Τα 11,5 εκατομμύρια έγγραφα της δικηγορικής εταιρίας υπεράκτιων συναλλαγών από τον Παναμά Mossack Fonseca που διέρρευσαν αφορούν στην περίοδο από το 1977 έως το 2015. 107 μέσα ενημέρωσης από 76 χώρες σε συνεργασία με International Consortium of Investigative Journalists (ISIJ) είχαν πρόσβαση στα αρχεία και το… γλέντι μόλις ξεκίνησε!
Τα Panama Papers είναι η μεγαλύτερη διαρροή πληροφοριών στην ιστορία της δημοσιογραφίας και αποκαλύπτουν πλήθος αρχηγών κρατών, πολιτικών, εκατομμυριούχων, αστέρων του αθλητισμού, διασημοτήτων, εγκληματικών δικτύων που έχουν χρησιμοποίησαν εταιρείες offshore για να κρύψουν τις περιουσίες τους.
Μεταξύ των χιλιάδων ονομάτων και ομάδων συμφερόντων περιλαμβάνονται πρόσωπα του στενού περιβάλλοντος του Βλαντίμιρ Πούτιν, ο πρωθυπουργός της Ισλανδίας Ζίγκμουντουρ Ντέιβιντ Γκουνγκλάγκσον, μέλη της οικογένειας του Κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο, ο πατέρας του πρωθυπουργού της Βρετανίας Ντέιβιντ Κάμερον, ο πρωθυπουργός του Πακιστάν, ο βασιλιάς της Σαουδικής Αραβίας αλλά και αστέρες του αθλητισμού όπως ο Λιονέλ Μέσι και διεθνείς μεγαλοπαράγοντες όπως ο Μισέλ Πλατινί.
Τα έγγραφα αφορούν σε offshore εταιρίες που ανήκουν σε 140 πολιτικούς κι άλλα δημόσια πρόσωπα απ’ όλο τον κόσμο. Από τις αποκαλύψεις προκύπτει πως ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν έκρυψε μέχρι και 2 δισ. δολάρια μέσω τραπεζών και εταιριών «φαντασμάτων». Αποκαλύπτονται επίσης συμφωνίες offshore εταιριών με τον αποθανόντα πατέρα του πρωθυπουργού της Βρετανίας, Ντέβιντ Κάμερον. Εμπλέκεται και ο πρόεδρος της Αργεντινής…
Η έρευνα φέρνει στο φως το πως οι μεγάλες τράπεζες έπαιζαν το ρόλο του καθοδηγητή στη δημιουργία δικτύου εταιριών «φαντασμάτων» στις βρετανικές Παρθένες Νήσους, τον Παναμά και άλλους «φορολογικούς παραδείσους» ανά τον κόσμο. Δημιουργήθηκαν έως και 15.600 εταιρίες-θυρίδες, οι οποίες επέτρεπαν στους πελάτες των τραπεζών ώστε να κρατήσουν τις οικονομικές τους συναλλαγές κρυφές. Ανάμεσα στις τράπεζες που ίδρυσαν τέτοιες εταιρίες οι UBS και η HSBC.
Στην αποκάλυψη έδωσε… χείρα βοηθείας και το WikiLeaks: πάνω από 11,5 εκατ. έγγραφα, και πάνω από 2,6 terabytes πληροφοριών βρέθηκαν μέσω της ιστοσελίδας στα χέρια της διεθνούς κοινοπραξίας ερευνητών δημοσιογράφων, της γερμανικής εφημερίδας Süddeutsche Zeitung και άλλους 107 δημοσιογραφικούς ομίλους, οι οποίοι επιδόθηκαν αμέσως στο έργο της κωδικοποίησης, ταυτοποίησης και δημοσίευσης του υλικού. Ήδη, πολλοί μιλούν για το «σκάνδαλο του αιώνα».
Δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί αλλιώς… Σύμφωνα με τα στοιχεία 12 νυν και πρώην παγκόσμιοι ηγέτες, ανάμεσά τους ο Ρώσος προεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, ο Ιρλανδός πρωθυπουργός Σιγκμούντουρ Νταβίντ Γκουνλαουγκσον, ο πρόεδρος του Πακιστάν, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Πορόσενκο, ο πρόεδρος της Αργεντινής Μαουρίσιο Μάκρι, άλλοι 128 σημαίνοντες πολιτικοί, ή συγγενικά τους πρόσωπα (όπως ο πατέρας του Βρετανού πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον, ή της οικογένειας του Κινέζου προέδρου Ζι Τζινπίνγκ, Άραβες εμίρηδες κλπ), πάνω από 15.600 μεγάλες εταιρείες και «παραμάγαζα» που έστησαν προκειμένου να αποφύγουν φορολογικούς ελέγχους, όπως η UBS, η HSBC, η Commerzbank, HSH Nordbank. Συνολικά 214.000 εταιρείες και off-shore παραρτήματα/μορφώματα εμφανίζονται στα στοιχεία που απεκάλυψε το WikiLeaks.
