Ήταν σαν σήμερα, 20 Απριλίου του 1977 που προβλήθηκε για πρώτη φορά στις Ηνωμένες Πολιτείες η ταινία «Annie Hall» του Γούντι 'Αλεν (στην Ελλάδα προβλήθηκε με τον τίτλο: «Νευρικός Εραστής») η οποία έγινε αμέσως καλτ και σηματοδότησε τη σταδιοδρομία του αμερικανού σκηνοθέτη ενώ μετέτρεψε την πρωταγωνίστρια Νταϊάν Κίτον σε ηγερία τόσο του κινηματογράφου, όσο και της μόδας.
Εκείνη την εποχή ο Γούντι ‘Αλεν είχε κάνει μία παύση στις απίστευτες κωμωδίες του προκειμένου να σκηνοθετήσει μία ταινία η οποία στην πραγματικότητα αποτέλεσε το πρώτο του αριστούργημα. Με αφορμή τα σαράντα χρόνια από την πρώτη προβολή της ταινίας, ρίχνουμε μια ματιά σε κάποια μυστικά της.
– Η ταινία βγήκε στις αίθουσες στις 20 Απριλίου 1977. Ήταν η ταινία που κατάφερε να «χτυπήσει» το «Ρόκι» του Σταλόνε σκαρφαλώνοντας στην κορυφή του box office των ΗΠΑ.
– Η φράση με τη οποία προωθήθηκε στις διαφημιστικές αφίσες ήταν: «Ένα νευρικό ειδύλλιο, μία νευρική ιστορία αγάπης». Προφανώς από τη φράση αυτή βγήκε και ο ελληνικός της τίτλος.
– Ο ίδιος ο Γούντι Άλεν είχε δηλώσει: «Ήθελα να κάνω μια ταινία για πραγματικούς ανθρώπους με πραγματικά προβλήματα, για νευρωτικούς χαρακτήρες που προσπαθούν να διατηρήσουν την ταυτότητά τους μέσα στο πλαίσιο των σχέσεων άνδρα-γυναίκας στην Αμερική του 1977. Έτσι η ταινία βγήκε με έναν τόνο λίγο πιο σοβαρό από ο,τιδήποτε είχα κάνει πριν».
– Η Νταϊάν Κίτον ερμήνευσε τον ρόλο της Αννυ Χολ. Μεγάλο μέρος του χαρακτήρα βασίσθηκε στην προσωπικότητα της Κίτον. Ο τίτλος της ταινίας άλλωστε αναφέρεται σαφώς στην ηθοποιό: Νταϊάν Χολ είναι το πραγματικό όνομα της Κίτον.
– Ο αρχικός τίτλος της ταινίας ήταν «Ανηδονία», αρχαία ελληνική λέξη που εκφράζει την ανικανότητα του ατόμου να βιώσει την ευχαρίστηση. Οι διανομείς ωστόσο έπεισαν τον Γούντι ‘Αλεν τρεις εβδομάδες πριν από την προβολή της ταινίας, να αλλάξει τον τίτλο.
– Όλα τα ρούχα που φορούσε η ‘Αννυ στην ταινία ήταν της Νταϊάν Κίτον τα οποία σφράγισαν όχι μόνο την ταινία, αλλά και την τότε μόδα.
– Η ταινία ήταν υποψήφια για πέντε Οσκαρ και απέσπασε τέσσερα: Καλύτερης Ταινίας, Καλύτερης Ηθοποιού (Νταϊάν Κίτον), Καλύτερης Σκηνοθεσίας (‘Αλεν) και Καλύτερου Πρωτότυπου Σεναρίου (γραμμένο από τον ‘Αλεν μαζί με τον Μάρσαλ Μπρίκμαν). Ο Γούντι Άλεν παρότι ήταν υποψήφιος για Οσκαρ καλύτερου ηθοποιού κονταροχτυπήθηκε με τον Ρίτσαρντ Ντρέιφους ο οποίος απέσπασε το ‘Οσκαρ ερμηνείας για τον ρόλο του στην ταινία του Χέρμπερτ Ρος “The Goodbye Girl” («Το Κορίτσι του Αποχαιρετισμού»).
– Η ταινία, διάρκειας μόλις 93 λεπτά, ήταν η δεύτερη ταινία μικρού μήκους η οποία απέσπασε το ‘Οσκαρ Καλύτερου Φιλμ. Η πρώτη ήταν το «Μάρτι» του Ντέλμπερτ Μαν το 1955, διάρκειας 90 λεπτών.
– Διευθυντής φωτογραφίας ήταν ο Γκόρντον Γουίλις, διάσημος ήδη από την συνεργασία του με τον Φράνσις Φορντ Κόππολα στις πρώτες δύο ταινίες του «Νονού». Η συνεργασία Γουίλις-‘Αλεν εγκαινιάσθηκε με τον «Νευρικό Εραστή» και συνεχίσθηκε έως το 1985 με το «Πορφυρό Ρόδο του Καΐρου». Ο Γουίλις πέθανε το 2014 σε ηλικία 82 χρόνων.
