Η συζήτηση για την ευρωπαϊκή άμυνα κυριάρχησε στις πολύωρες – πάνω από 10 ώρες – συζητήσεις των ευρωπαίων ηγετών στη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης (06.03.2025) και παρά τις τυμπανοκρουσίες και τις δημόσιες αγκαλιές με τον Ζελένσκι για την ενίσχυση της Ουκρανίας από το τελικό κείμενο συμπερασμάτων δεν έλειπε μόνο η υπογραφή του Βίκτορ Όρμπαν της Ουγγαρίας αλλά και οι συγκεκριμένες δεσμεύσεις στήριξης στο Κίεβο. Ό,τι δηλαδή ήθελε ο Ντόναλντ Τραμπ.
Όπως σημειώνει το Politico, οι ηγέτες της ΕΕ, στη χθεσινή έκτακτη Σύνοδο Κορυφής, συμφώνησαν να κάνουν αυτό που ο Ντόναλντ Τραμπ τους ζητά εδώ και χρόνια: Να επενδύσουν και να ξοδέψουν σημαντικά ποσά στην άμυνά τους – που ενδεχομένως να φτάσουν συνολικά τα 800 δισεκατομμύρια ευρώ – για να μην «βασίζονται» στην αμερικανική στήριξη.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Με μία προβλέψιμη εξαίρεση, τον Βίκτορ Όρμπαν της Ουγγαρίας, δεσμεύτηκαν ακόμη και να βάλουν ακόμα πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη και να στείλουν επειγόντως περισσότερα όπλα και χρήματα στο Κίεβο, καθώς ο Τραμπ διακόπτει τις στρατιωτικές προμήθειες και σταματά να μοιράζεται απόρρητες πληροφορίες με την Ουκρανία.
Τις επόμενες δύο εβδομάδες, αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες θα εργαστούν πυρετωδώς για να οριστικοποιήσουν τις λεπτομέρειες του σχεδίου. Εάν προχωρήσει, θα επιτρέψει στις κυβερνήσεις της ΕΕ να χαλαρώσουν τους κανόνες δαπανών τους, ώστε να διοχετεύσουν πόρους σε κάθε είδους στρατιωτικές δυνατότητες – από πυραύλους και πυρομαχικά μέχρι drones, εξοπλισμό ηλεκτρονικού πολέμου και αντιαεροπορική άμυνα.
Οι ηγέτες (εκτός του Όρμπαν) ζήτησαν επίσης από την Κομισιόν να φέρει άμεσα τα κονδύλια που έχει υποσχεθεί για τις άμεσες στρατιωτικές ανάγκες της Ουκρανίας.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Μία ακόμη σύνοδος κορυφής θα πραγματοποιηθεί στις 20-21 Μαρτίου, όπου τα ίδια ζητήματα θα συζητηθούν ξανά, με στόχο την επίτευξη πιο συγκεκριμένων δράσεων.
Η ΕΕ αγκαλιάζει τον Ζελένκσι αλλά… δεν υπόσχεται
Ο δημόσιος εναγκαλισμός του Βολοντίμιρ Ζελένσκι με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και τον Αντόνιο Κόστα, δεν σημαίνει ότι ο ουκρανός πρόεδρος έφυγε καθησυχασμένος από τις Βρυξέλλες.
Μετά τη διακοπή στρατιωτικής βοήθειας από τις ΗΠΑ που πλήττει ιδιαιτέρως το Κίεβο και στον τομέα των πληροφοριών και των όπλων ακριβείας, ο Ζελένσκι δεν πήρε από την ΕΕ συγκεκριμένες δεσμεύσεις που θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν την αμερικανική στήριξη.
Όπως σημειώνει διπλώματης της ΕΕ, η συζήτηση για την άμυνα διήρκεσε για το μεγαλύτερο διάστημα των 10 ωρών, με τους ηγέτες να συγκρούονται για το πώς θα χρηματοδοτηθεί η αύξηση της άμυνας κατά 800 δισεκατομμύρια ευρώ και πόσο από την επένδυσή τους θα δαπανηθεί από ευρωπαϊκές ή κρατικές πηγές.
Ωτσόσο, Οι συνομιλίες για την Ουκρανία, τελείωσαν σε περίπου 15 λεπτά. «Αυτό τα λέει όλα», καταλήγει το Politico.
Στην ομιλία του ο ουκρανός πρόεδρος περιέγραψε τους καθημερινούς αεροπορικούς βομβαρδισμούς της Ρωσίας σε ουκρανικές πόλεις, ζητώντας από την Ευρώπη να «επιταχύνει» τις εργασίες για ένα χρηματοδοτικό μέσο που θα προσανατολίζεται να βοηθήσει τον στρατό της Ουκρανίας. Απαίτησε ένα νέο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας και προέτρεψε την ΕΕ να προχωρήσει με τα σχέδια για την ένταξη της Ουκρανίας στο μπλοκ έως το 2030.