Ενδεικτικά είναι όσα αποκαλύπτονται για τους «αυλικούς» του Βλαντίμιρ Πούτιν, οι οποίοι κατά κόρον χρησιμοποίησαν το δίκτυο των offshore που τους παρείχε ο Φονσέκα, για να μεταφέρουν κρυφά χρηματικά ποσά έως και 200 εκατ. δολαρίων κάθε φορά, μέσα από πλασματικά έγγραφα, μεταχρονολογημένες διαταγές, μη εγγυημένων δανείων (μάλιστα από την Russian Commercial Bank με έδρα την Κύπρο) προκειμένου επίσης να αποκτήσουν τον έλεγχο των μέσων ενημέρωσης και των μεγάλων κρατικών επιχειρήσεων της χώρας.
Ένας από αυτούς, ο Σεργκέι Ρολντίγκιν, ο οποίος μάλιστα φέρεται να έχει γνωρίσει στον Πούτιν την πρώην σύζυγό του, Λουντμίλα, θεωρείται ότι λειτούργησε ως «βιτρίνα» για να αποκτηθούν μέσω του λογαριασμού του μεγάλα ποσοστά στη μεγαλύτερη εταιρεία οπτικοακουστικών υπηρεσιών της Ρωσίας, Video International, στην κρατική βιομηχανία παραγωγής φορτηγών Kamaz, το 3,2% της Bank Rossiya και το 15% της εταιρείας Raytar με έδρα την Κύπρο.
Ακόμη κι η Παγκόσμια Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου UEFA αρχίζει άλλη μία φορά να κλωνίζεται, λόγω των αποκαλύψεων ότι ο Μισέλ Πλατινί και ο τέως υπ. αριθ. 2 στην ιεραρχία της FIFA Ζερόμ Βαλκ εμπλέκονται σε παράνομες φορολογικές απάτες μέσω της εταιρείας, δραστηριότητες από τις οποίες δεν απείχαν και μεγάλα ονόματα του αθλήματος, όπως ο Λιονέλ Μέσι.
Με τον ίδιο τρόπο, μέσα από τη δημιουργία ενός δαιδαλώδους δικτύου από εταιρείες και τις γνωστές μεταχρονολογήσεις εγγράφων μπορούσε κι ο Μέσι να καλύπτει τις απολαβές κι επενδύσεις του και να μην πληρώνει το παραμικρό στην εφορία. Δεν είναι η πρώτη φορά που ο αστέρα της Μπαρτσελόνα και αρχηγός της εθνικής Αργεντινής εμπλέκεται σε σκάνδαλο φοροδιαφυγής με «συνεργό» τον πατέρα του.
Στη Βραζιλία μάλιστα το θέμα αποκαλύπτεται πως έχει μεγαλύτερο βάθος, καθώς οι υπηρεσίες της Φονσέκα χρησιμοποιήθηκαν σε μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις ξεπλύματος πολιτικού χρήματος, που οδηγούν στις εγκληματικού χαρακτήρα δραστηριότητες του τέως προέδρου Λουΐζ Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα και απειλούν (ακόμη περισσότερο) τη νυν πρόεδρο της χώρας Ντίλμα Ρουσέφ.
Στα πλαίσια της δικαστικής έρευνας, πέντε μέλη του γραφείου της εταιρείας του Φονσέκα στη Βραζιλία συνελήφθησαν κι αντιμετωπίζουν εγκληματικές κατηγορίες.
Η τακτική της μεταχρονολόγησης «είναι μία καλά εμπεδωμένη κι αποδεκτή πρακτική» απαντά η εταιρεία, ενώ ο εις εκ των ιδρυτών της Ραμόν Φονσέκα Μόρα υποστηρίζει πως η διαρροή αποτελεί «ένα έγκλημα και κακούργημα», που στρέφεται «εναντίον του Παναμά, διότι πολλές χώρες δεν μπορούνε να εκτιμήσουν το γεγονός ότι η χώρα μπορεί να προσελκύει επενδυτές κι επιχειρήσεις. Δύο τρόποι υπάρχουν για να ατενίζεις τον κόσμο: ο πρώτος είναι να είσαι ανταγωνιστικός, ο δεύτερος να εμπνέεσαι φόρους».
Με πληροφορίες από ΑΠΕ – ΜΠΕ, panamapapers.icij.org