Πού αποβλέπει πραγματικά ο Ντόναλντ Τραμπ με την επιβολή δασμών; Περισσότερο με ρολερκόστερ παρά με μια ξεκάθαρη στρατηγική μοιάζει η πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ στους δασμούς. Από την πρώτη μέρα της προεδρίας του, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ δεν δίστασε να κηρύξει εμπορικούς πολέμους, στοχεύοντας κυρίως την Κίνα, αλλά και την Ευρώπη, τον Καναδά και το Μεξικό. Οι αιφνίδιες αυξήσεις δασμών παρουσιάστηκαν ως μέσο προστασίας της αμερικανικής βιομηχανίας και ενίσχυσης της εθνικής οικονομίας.
Ωστόσο, η στρατηγική αυτή του Τραμπ μοιάζει περισσότερο με διπλωματικό παζάρι και το πιο εντυπωσιακό στοιχείο είναι ταχύτητα με την οποία αλλάζει θέση: Τη μια μέρα ανακοινώνει δασμούς σε προϊόντα που εισάγονται από τον Καναδά και το Μεξικό και την επομένη το παίρνει πίσω. Ειδικά για τον Καναδά, ο Τραμπ απείλησε να διπλασιάσει στο 50% τους δασμούς στον χάλυβα και στο αλουμίνιο που εισάγουν οι ΗΠΑ από τον Καναδά, ως αντίποινα για τις επιπρόσθετες χρεώσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα που τροφοδοτεί τις βόρειες ΗΠΑ, και σε ένα 24ωρο… άλλαξε γνώμη και πήρε πίσω την απειλή του.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Και το ερώτημα παραμένει: Είναι η πολιτική των δασμών του Τραμπ μια περίτεχνη παρτίδα σκάκι ή ένα ριψοκίνδυνο στοίχημα χωρίς ξεκάθαρο σχέδιο; Το μόνο σίγουρο είναι πως, όπως σε κάθε του κίνηση, ο Τραμπ καταφέρνει να κρατάει τον κόσμο με κομμένη την ανάσα.
Για τον Αμερικανό πρόεδρο, η επιβολή δασμών αποτελεί τη λύση για όλα του τα προβλήματα, ένα οικονομικό εργαλείο που μπορεί να αποκαταστήσει την παραγωγική ικανότητα της Αμερικής, αλλά και την εμπορική ισορροπία, σχολιάζει το CNN.
Έχει δίκιο να πιστεύει ότι πολλοί από τους στόχους του μπορούν να εκπληρωθούν με την επιβολή δασμών: Όταν χρησιμοποιούνται αποτελεσματικά, οι δασμοί μπορούν να βοηθήσουν στην τόνωση της παραγωγής στο εσωτερικό, καθιστώντας τα ξένα αγαθά πιο ακριβά.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ωστόσο, επειδή η Αμερική είναι μια τεράστια και ποικιλόμορφη οικονομία που δεν εξαρτάται από το εμπόριο τόσο πολύ όσο οι γείτονές της, οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τους δασμούς για να προκαλέσουν σοβαρή ζημιά στις οικονομίες άλλων χωρών χωρίς να βυθιστούν οι ίδιες σε ύφεση.
Τα έσοδα που θα προκύψουν από τους δασμούς θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην αντιστάθμιση ορισμένων ελλειμμάτων της.
Σύμφωνα με το αμερικανικό μέσο ενημέρωσης, το πρόβλημα με το σχέδιο του Τραμπ είναι ότι οι δασμοί δεν μπορούν να επιτύχουν όλους αυτούς τους στόχους ταυτόχρονα και αυτό επειδή οι στόχοι του Τραμπ είναι συχνά αντιφατικοί.
Για παράδειγμα, αν οι δασμοί είναι μια εκστρατεία άσκησης «πίεσης», πρέπει να εξαφανιστούν μόλις οι χώρες συναινέσουν – πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα υπάρξουν δασμοί για την αποκατάσταση του εμπορικού ισοζυγίου.
