Μετά από 30 χρόνια, το Κιργιστάν και το Ουζμπεκιστάν ανακοίνωσαν ότι οριοθέτησαν τα σύνορά τους, σε μια ένδειξη χαλάρωσης των εντάσεων σε μια περιοχή η οποία φθάνει ακόμη συχνά στα πρόθυρα της αστάθειας.
Στο παρελθόν, η απουσία οριοθέτησης σε ορισμένα τμήματα των συνόρων μεταξύ Κιργιστάν – Ουζμπεκιστάν, μήκους περίπου 1.400 χιλιομέτρων, είχε οδηγήσει σποραδικά σε συγκρούσεις μεταξύ τοπικών κοινοτήτων σε αυτές τις αγροτικές ζώνες, κυρίως για την κρίσιμης σημασίας πρόσβαση σε βοσκοτόπια ή στο νερό.
“Το Κιργιστάν και το Ουζμπεκιστάν τελείωσαν τη διαδικασία οριοθέτησης των συνόρων βάζοντας έτσι μια τελεία στο θέμα των συνόρων”, δήλωσε ο ηγέτης του Κιργιστάν Σαντίρ Τζαπάροφ.
Η συμφωνία αυτή, που έχει ήδη επικυρωθεί από τα Κοινοβούλια των δύο χωρών, υπογράφηκε με την ευκαιρία της επίσκεψης του Ουζμπέκου προέδρου Τσαβκάτ Μιρζιγιάγιεφ στο Μπισκέκ, πρωτεύουσα του Καζακστάν.
“Πρόκειται για ένα ιστορικό γεγονός που αναμενόταν εδώ και χρόνια από τους αδελφούς λαούς”, δήλωσε ο Μιρζιγιάγιεφ, χαρακτηρίζοντας το Κιργιστάν “σημαντικό στρατηγικό εταίρο, ο πιο κοντινός γείτονάς μας και μακρόχρονος φίλος”.
Τους τελευταίους μήνες, τοπικές διαδηλώσεις έχουν πραγματοποιηθεί στο Καζακστάν εναντίον της συνοριακής συμφωνίας, που προβλέπει κυρίως την ανταλλαγή εδαφών έκτασης μερικών τετραγωνικών χιλιομέτρων και την κοινή διαχείριση υδάτινων πόρων. Αρκετές προσωπικότητες -βουλευτές, υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι και μέλη της κοινωνίας των πολιτών- συνελήφθησαν.
Το ζήτημα ήταν σε εκκρεμότητα από τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991, και την ανακήρυξη του Κιργιστάν και του Ουζμπεκιστάν σε αυτόνομα κράτη.
Αιματηρό παρελθόν
Τον Ιούνιο του 2010 πραγματοποιήθηκαν φονικές συγκρούσεις ανάμεσα σε κοινότητες Κιργιζίων και Ουζμπέκων στις κύριες πόλεις του νότιου Κιργιστάν, τις Ος και Τζαλάλ-Αμπάντ, με αποτέλεσμα σχεδόν 500 θανάτους και περίπου 400.000 εκτοπισμένους και πρόσφυγες.
Ωστόσο το Κιργιστάν δεν έχει ακόμη οριοθετήσει πλήρως τα σύνορά του με το Τατζικιστάν, μια άλλη πρώην σοβιετική δημοκρατία της κεντρικής Ασίας, παρά τις τακτικές συναντήσεις μεταξύ των αρχών των δύο χωρών.
Στα μέσα Σεπτεμβρίου συγκρούσεις με βαρέα όπλα ξέσπασαν στα σύνορα μεταξύ των δύο αυτών χωρών, οι οποίες στοίχισαν τη ζωή σε περίπου 100 ανθρώπους, σύμφωνα με τον επίσημο απολογισμό. Τον Απρίλιο του 2021, περίπου 50 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε μεθοριακή σύγκρουση.
Το Ουζμπεκιστάν συγκλονίστηκε επίσης το καλοκαίρι του 2022 από φονικές συγκρούσεις στην αυτόνομη περιοχή Καρακαλπακστάν (βόρεια), με αποτέλεσμα τον θάνατο 21 ανθρώπων, σύμφωνα με τον επίσημο απολογισμό.