Η ΕΕ κατέληξε – χωρίς την Ουγγαρία – σε ένα «στρογγυλεμένο» σύμφωνα με αναλυτές κείμενο, στο οποίο εξέθεσε τις «αρχές» της για μια ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, έκανε λόγο για ένταξη του Κιέβου στο μπλοκ και δεσμεύτηκε για μελλοντική στρατιωτική βοήθεια χωρίς συγκεκριμένους στόχους.
Η στήριξη της ΕΕ στην Ουκρανία, που είχε ήδη αποφασιστεί, θα συνεχίσει να ρέει τους επόμενους μήνες με περίπου 30 δισ. ευρώ σε δάνεια από τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για το το 2025, αλλά σύμφωνα με το Politico η πρωτοβουλία της επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας να αντλήσει άλλα 20 δισ. ευρώ για το Κίεβο δεν έτυχε ομόφωνης στήριξης από τους Ευρωπαίους ηγέτες.
Ο Ζελένσκι πέτυχε την Πέμπτη μερικές συγκεκριμένες δεσμεύσεις, όχι όμως από την ΕΕ. Η Νορβηγία δεσμεύτηκε να ενισχύσει την άμεση στρατιωτική της βοήθεια προς την Ουκρανία σε 8 δισεκατομμύρια ευρώ για το 2025, υπερδιπλασιάζοντας την προηγούμενη δέσμευσή της.
Το τελικό ανακοινωθέν περιλαμβάνει σύμφωνα με τον Τιμ Ρος του Politico «τις χιλιοειπωμένες πλέον ατάκες ότι δεν μπορούν να υπάρξουν διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία και, μάλλον απελπισμένα, ότι δεν μπορούν να υπάρξουν διαπραγματεύσεις που επηρεάζουν την ευρωπαϊκή ασφάλεια χωρίς τη συμμετοχή της Ευρώπης». Ωστόσο, σύμφωνα με τον ίδιο, το μήνυμα που απεγνωσμένα θέλει να στείλει η ΕΕ στον Τραμπ φαίνεται πως ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν θέλει να το ακούσει.
Οι συζητήσεις που αναμένονται το αμέσως επόμενο διάστημα στη Σαουδική Αραβία μεταξύ Ουκρανίας και ΗΠΑ δεν περιλαμβάνουν μέχρι στιγμής την Ευρώπη, ενώ η Κάλας, «έφαγε πόρτα» στην Ουάσιγκτον την περασμένη εβδομάδα καθώς ο αμερικάνος ΥΠΕΞ, Μάρκο Ρούμπιο, δεν βρήκε χρόνο για να τη συναντήσει.
Η στάση των ΗΠΑ παραμένει το μείζον ζήτημα και για την Ουκρανία, που φαίνεται να μην έχει πλέον άλλες επιλογές από το να συμβιβαστεί στην ατζέντα Τραμπ, αλλά και για την ΕΕ που παρά την αλλαγή δόγματος γνωρίζει ότι η πραγματοποίηση των εξοπλιστικών στόχων μπορεί να σκοντάψει στις εσωτερικές διαφοροποιήσεις στο μπλοκ, στα οικονομικά εμπόδια τη στιγμή που οι ατμομηχανές της ΕΕ βρίσκονται σε κρίση, αλλά και στις απρόβλεπτες επιλογές του Ντόναλντ Τραμπ.
Ο ίδιος ο Τραμπ έχει καταστήσει σαφές ότι περιφρονεί την ΕΕ και μέχρι στιγμής δεν έχει καν μπει στον κόπο να κάνει μια ουσιαστική συζήτηση με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, από τότε που επέστρεψε στην εξουσία τον Ιανουάριο.
Σε πιο… ενθαρρυντικά νέα, ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, είπε στους ηγέτες της ΕΕ κατά τη διάρκεια γεύματος ότι η ομάδα του έχει ξαναρχίσει τις συνομιλίες με αξιωματούχους του Τραμπ.
Ο ίδιος ο Τραμπ ανέφερε ότι θα μεταβεί στη Σαουδική Αραβία, επισημαίνοντας ότι πιστεύει πως η Ουκρανία τώρα θέλει μια συμφωνία, αν και δεν επιβεβαίωσε ότι σκοπεύει να καταλήξει σε μια συμφωνία την επόμενη εβδομάδα. Ένα πράγμα φαίνεται αρκετά ξεκάθαρο: πρακτικά δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να προσκληθεί η ΕΕ.
Ο Βρετανός Πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ, και ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, φαίνεται πως είναι έτοιμοι να συνεχίσουν να ηγούνται της αποστολής στρατευμάτων στην Ουκρανία για τη διατήρηση της ειρήνης, παρά την αόριστη αναφορά στα συμπεράσματα της συνόδου κορυφής της ΕΕ για την εξέταση του αν οι αμυντικές δομές της Ένωσης μπορούν να διαδραματίσουν κάποιο ρόλο.
