- Ο μεγάλος θεωρητικός της φυσικής, Στίβεν Χόκινγκ πέθανε σήμερα - Πέθανε ήσυχα, στον ύπνο του ανακοίνωσαν τα παιδιά του - Θλίψη στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα - Στα 21 του χρόνια διαγνώστηκε πως πάσχει από την ανίατη νόσο του κινητικού νευρώνα - Του έδιναν μόνο δυο χρόνια ζωής, έζησε άλλα 55
Την ανακοίνωση έκανε αρχικά ο εκπρόσωπος της οικογένειάς του και στη συνέχεια υπήρξε ανακοίνωση που υπογράφουν τα παιδιά του. Ο διάσημος Βρετανός θεωρητικός φυσικός Στίβεν Χόκινγκ πέθανε σήμερα, σε ηλικία 76 ετών.
Παιχνίδι του… σύμπαντος το γεγονός πως ο Χόκινγκ, ο κατά πολλούς μεγαλύτερος επιστήμονας μετά τον Αϊνστάιν πέθανε την ημέρα που γεννήθηκε ο “πατέρας” της θεωρίας της σχετικότητας. Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν είχε γεννηθεί στις 14 Μαρτίου 1879.
Ο Στίβεν Χόκινγκ, γεννημένος στις 8 Ιανουαρίου του 1942, εκτός από μεγάλος θεωρητικός της φυσικής υπήρξε και ένα παγκόσμιο σύμβολο της θέλησης. Ήταν ένας άνθρωπος που πολλοί θεωρούσαν ότι η κάθε μέρα που μένει ζωντανός είναι ένα θαύμα.
Από τα 21 του διαγνώστηκε με μια νευρο – εκφυλιστική νόσο, τη νόσο του κινητικού νευρώνα (αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση) που τον είχε αφήσει παράλυτο. Η νόσος τον καθήλωσε σε αναπηρικό αμαξίδιο και τον ανάγκασε να χρησιμοποιεί φωνή παραγόμενη από υπολογιστή για να επικοινωνεί.
Με το συνηθισμένο φλεγματικό του χιούμορ, είχε παραδεχθεί στο BBC ότι «ποτέ του δεν περίμενε πως θα έφτανε τα 75».
Ήταν ο άνθρωπος με τις ανατρεπτικές θεωρίες, που έδωσε εξηγήσεις για τις μαύρες τρύπες του διαστήματος και προσπάθησε να εκλαϊκεύσει κάθε ένοια της φυσικής.
Είχε πει στο BBC πως πίστευε ότι η σημαντικότερη ανακάλυψή του ήταν πως οι μαύρες τρύπες δεν είναι «εντελώς μαύρες», κάτι που ίσως βοηθήσει να «καταλάβουμε πώς μπορεί να λυθούν τα παράδοξα μεταξύ κβαντομηχανικής και γενικής σχετικότητας».
Η αναπηρία του δεν τον εμπόδισε να συγγράψει με τη βοήθεια της τεχνολογίας μνημειώδεις μελέτες που αφήνει πίσω του παρακαταθήκη για την ανθρωπότητα… την οποία συμβούλευσε πριν φύγει από τον πλανήτη να… μεταναστεύσει και εκείνη εκτός γης, να βγει στο διάστημα…
Εκτός από θεωρητικός φυσικός υπήρξε κοσμολόγος και συγγραφέας. Έγινε διάσημος για το έργο του πάνω στις μαύρες τρύπες, τη βαρύτητα και τη γενική σχετικότητα.
Ήταν Διευθυντής Ερευνών στο Κέντρο Θεωρητικής Κοσμολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ.
Η συνεργασία με τον Ρότζερ Πένροουζ επάνω σε θεωρήματα βαρυτικής μοναδικότητας στα πλαίσια της γενικής σχετικότητας και η θεωρητική πρόβλεψη ότι οι μαύρες τρύπες εκπέμπουν ακτινοβολία, που συχνά καλείται ακτινοβολία Χόκινγκ, υπήρξε ίσως το σημαντικότερο έργο της ζωής του.