Αν οι δασμοί αποσκοπούν στην προώθηση του αμερικανικού μεταποιητικού τομέα, δεν μπορούν επίσης να αυξήσουν τα έσοδα για την αντιστάθμιση των ελλειμμάτων. Αν οι Αμερικανοί στραφούν σε προϊόντα made in the USA, τότε ποιος πληρώνει τους δασμούς στα ξένα προϊόντα;
Και το σχέδιο δασμών του Τραμπ μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερη ζημιά στην αμερικανική οικονομία παρά να τη βοηθήσει. Ο ίδιος ο Τραμπ αναγνώρισε πρόσφατα ότι οι δασμοί θα προκαλέσουν «αναστάτωση», ακόμα κι αν την χαρακτήρισε «μικρή».
Και οι μετοχές σημείωσαν πτώση τη Δευτέρα (10.03.2025), αφού ο Τραμπ αρνήθηκε να προβλέψει ότι η Αμερική θα αποφύγει την ύφεση ως αποτέλεσμα της εμπορικής του πολιτικής. Όλα αυτά, όμως, δεν πτοούν τον Τραμπ να συνεχίσει να πιστεύει στους δασμούς.
Συχνά επαινεί τον πρώην πρόεδρο Γουίλιαμ ΜακΚίνλεϊ, ο οποίος πριν από 100 και πλέον χρόνια επέβαλε βαρύτατους δασμούς σε ξένα έθνη πριν η Αμερική αποκτήσει φόρο εισοδήματος. Ο Τραμπ έχει πει συχνά ότι ο δασμός είναι «μια όμορφη λέξη» που θα κάνει τους Αμερικανούς και πάλι πλούσιους.
Παρά τις συχνές καθυστερήσεις και υπαναχωρήσεις, ο Τραμπ φαίνεται αποφασισμένος να επιβάλει τεράστιους δασμούς σε προϊόντα που παράγονται στο εξωτερικό από τις 2 Απριλίου – για διάφορους λόγους.
Φαιντανύλη, μετανάστευση και αύξηση εσόδων
Όπως υπογραμμίζει το CNN, ο Τραμπ δήλωσε ότι οι δασμοί 20% που επέβαλε στην Κίνα και οι δασμοί 25% που επέβαλε – και κυρίως καθυστέρησε – στο Μεξικό και τον Καναδά έχουν σχεδιαστεί για να πιέσουν τις χώρες αυτές να σταματήσουν τη ροή της φαιντανύλης και της παράνομης μετανάστευσης στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λούτνικ έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι οι καθυστερημένοι δασμοί, που τώρα είναι προγραμματισμένο να τεθούν σε ισχύ στις 2 Απριλίου, θα παραμείνουν σε ισχύ έως ότου ο Τραμπ πιστέψει ότι οι χώρες έχουν κάνει σημαντικά βήματα για την ανάσχεση της εισόδου της φαιντανύλης.
Οι δασμοί του Τραμπ στο Μεξικό και τον Καναδά αποτελούν μέρος «ενός πολέμου κατά των ναρκωτικών, όχι ενός εμπορικού πολέμου», επανέλαβε ο διευθυντής του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου Κέβιν Χάσετ στην εκπομπή «This Week» του ABC News την Κυριακή.
Εν τω μεταξύ, ο Τραμπ έχει κάνει «αστρονομικές εκτιμήσεις» για το πόσα χρήματα μπορούν να αποφέρουν οι δασμοί.
«Θα εισπράξουμε τρισεκατομμύρια και τρισεκατομμύρια δολάρια και θα δημιουργήσουμε θέσεις εργασίας όπως δεν έχουμε ξαναδεί ποτέ», δήλωσε ο Τραμπ κατά τη διάρκεια της κοινής ομιλίας του στο Κογκρέσο την περασμένη εβδομάδα. «Οι δασμοί αφορούν το να κάνουμε την Αμερική ξανά πλούσια και να κάνουμε την Αμερική ξανά μεγάλη».
«Θα γίνουμε τόσο πλούσιοι που δεν θα ξέρετε πού να ξοδέψετε όλα αυτά τα χρήματα», δήλωσε ο Τραμπ από το Air Force One την Κυριακή.
Η Επιτροπή για έναν υπεύθυνο ομοσπονδιακό προϋπολογισμό εκτιμά ότι οι δασμοί του Τραμπ στην Κίνα, το Μεξικό και τον Καναδά θα αποφέρουν περίπου 120 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως και 1,3 τρισεκατομμύρια δολάρια σε διάστημα 10 ετών.
