Duke University της Βόρειας Καρολίνας.