“Το έργο του θα ζήσει” λένε τα παιδιά του
«Αισθανόμαστε τεράστια θλίψη για τον θάνατο του αγαπημένου μας πατέρα», ο οποίος «ήταν σπάνιος άνθρωπος» και «σπουδαίος επιστήμονας, το έργο του οποίου θα ζήσει για πολλά χρόνια ακόμη», τόνισαν τα παιδιά του κοσμολόγου, η Λούσι, ο Ρόμπερτ και ο Τιμ, στην ανακοίνωση που μετέδωσε το βρετανικό πρακτορείο ειδήσεων Press Association.
«Μια φορά είχε πει “δεν θα ήταν και πολύ σπουδαίο αυτό το σύμπαν, αν δεν ήταν το σπίτι των ανθρώπων που αγαπάς”. Θα μας λείπει για πάντα», σύμφωνα με την ανακοίνωση των παιδιών του, την οποία αναμετέδωσε επίσης το BBC.
Ο Χόκινγκ απέκτησε παγκόσμια φήμη το 1998, αφού δημοσιεύθηκε το βιβλίο του Σύντομο Χρονικό του Χρόνου (A Brief History of Time, στα ελληνικά έχει κυκλοφορήσει υπό τον τίτλο Χρονικό του Χρόνου). Πούλησε πάνω από 10 εκατομμύρια αντίτυπα και μεταφράσθηκε σε 40 γλώσσες (και στα ελληνικά).
Στίβεν Χόκινγκ: Ο άνθρωπος που ξεγέλασε το θάνατο
Η οικογένειά του μετακόμισε στην Οξφόρδη για να γλιτώσει από τους βομβαρδισμούς κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Σε ηλικία 8 ετών, ο Χόκινγκ μετακόμισε στην πόλη Σεντ Άλμπανς. Πήγε στο ομόνυμο σχολείο και αργότερα στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Εκεί είχε σπουδάσει και ο πατέρας του.
Πήρε υποτροφία για να σπουδάσει στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης το 1959. Τρία χρόνια αργότερα μεταπήδησε στο αντίπαλο πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ για να κάνει έρευνα στο πεδίο της κοσμολογίας.
Από τα πρώτα χρόνια είχε δείξει πως το μυαλό του δεν ήταν όπως όλων των άλλων. Χρειαζόταν λίγα βιβλία, δεν κρατούσε σημειώσεις αλλά μπορούσε να λύσει προβλήματα όπως κανείς άλλος.
Ήθελε να σπουδάσει μαθηματικά. Άλλα τότε δεν υπήρχε αυτό το πτυχίο στο κολλέγιο. Και έτσι επέλεξε τη φυσική!
Όταν στα 21 του χρόνια διαγνώστηκε η ασθένειά του (γνωστή και ως νόσο Λου Γκέριγκ), του έδωσαν δυο χρόνια ζωής. Αρχικά, έπεσε σε βαθιά κατάθλιψη. Αλλά όσο του γινόταν σαφές πως δεν θα πεθάνει σε λίγα χρόνια όπως του είχαν πει, ανέκαμψε και επέστρεψε στη δουλειά του.
Όπως είχε πει κάποτε: «μολονότι κρεμόταν ένα σύννεφο πάνω από το μέλλον μου, διαπίστωσα, προς μεγάλη μου έκπληξη, ότι απολάμβανα τη ζωή μου στο παρόν περισσότερο από ό,τι πριν. Και τότε άρχισα να κάνω πρόοδο στην έρευνά μου». Ο στόχος του ήταν απλός, όπως εξήγησε: «Η πλήρης κατανόηση του σύμπαντος, γιατί είναι όπως είναι και γιατί τελικά υπάρχει».
Έζησε άλλα 55 χρόνια, παντρεύτηκε, έκανε παιδιά και νέες ανακαλύψεις. Ο Στίβεν Χόκινγκ έκανε πολλά. Ένα από αυτά ήταν να ξεγελάσει τον ίδιο το θάνατο.
Όπως δήλωσε ο φυσικός Μίτσιο Κάκου στους New York Times, «από την εποχή του Άλμπερτ Αϊνστάιν είχε να υπάρξει ένας επιστήμονας που να έλξει τόσο πολύ τη φαντασία του κοινού και να γίνει αγαπητός σε δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο».
