Περισσότεροι από 260.000 νεκροί, περισσότερο από το μισό του πληθυσμού ξεριζωμένο και μια χώρα κατεστραμμένη: η εξέγερση στη Συρία που ξέσπασε πριν από πέντε χρόνια κατά του καθεστώτος του Μπασάρ αλ-Ασαντ έχει μετατραπεί σε έναν καταστροφικό πόλεμο.
Θύματα
Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, που διαθέτει μεγάλο δίκτυο πηγών στη Συρία, έχει καταμετρήσει 260.758 νεκρούς, στην μεγάλη πλειοψηφία τους μαχητές (σύμφωνα με απολογισμό της 31ης Δεκεμβρίου 2015). Περισσότεροι από 76.000 άμαχοι σκοτώθηκαν στη σύγκρουση, η οποία άρχισε με την καταστολή των ειρηνικών διαδηλώσεων και εξελίχθηκε σε έναν περίπλοκο πόλεμο στον οποίο εμπλέκονται πολλοί παράγοντες και ξένες δυνάμεις.
Ο απολογισμός δεν περιλαμβάνει τους χιλιάδες αγνοούμενους, κυρίως αυτούς στις φυλακές του καθεστώτος και εκατοντάδες μέλη των πιστών δυνάμεων στους αντάρτες και τις τζιχαντιστικές οργανώσεις, ανάμεσά τους η οργάνωση Ισλαμικό Κράτος.
Σύμφωνα με απολογισμό του Παρατηρητηρίου που δόθηκε στη δημοσιότητα τον Μάρτιο του 2015, σχεδόν 13.000 Σύροι πέθαναν από βασανιστήρια στις φυλακές του καθεστώτος από την αρχή της σύγκρουσης και περισσότεροι από 200.000 κρατούνται.
Συριακή ανθρωπιστική οργάνωση κατήγγειλε στα τέλη Ιανουαρίου τους συνεχείς βομβαρδισμούς σε νοσοκομεία και τις “καταστροφικές συνέπειές τους” στον πληθυσμό και επισήμανε ότι 177 νοσοκομεία έχουν καταστραφεί και σχεδόν 700 μέλη του νοσηλευτικού προσωπικού έχουν σκοτωθεί από το 2011.
Πρόσφυγες και εκτοπισμένοι
Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανακοίνωσε σήμερα ότι σχεδόν 40.000 πολίτες εγκατέλειψαν τις εστίες τους από τις αρχές της εβδομάδας, όταν άρχισε η επιχείρηση των συριακών κυβερνητικών δυνάμεων βορείως του Χαλεπίου. Οι κάτοικοι αυτοί κατευθύνθηκαν στην κουρδική πόλη Αφρίν, βορειότερα της περιοχής όπου μαίνονται οι μάχες μεταξύ των κυβερνητικών δυνάμεων και των ανταρτών, καθώς και στις περιοχές στα σύνορα με την Τουρκία.
Ορισμένοι βρήκαν καταφύγιο σε σπίτια, αλλά χιλιάδες είναι άστεγοι, στην ύπαιθρο γύρω από την πόλη Αφρίν, στην περιοχή Αζάζ στα σύνορα με την Τουρκία και στις περιοχές Αταρέμπ και Νταρ Εζάτ, βορειοδυτικά του Χαλεπίου. Οι εκτοπισμένοι αυτοί δεν μπορούν να εισέλθουν στην Τουρκία καθώς το συνοριακό φυλάκιο είναι κλειστό για τους πρόσφυγες. “Οι άνθρωποι αυτοί χρήζουν επείγουσας βοήθειας από τη διεθνή κοινότητα”, δήλωσε ο διευθυντής του Παρατηρητηρίου Αμπντέλ Ραχμάν.
Μέσα σε τρεις ημέρες από την έναρξη της επιχείρησης, οι κυβερνητικές δυνάμεις με την υποστήριξη της ρωσικής πολεμικής αεροπορίας κατάφεραν να αποκόψουν τον βασικό δρόμο εφοδιασμού των ανταρτών μεταξύ της πόλης του Χαλεπίου και της Τουρκίας απειλώντας τους αντάρτες με καθολική πολιορκία στην πρώην οικονομική πρωτεύουσα της Συρίας.
