Σοκ σε παγκόσμιο επίπεδο προκάλεσαν οι εξαγγελίες του Ντόναλντ Τραμπ για την επιβολή δασμών, ανατρέποντας ισορροπίες δεκαετιών στο διεθνές εμπόριο. Ωστόσο, η ομιλία του δεν συνοδεύτηκε μόνο από αμφιλεγόμενες πολιτικές, αλλά και από διαστρεβλωμένες πραγματικότητες, καθώς ο Τραμπ παρουσίασε μια παραποιημένη εικόνα της παγκόσμιας εμπορικής πολιτικής.
Ο Aμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ μίλησε περί «ανακήρυξης οικονομικής ανεξαρτησίας» ανακοινώνοντας βαρύτατους δασμούς σε όλον τον κόσμο βυθίζοντας τις αγορές παγκοσμίως. «Η χώρα μας καταληστεύτηκε, λεηλατήθηκε, βιάστηκε και καταστράφηκε από έθνη κοντινά και μακρινά, από συμμάχους και εχθρούς», για «δεκαετίες», προτού επισείσει κατάλογο με τους εμπορικούς εταίρους που αφορούν οι «ανταποδοτικοί» δασμοί του, είπε.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Το CNN περνά από κόσκινο κάποιες από τις δηλώσεις του Τραμπ και παρουσιάζει τα ψέματά του.
Γαλακτοκομικά προϊόντα
Ο Τραμπ ανέφερε ότι ο Καναδάς επιβάλλει δασμούς που ξεπερνούν το 250% σε ορισμένα αμερικανικά γαλακτοκομικά προϊόντα. Ωστόσο, ισχυρίστηκε ψευδώς ότι μόνο «το πρώτο μικρό κουτί γάλα» που εξάγεται στον Καναδά υπόκειται σε «πολύ χαμηλή τιμή», αλλά μετά ο δασμός ανεβαίνει στο 275% ή 300%.
Στην πραγματικότητα, ο Καναδάς έχει εγγυηθεί ότι δεκάδες χιλιάδες μετρικοί τόνοι αμερικανικού γάλακτος ετησίως – και όχι απλώς ένα κουτί – δεν θα υπόκεινται καθόλου σε δασμούς. Ο Καναδάς παραχώρησε αυτό το επίπεδο μηδενικών δασμών για τις αμερικανικές εξαγωγές στο πλαίσιο της Συμφωνίας Ηνωμένων Πολιτειών – Μεξικού – Καναδά (USMCA), την οποία διαπραγματεύτηκε η πρώτη κυβέρνηση Τραμπ.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ο Τραμπ επίσης δεν ανέφερε κάτι που παραδέχεται η αμερικανική γαλακτοκομική βιομηχανία: Οι ΗΠΑ δεν εξάγουν τη μέγιστη ποσότητα προϊόντων χωρίς δασμούς στον Καναδά, επομένως αυτοί οι δασμοί δεν εφαρμόζονται.
Για το γάλα συγκεκριμένα, οι ΗΠΑ δεν έχουν φτάσει ούτε στο μισό της δασμολογικής ποσόστωσης. (Υπάρχει έντονη διαμάχη μεταξύ ΗΠΑ και Καναδά για το ποιος ευθύνεται για αυτή την κατάσταση, με την κάθε χώρα να κατηγορεί την άλλη. Ανεξάρτητα από το ποιος έχει δίκιο, οι δασμοί δεν επηρεάζουν το αμερικανικό γάλα).
Ο Τραμπ συστηματικά παραλείπει βασικά γεγονότα σχετικά με τους καναδικούς δασμούς στα γαλακτοκομικά.
Το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ με τον Καναδά
Ο Τραμπ, υποστηρίζοντας ότι «επιδοτούμε πολλές χώρες», είπε ψευδώς ότι το έλλειμμα με τον Καναδά είναι «σχεδόν 200 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως».
Ο Τραμπ έχει επανειλημμένα χρησιμοποιήσει το ποσό των 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων για να περιγράψει το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ με τον Καναδά, το οποίο στην πραγματικότητα είναι πολύ χαμηλότερο. Σύμφωνα με επίσημα στατιστικά στοιχεία των ΗΠΑ, το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ με τον Καναδά το 2024 ήταν 35,7 δισεκατομμύρια δολάρια για αγαθά και υπηρεσίες και 70,6 δισεκατομμύρια δολάρια μόνο για αγαθά.
Ο Τραμπ δεν ανέφερε συγκεκριμένα το εμπορικό έλλειμμα αυτή τη φορά, αλλά ακόμα κι αν εννοούσε τη λέξη «επιδοτούμε» με ευρύτερη έννοια, δεν υπάρχει καμία βάση για αυτόν τον ισχυρισμό.
Ποιος πληρώνει τους δασμούς
Ο Τραμπ επανέλαβε τον συχνό ψευδή ισχυρισμό του ότι, λόγω των δασμών που επέβαλε στην Κίνα κατά την πρώτη του θητεία, οι ΗΠΑ «εισέπραξαν εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια» τα οποία «εκείνοι πλήρωσαν».