Η ζωή του σαν… ταινία
Ο Στίβεν Χόκινγκ ήταν ανήσυχο πνεύμα και καλλιτεχνικά. Ήταν θαυμαστής του κιθαρίστα των U2, Edge. Και στα 60α γενέθλιά του τον είδε να εμφανίζεται στο πάρτι του. Έκανε τηλεοπτικές εμφανίσεις στους Simpsons και το Star Trek.
Τα πρώτα χρόνια της ζωής του έγιναν ταινία το 2014. Στο “The Theory of Everything”, τον Χόκινγκ υποδύθηκε ο Έντι Ρέντμεϊν. Και το έκανε υποδειγματικά. Ο ρόλος αυτός, εκτός από το Όσκαρ α’ ανδρικού ρόλου, χάρισε στον Βρετανό ηθοποιό και μια γνωριμία με τον ίδιο τον Χόκινγκ. Ο οποίος είχε πάει και στα γυρίσματα της ταινίας.
Χάρηκε τόσο με την ταινία που δήλωσε για τον Ρεντμέιν: «μερικές φορές νόμιζα ότι ήμουν εγώ».
Απέκτησε τα τρία του παιδιά, Ρόμπερτ, Λούσι και Τίμοθι, από το γάμο του με την Τζέιν Γουάιλντ (παντρεύτηκαν το 1965). Το 1978 παρέλαβε το βραβείο Άλμπερτ Άινσταϊν και το 1989 η βασίλισσα Ελισάβετ του απένειμε μια από τις μεγαλύτερες τιμές που μπορεί να αποδώσει.
Το 1991 χώρισε από τη γυναίκα του, η οποία τον φρόντιζε επί σχεδόν 20 χρόνια. Ο χωρισμός τους έφερε ρήξη στη σχέση του με τα παιδιά του. Το 1995 παντρεύτηκε την Ελέιν Μέισον, που ήταν νοσοκόμα του. Υπήρξαν φήμες κακοποίησης. Ένα δημοσίευμα σύμφωνα με το οποίο ο Χόκινγκ έφερε σημάδια από χτυπήματα, είχε τραυματισμούς όπως ένας σπασμένος καρπός και σκισμένα χείλη και τον είχαν αφήσει στην αυλή την πιο ζεστή μέρα του χρόνου, έφεραν την έρευνα της αστυνομίας το 2004.
Ο ίδιος ο Χόκινγκ χαρακτήρισε τις κατηγορίες “απολύτως ψευδείς”. Δεν βρέθηκε καμία απόδειξη. Παρ’ όλα αυτά, ο Χόκινγκ και η Μέισον χώρισαν το 2006.
Οι μαύρες τρύπες
Ο Χόκινγκ θα μείνει στα χρονικά της επιστήμης, επειδή έθεσε ένα ασυνήθιστο ερώτημα: Πότε μια μαύρη τρύπα δεν είναι μαύρη; Όταν εκρήγνυται, ήταν η απάντησή του.
Το πρώτο του επιστημονικό επίτευγμα, σύμφωνα με τον Guardian, ήρθε το 1970, όταν μαζί με τον Ρότζερ Πενρόουζ εφάρμοσαν τα μαθηματικά των μαύρων οπών σε όλο το σύμπαν και έδειξαν ότι υπήρχε μια μοναδική περιοχή άπειρης καμπυλότητας στο χωροχρόνο, από όπου προέκυψε η αρχική «Μεγάλη Έκρηξη» (Big Bang).
Το 1974 χρησιμοποίησε την κβαντική θεωρία για να δηλώσει ότι οι μαύρες τρύπες εκπέμπουν θερμότητα, άρα χάνουν ενέργεια και τελικά «πεθαίνουν», με μια πολύ αργή διαδικασία που μπορεί να χρειασθεί περισσότερα χρόνια από όλη την ηλικία του σύμπαντος. Η πρότασή του ότι οι μαύρες τρύπες εκπέμπουν ακτινοβολία με μορφή θερμότητας, πυροδότησε μια μακρά διαμάχη στην κοσμολογία.
Σύμφωνα με τον Χόκινγκ, αυτό σήμαινε ότι όλες οι πληροφορίες που πέφτουν μέσα στη μαύρη τρύπα, θα χάνονται για πάντα, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με έναν από τους νόμους της κβαντικής θεωρίας, με αποτέλεσμα να έλθει σε σύγκρουση με τους περισσότερους συναδέλφους του.