Στη χώρα αυτή που είχε 23 εκατομμύρια κατοίκους πριν από τη σύγκρουση, 13,5 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν πληγεί ή εκτοπιστεί εξαιτίας του πολέμου, σύμφωνα με τον ΟΗΕ (στοιχεία 12ης Ιανουαρίου 2016). Σχεδόν 486.700 άνθρωποι ζουν σήμερα σε πολιορκούμενες περιοχές από τον στρατό ή τους αντάρτες, σύμφωνα με τον ΟΗΕ. Δεκάδες έχουν πεθάνει από υποσιτισμό και έλλειψη ιατρικής βοήθειας.
Ο πόλεμος ώθησε επίσης 4,7 εκατομμύρια ανθρώπους να εγκαταλείψουν τη χώρα. “Είναι ο μεγαλύτερος πληθυσμός προσφύγων από μια μόνο σύγκρουση, σε μια γενιά”, δήλωνε τον Ιούλιο του 2015 η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (HCR). H Τουρκία είναι η χώρα που φιλοξενεί τους περισσότερους σύρους πρόσφυγες, καθώς δέχεται στο έδαφός της 2 έως 2,5 εκατομμύρια Σύρους. Σχεδόν 250.000 μεταξύ αυτών μόνο ζουν σε καταυλισμούς, οι άλλοι έχουν εγκατασταθεί στις μεγάλες πόλεις της χώρας.
Ο Λίβανος φιλοξενεί σχεδόν 1,2 εκατομμύριο σύρους πρόσφυγες, σύμφωνα με επίσημες πηγές. Περισσότερο από τα δύο τρίτα των προσφύγων ζουν στη χώρα σε συνθήκες “ακραίας φτώχειας”, σύμφωνα με τον ΟΗΕ. Στην Ιορδανία, σχεδόν 630.000 έχουν καταγραφεί από την Ύπατη Αρμοστεία, αλλά οι αρχές εκτιμούν ότι ο αριθμός τους ξεπερνά το ένα εκατομμύριο, ενώ 225.000 Σύροι έχουν καταφύγει στο Ιράκ και 137.000 στην Αίγυπτο.
Οι πρόσφυγες είναι αντιμέτωποι με τη φτώχεια, προβλήματα υγείας και αυξανόμενες πιέσεις από τις τοπικές κοινότητες όπου ζουν σε πρόχειρα καταλύματα και σε συνθήκες εξαιρετικά δύσκολες. Μεγάλη πλειοψηφία των σύρων προσφύγων παραμένουν στις χώρες της περιοχής, αλλά όλο και πιο πολλοί είναι αυτοί που κατευθύνονται προς την Ευρώπη, μέσω των δικτύων των διακινητών, παρά τους κινδύνους .
Οικονομικές συνέπειες
Σύμφωνα με ειδικούς, η σύγκρουση έφερε τρεις δεκαετίες πίσω την οικονομία της χώρας, στερώντας της σχεδόν όλα τα έσοδα και της οποίας οι υποδομές έχουν καταστραφεί. Η οικονομία γνώρισε μαζική αποβιομηχανοποίηση καθώς εταιρίες έκλεισαν, πτώχευσαν, λεηλατήθηκαν, καταστράφηκαν.
Οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 90% από την αρχή της εξέγερσης, σύμφωνα με υψηλόβαθμο αξιωματούχο, ενώ στη χώρα έχουν επιβληθεί αυστηρές διεθνείς κυρώσεις. Σύμφωνα με τον υπουργό Πετρελαίου, οι άμεσες και έμμεσες απώλειες στον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου ανέρχονται σε 58 δισεκατομμύρια δολάρια.
Τον Μάρτιο του 2015, ένας συνασπισμός 130 μη κυβερνητικών οργανώσεων δήλωνε ότι η Συρία ζούσε σχεδόν χωρίς φως, το 83% των υποδομών δεν λειτουργούσε πλέον εξαιτίας του πολέμου. Το Χαλέπι, στο βορρά, είναι η πλέον πληγείσα πόλη, με σβηστό το 97% του φωτισμού της τη νύχτα.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