Στην πραγματικότητα, οι αμερικανοί εισαγωγείς – και όχι οι ξένοι εξαγωγείς όπως η Κίνα – είναι αυτοί που καταβάλλουν τους δασμούς. Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι οι Αμερικανοί επωμίστηκαν τη συντριπτική πλειονότητα του κόστους των δασμών του Τραμπ στην Κίνα, και υπάρχουν πολλά συγκεκριμένα παραδείγματα εταιρειών που μετέφεραν αυτό το κόστος στους Αμερικανούς καταναλωτές.
Δασμοί προηγούμενων προέδρων στην Κίνα
Ο Τραμπ επανέλαβε επίσης τον συχνό ψευδή ισχυρισμό του ότι, πριν από την προεδρία του, η Κίνα «δεν είχε πληρώσει ούτε 10 σεντς» σε κανέναν άλλο πρόεδρο μέσω δασμών.
Πέρα από το γεγονός ότι τους δασμούς πληρώνουν οι αμερικανοί εισαγωγείς, οι ΗΠΑ εισέπρατταν δισεκατομμύρια ετησίως από δασμούς στις κινεζικές εισαγωγές πριν από τον Τραμπ. Στην πραγματικότητα, οι ΗΠΑ έχουν επιβάλλει δασμούς στις κινεζικές εισαγωγές από το 1789. Ο προκάτοχος του Τραμπ, ο Μπαράκ Ομπάμα, είχε επίσης επιβάλει πρόσθετους δασμούς σε κινεζικά προϊόντα.
Ο πλούτος των ΗΠΑ
Προβάλλοντας τα υποτιθέμενα οφέλη των δασμών, ο Τραμπ ισχυρίστηκε ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν αναλογικά η πλουσιότερη χώρα που υπήρξε ποτέ» μεταξύ 1789 και 1913.
Ο Τραμπ δεν εξήγησε τι εννοούσε με τον όρο «αναλογικά η πλουσιότερη», αλλά σύμφωνα με τα συνήθη οικονομικά μέτρα, οι ΗΠΑ είναι πολύ πλουσιότερες σήμερα απ’ ό,τι στις αρχές του 20ού αιώνα.
Ο πληθωρισμός υπό τον Μπάιντεν και τον Τραμπ
Ο Τραμπ ισχυρίστηκε ψευδώς ότι κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Τζο Μπάιντεν, οι ΗΠΑ είχαν «τον υψηλότερο πληθωρισμό στην ιστορία της χώρας μας».
Ο Τραμπ θα μπορούσε να πει με ακρίβεια ότι ο ετήσιος πληθωρισμός των ΗΠΑ έφτασε σε υψηλό 40 ετών τον Ιούνιο του 2022, όταν ήταν 9,1%, αλλά αυτό δεν ήταν κοντά στο ιστορικό ρεκόρ του 23,7% που σημειώθηκε το 1920.
Ο Τραμπ ισχυρίστηκε επίσης ότι δεν υπήρξε «σχεδόν καθόλου πληθωρισμός» κατά τη διάρκεια της πρώτης προεδρίας του. Έδωσε στον εαυτό του κάποια περιθώρια με τη λέξη «σχεδόν», αλλά αξίζει να σημειωθεί ότι υπήρξε πληθωρισμός κατά τη διάρκεια των πρώτων τεσσάρων ετών της θητείας του- οι τιμές αυξήθηκαν περίπου 8% από την αρχή εκείνης της προεδρίας μέχρι το τέλος. Ο ετήσιος πληθωρισμός ήταν 1,4% τον μήνα που έφυγε από το αξίωμά του, τον Ιανουάριο του 2021.
Οι τιμές της βενζίνης
Ο Τραμπ, ισχυριζόμενος ότι μείωσε τις τιμές «σημαντικά» από τότε που ανέλαβε και πάλι καθήκοντα τον Ιανουάριο, είπε ότι «η βενζίνη είναι πολύ κάτω από τα 3 δολάρια».
Αυτό είναι αλήθεια σε ορισμένες περιοχές, αλλά ο εθνικός μέσος όρος ήταν περίπου 3,24 δολάρια ανά γαλόνι την ημέρα που μίλησε, σύμφωνα με στοιχεία – υψηλότερος από τα 3,12 δολάρια την ημέρα της ορκωμοσίας του.
Αυτό δεν σημαίνει ότι ο Τραμπ ευθύνεται για την αύξηση, καταλήγει το CNN. Οι πρόεδροι έχουν περιορισμένο αντίκτυπο στις τιμές της βενζίνης και υπήρξε μεγαλύτερη αύξηση κατά την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι. Αλλά ο εθνικός μέσος όρος δεν έχει μειωθεί κατά τη διάρκεια αυτής της προεδρίας μέχρι σήμερα.
