Ο πιο αμφιλεγόμενος πρόεδρος στη Νότια Αφρική μετά την πτώση του απαρτχάιντ, ο Τζέικομπ Ζούμα, είναι και πάλι στο επίκεντρο μιας πολιτικής κρίσης. Αυτή τη φορά γιατί το ίδιο του το κόμμα αποφάσισε να τον απομακρύνει από την εξουσία!
Η εκτελεστική επιτροπή του κυβερνώντος κόμματος, του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου (ANC), αποφάσισε να «ανακαλέσει», δηλαδή να απομακρύνει, τον Τζέικομπ Ζούμα από το αξίωμα του προέδρου της χώρας.
Η απόφαση για την απομάκρυνση του Ζούμα από την εξουσία ελήφθη ύστερα μια μαραθώνια συνεδρίαση της ηγετικής ομάδας του ANC που διήρκεσε 13 ώρες.
«Η Εθνική Εκτελεστική Επιτροπή αποφάσισε να ανακαλέσει τον σύντροφο Τζέικομπ Ζούμα», δήλωσε ο γενικός γραμματέας του ANC Εις Μαγκασούλε.
Δεν του τέθηκε όμως προθεσμία. Ο Μαγκασούλε, που συνάντησε τον Ζούμα για να του… μεταφέρει την απόφαση του κόμματος, εκτίμησε ότι ο πρόεδρος της Νότιας Αφρικής θα δώσει την απάντησή του αύριο.
Αιτία της αποπομπής του Ζούμα δεν είναι άλλο από τα σκάνδαλα που έχουν αποκαλυφθεί. «Είμαστε αποφασισμένοι να αποκαταστήσουμε την ακεραιότητα των δημόσιων θεσμών, να δημιουργήσουμε οικονομική σταθερότητα και να επανεκκινήσουμε επειγόντως την οικονομία», είπε ο Εις Μαγκασούλε.
Ο πρόεδρος Ζούμα δεν είναι υποχρεωμένος από το Σύνταγμα να συμμορφωθεί με την απόφαση του κόμματός του. Εάν αρνηθεί, το κόμμα μπορεί να προσφύγει στο Κοινοβούλιο και να καταθέσει πρόταση μομφής εναντίον του.
Δεν άκουσε το… «Ζούμα παραιτήσου»
Από τη στιγμή που ο αντιπρόεδρος Σίριλ Ραμαφόσα εξελέγη πρόεδρος του κόμματος τον Δεκέμβριο, ο Ζούμα αντιμετώπιζε όλο και πιο έντονες πιέσεις από το κόμμα του να τερματίσει τη δεύτερη θητεία του, πριν από το 2019. Μια θητεία που έχει αμαυρωθεί από πολλά σκάνδαλα.
Τα εννέα χρόνια της προεδρίας του Ζούμα σημαδεύτηκαν από οικονομικές δυσχέρειες για τη χώρα και αναρίθμητες καταγγελίες για διαφθορά.
Η εθνική εκτελεστική επιτροπή του κόμματος έχει την εξουσία να δώσει εντολή στον Ζούμα να παραιτηθεί από την προεδρία της χώρας. Όμως εκείνος αρνείται να εγκαταλείψει την εξουσία.
«Αποφασίσαμε να απομακρύνουμε τον Ζούμα» από την προεδρία, ανέφερε το στέλεχος του ANC.
Ο… αγγελιαφόρος
Ο 65χρονος Ραμαφόσα πήγε αργά το βράδυ της Δευτέρας να συναντήσει τον Ζούμα. Αποφασίστηκε να είχε εκείνος που θα του μετέφερε την απόφαση του κόμματος. Σύμφωνα με στέλεχος του ANC όταν ο Ραμαφόσα επέστρεψε έγινε μια «τεταμένη και δύσκολη συζήτηση» πριν ληφθεί οριστική απόφαση.
Η νοτιοαφρικανική δημόσια τηλεόραση SABC, επικαλούμενη δικές της πηγές, ανέφερε πως ο Ραμαφόσα συναντήθηκε με τον υπό παραίτηση πρόεδρο για να του επιδώσει το μήνυμα ότι η εθνική εκτελεστική επιτροπή του δίνει διορία 48 ωρών για να παραιτηθεί από το ανώτατο αξίωμα του κράτους.
Σύμφωνα με τον ειδησεογραφικό site Eye Witness News, όταν ο Ραμαφόσα πήγε να δει τον Ζούμα, ο δεύτερος του απάντησε: «κάνε αυτό που θέλεις να κάνεις». Ήταν η απάντησή του όταν ερωτήθηκε εάν θα συμφωνούσε να παραιτηθεί από την προεδρία ή το κόμμα θα χρειαστεί να κινήσει διαδικασίες για την απομάκρυνσή του από το αξίωμα με την υποβολή πρότασης δυσπιστίας στο κοινοβούλιο.
Στο ίδιο έργο θεατές
Ο Ζούμα είχε και ο ίδιος μηχανευτεί την απομάκρυνση του πρώην προέδρου Τάμπο Μπέκι το 2008, λίγο καιρό αφού ανέλαβε τα ηνία του ANC. Ο Μπέκι είχε επίσης «ανακληθεί» από το ANC, έπειτα από εννιά χρόνια οικονομικής ευημερίας που όμως σπιλώθηκαν από τις καταγγελίες για κατάχρηση εξουσίας.
Αφότου έγινε πρόεδρος το 2009, καταδιώκεται από σκάνδαλα. Ορισμένοι στο ANC και στην αντιπολίτευση καταγγέλλουν ότι η οικογένεια Γκούπτα, που έχει στενούς φιλικούς δεσμούς με τον Ζούμα, καταχράστηκε αυτή τη σχέση για να εξασφαλίσει δημόσιες συμβάσεις κι αποφάσιζε ακόμα και για τους διορισμούς υπουργών. Η οικογένεια Γκούπτα και ο Ζούμα διαψεύδουν ότι διαπράχθηκε οτιδήποτε παράνομο.
Ο Ραμαφόσα έθεσε στο επίκεντρο την καταπολέμηση της διαφθοράς και την αναζωογόνηση της οικονομίας αφού αναδείχθηκε στην ηγεσία του κόμματος, επικρατώντας της πρώην συζύγου του Ζούμα στην κούρσα.
Ο πρώην συνδικαλιστής διαβεβαιώνει ότι δεν έχει σκοπό να ταπεινώσει τον πρώην πρόεδρο, αλλά εργάστηκε στο παρασκήνιο για να επιτύχει την πρόωρη απομάκρυνσή του από το αξίωμα.
Το ινδικό πιστωτικό ίδρυμα Bank of Baroda, πελάτες του οποίου είναι τα μέλη της οικογένειας Γκούπτα, γνωστοποίησε ότι σχεδιάζει να αποχωρήσει από τη Νότια Αφρική, ανακοίνωσε η κεντρική τράπεζα τη Δευτέρα.
Ανυπόμονη, η αντιπολίτευση, που απαιτεί επί χρόνια την αποχώρηση του προέδρου, πήγε πιο μακριά και ζήτησε τη Δευτέρα τη διάλυση του κοινοβουλίου και την προκήρυξη πρόωρων εκλογών.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ
Φωτογραφίες Αρχείου: EPA