– Είχε πει για αυτόν ο Γούντι ‘Αλεν: «Ο Γκόρντον ήταν ένας από τους δασκάλους μου, από τεχνική άποψη. Είναι ένας μάγος. Ένας μεγάλος καλλιτέχνης. Μου έδειξε πράγματα που δεν ήξερα στη χρήση της κάμερας και του φωτισμού… Η γνωριμία μαζί του αποτέλεσε σημείο καμπής για μένα. Για τον λόγο αυτό η ταινία «Νευρικός Εραστής» αποτελεί το πρώτο βήμα ωριμότητας στην φιλμογραφία μου».
– Σε αντίθεση με άλλες ταινίες του Γούντι ‘Αλεν, στον «Νευρικό Εραστή» ακούγεται ελάχιστη μουσική. «Εκείνη την εποχή πειραματιζόμουν, ήθελα να δω τι θα συνέβαινε εάν περιόριζα τη μουσική… Αν γύριζα και πάλι σήμερα την ταινία, προφανώς θα ήταν γεμάτη μουσική», είπε ο ‘Αλεν.
– Στην ταινία παίζει έναν μικρό ρόλο ο Τζεφ Γκόλντμπλουμ, ενώ σε μία σκηνή βλέπουμε την νεαρή τότε Σιγκούρνι Γουίβερ να περπατά στο πεζοδρόμιο. Ήταν ο πρώτος της ρόλος ενώ δύο χρόνια μετά πρωταγωνίστησε στο «Alien» («Αλιεν») του Ρίντλεϊ Σκοτ, ταινία η οποία θα την ανέδειξε σε είδωλο του κινηματογράφου επιστημονικής φαντασίας.
– Τον αδελφό της Αννυ ενσαρκώνει ο 34χρονος τότε Κρίστοφερ Γουόκεν. Ήταν ο πρώτος σημαντικός ρόλος του. «Στην ταινία υποδύομαι έναν άνθρωπο που θέλει να αυτοκτονήσει. Είναι ο πρώτος ρόλος με τον οποίο με ταύτισαν τόσοι άνθρωποι… και ίσως ακριβώς λόγω αυτού του χαρακτήρα συνέχισαν στο μέλλον να μου προτείνουν ρόλους ασυνήθιστων ανθρώπων. Η επόμενη ταινία που γύρισα ήταν «Ο Ελαφοκυνηγός» όπου εκεί …με πυροβολούσα στο κεφάλι. ‘Εκτοτε, ήταν πολύ δύσκολο να βρω ρόλους λιγότερο μαύρους!», διηγήθηκε ο Γουόκεν.
– Η πρώτη εκδοχή της ταινίας διαρκούσε δύο ώρες και είκοσι λεπτά. Ο ‘Αλεν όπως έπρεπε να κόψει διάφορες σκηνές, θυσιάζοντας μεγάλο μέρος δουλειάς με τους Σέλεϊ Ντιβάλ και Κρίστοφερ Γουόκεν.
– Μεταξύ των κομμένων σκηνών υπήρχε και μία με ένα όνειρο στο οποίο οι δύο πρωταγωνιστές επισκέπτονται την κόλαση. Η συγκεκριμένη σκηνή ξαναγυρίσθηκε είκοσι χρόνια μετά και περιελήφθη στην ταινία του Γούντι ‘Αλεν: «Αποδομώντας τον Χάρι».
– Κατά τη διάρκεια των πενήντα χρόνια καριέρας του ο Γούντι ‘Αλεν έχει λάβει πολλές υποψηφιότητες για Όσκαρ, κερδίζοντας τέσσερις φορές: δύο για τον «Νευρικό Εραστή» (σκηνοθεσία και σενάριο), ένα για το « Χάνα και οι αδελφές της» (σενάριο) και ένα για το «Μεσάνυχτα στο Παρίσι» (σενάριο).
– Η Νταϊάν Κίτον πρωτοέπαιξε στο πλευρό του Γούντι ‘Αλεν στην ταινία του Χέρμπερτ Ρος «Play it Again Sam» («Ωραίος και Σέξι», 1972), ενώ στη συνέχεια ο ‘Αλεν ήταν σκηνοθέτης της στις ταινίες: « Sleeper» («Ο Υπναράς», 1973), «Love and Death» («Ειρηνοποιός», 1974), «Annie Hall» (1977), «Interiors» (1978), «Μανχάταν» (1979), «Radio Days» (1987) και «Manhattan Murder Mystery» («Μυστηριώδεις Φόνοι στο Μανχάταν», 1993).
Πηγή: The Rolling Stone