Το… ξανασκέφτηκε
Ο Χόκινγκ στη συνέχεια άλλαξε άποψη και υποστήριξε ότι οι πληροφορίες αποθηκεύονται στον ορίζοντα γεγονότων της μαύρης τρύπας και μετατρέπονται σε ακτινοβολία ξανά, η οποία εκπέμπεται από τη μαύρη τρύπα. «Παραδέχομαι ότι ίσως η απώλεια της πληροφορίας δεν συμβαίνει», φώναξε μια μέρα δυνατά με την ηλεκτρική φωνή του στους φοιτητές του μέσα σε ένα παμπ.
Μόλις στα 32 του, εξελέγη τιμητικά μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας Επιστημών της Βρετανίας και πέντε χρόνια αργότερα καθηγητής Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, στην πιο διάσημη πανεπιστημιακή έδρα της Βρετανίας, που κάποτε κατείχαν ο Ισαάκ Νεύτων και ο Πολ Ντιράκ. Έμεινε σε αυτή τη θέση για 30 χρόνια και μετά έγινε διευθυντής ερευνών στο Κέντρο Θεωρητικής Κοσμολογίας του ιστορικού πανεπιστημίου.
Το 1982 ήταν από τους πρώτους που έδειξαν ότι οι κβαντικές διακυμάνσεις οδήγησαν -μέσω της διαδικασίας του κοσμικού πληθωρισμού- στη δημιουργία και εξάπλωση των γαλαξιών στο σύμπαν.
Δεν πήρε ποτέ Νόμπελ
Αν και δεν κατάφερε – ή δεν πρόλαβε- να πάρει το Νόμπελ, είχε τιμηθεί με πολλά άλλα σημαντικά βραβεία (Άλμπερτ Αϊνστάιν, Βολφ, Κόπλεϊ κ.α.). Του άρεσε να βάζει επιστημονικά στοιχήματα με άλλους φυσικούς, αν και είχε μια τάση να τα χάνει, όπως, για παράδειγμα, όταν το 2012 έχασε 100 δολάρια, επειδή είχε στοιχηματίσει ότι ποτέ δεν θα ανακαλυπτόταν το μποζόνιο του Χιγκς – το οποίο βρέθηκε στο CERN λίγο μετά!
Παρέμεινε ως το τέλος ενεργός πολίτης και, μεταξύ άλλων, προειδοποίησε κατ’ επανάληψη για τους κινδύνους της τεχνητής νοημοσύνης, αλλά και της πιθανότητας μιας συνάντησης με τους εξωγήινους, που μπορεί να έχει άσχημη κατάληξη για τους ανθρώπους. Επίσης, ήταν ένθερμος υποστηρικτής της αποίκησης άλλων πλανητών ως διέξοδο σωτηρίας της ανθρωπότητας σε περίπτωση που η Γη καταστραφεί από ένα πόλεμο, πτώση αστεροειδούς ή άλλη αιτία.
Επίσης, είχε καλές σχέσεις με τους Παλαιστινίους επιστήμονες και δεν δίστασε να μποϊκοτάρει ένα συνέδριο στο Ισραήλ σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την πολιτική του. Και βέβαια, με το βιβλίο του «Το Μεγάλο Σχέδιο» (μεταφρασμένο και στα ελληνικά) δήλωσε πως δεν χρειαζόταν καθόλου ο Θεός για να εξηγηθεί το σύμπαν – μια αθεϊστική δήλωση που ενόχλησε τους θρησκευόμενους.
Όπως είπε, «θεωρώ τον εγκέφαλο ένα κομπιούτερ που θα σταματήσει να δουλεύει, όταν τα μέρη του χαλάσουν. Δεν υπάρχει παράδεισος ή μεταθανάτια ζωή για τους χαλασμένους κομπιούτερ. Αυτό είναι ένα παραμύθι για τους ανθρώπους που φοβούνται το σκοτάδι».
Με πληροφορίες από ΑΠΕ – ΜΠΕ και Daily Mail
Φωτογραφίες: Reuters, EPA