Αλλά εδώ είναι το πρόβλημα: Δεν έχουν σχεδιαστεί για να παραμείνουν σε ισχύ για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Αν η κυβέρνηση Τραμπ λέει ότι θα «καταργηθούν» αν επιλυθεί το πρόβλημα της φαιντανύλης, θα πρέπει να ελπίζουμε ότι δεν θα παραμείνουν σε ισχύ για μια δεκαετία.
Μείωση του χρέους και μείωση των φόρων
Μεταξύ των πρώτων ενεργειών του Τραμπ ως προέδρου στην αρχή της δεύτερης θητείας του στον Λευκό Οίκο ήταν να διατάξει το Υπουργείο Οικονομικών να προσδιορίσει αν θα μπορούσε να δημιουργήσει μια «Εξωτερική Υπηρεσία Εσόδων» για τη συλλογή εσόδων από δασμούς για την αποπληρωμή του χρέους της Αμερικής και τη μείωση των φόρων.
«Ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την Υπηρεσία Εξωτερικών Εσόδων και ο στόχος του είναι πολύ απλός: να καταργήσει την Υπηρεσία Εσωτερικών Εσόδων και να αφήσει όλους τους ξένους να πληρώνουν», δήλωσε ο Λούτνικ στο Fox News στα τέλη Φεβρουαρίου.
Με απλά λόγια: Η Αμερική θα συγκεντρώσει τόσα πολλά χρήματα από το σχέδιο δασμών του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ώστε οι Αμερικανοί δεν θα χρειάζεται πλέον να πληρώνουν φόρους εισοδήματος.
Το πρόβλημα είναι ότι η Αμερική εισπράττει περίπου 3 τρισεκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο από τους φόρους εισοδήματος και επίσης τυχαίνει να εισάγει αγαθά αξίας περίπου 3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως.
Αυτό σημαίνει λοιπόν ότι οι δασμοί θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 100% σε όλα τα εισαγόμενα αγαθά για να αντικαταστήσουν οι δασμοί τους φόρους εισοδήματος – ένα παράλογο επίπεδο που θα μπορούσε να προκαλέσει σοκ τιμών για τους Αμερικανούς καταναλωτές.
Αυτό είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα συμβεί. Αλλά οι υψηλότερες τιμές θα μπορούσαν να μειώσουν τις καταναλωτικές δαπάνες, πλήττοντας την οικονομία – και τους κατασκευαστές που οι δασμοί προσπαθούν να σώσουν.
Αποκατάσταση της «δικαιοσύνης»
«Μας έχουν κλέψει για δεκαετίες σχεδόν όλες οι χώρες της Γης και δεν θα το επιτρέψουμε αυτό να συμβαίνει πλέον», δήλωσε ο Τραμπ την περασμένη εβδομάδα κατά τη διάρκεια ομιλίας του.
«Άλλες χώρες χρησιμοποιούσαν δασμούς εναντίον μας επί δεκαετίες, και τώρα είναι η σειρά μας να αρχίσουμε να τους χρησιμοποιούμε εναντίον αυτών των άλλων χωρών».
Ο Τραμπ υποσχέθηκε αμοιβαίους δασμούς σε μια σειρά προϊόντων από τον Απρίλιο, αντιστοιχίζοντας τους δασμούς των ξένων χωρών δολάριο προς δολάριο για να αποκατασταθεί η εμπορική δικαιοσύνη.
Όταν η Αμερική επιβαρύνεται με υψηλότερο δασμό και έχει εμπορική ανισορροπία με άλλες χώρες, ο Τραμπ το έχει συχνά χαρακτηρίσει λανθασμένα ως «επιδότηση» ή «απώλεια».
Οι δασμοί δεν είναι πιθανό να μειώσουν σημαντικά το εμπορικό χάσμα που έχει η Αμερική με άλλες χώρες. Αν το έκαναν, θα μπορούσε να είναι ένα μήνυμα ότι η αγοραστική δύναμη της Αμερικής μειώνεται, καταλήγει το δημοσίευμα.
