Από τα κεντρικά γραφεία του DUI στο Τέτοβο, ο Αλί Αχμέτι μιλά στο ΑΠΕ και χαρακτηρίζει τη Συμφωνία των Πρεσπών ιστορική, σημειώνει πως δεν υπάρχουν ηττημένοι σ΄ αυτή τη διαδικασία και υπογραμμίζει πως με την εφαρμογή της τα πάντα στις διμερείς σχέσεις «θα είναι πολύ βελτιωμένα».
«Ούτε καν θεωρητικά δεν πιστεύω ότι οι πολίτες που θα προσέλθουν για να ψηφίσουν (στο δημοψήφισμα) θα ψηφίσουν κατά της συμφωνίας», υπογραμμίζει ο πρόεδρος του DUI και προσθέτει: «το δίλημμα προς το παρόν είναι εάν θα πετύχουμε το απαραίτητο όριο του 51% αλλά δεν υπάρχει κανένα δίλημμα ως προς το τι θα ψηφίσουν οι πολίτες».
«Την Κυριακή δεν ψηφίζουμε απλώς για τη συμφωνία […] Την Κυριακή ψηφίζουμε για τις ευρωπαϊκές αξίες, για το εάν θα είμαστε μια χώρα που θα ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ ή όχι», επισημαίνει χαρακτηριστικά ο Αλί Αχμέτι, ενώ σε ό,τι αφορά τις διαδηλώσεις κατά της συμφωνίας εκατέρωθεν των συνόρων, δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ πως δεν ανησυχεί καθώς, όπως τονίζει, είναι δικαίωμα των πολιτών να εκφράζουν την άποψή τους. Θεωρεί δε ότι η δυσαρέσκεια και στις δύο πλευρές προέρχεται από την αντιπολίτευση, αλλά υπογραμμίζει πως μετά την επικύρωση και εφαρμογή της συμφωνίας όλοι είναι υποχρεωμένοι να τη σεβαστούν.
Ο ηγέτης του DUI είναι επίσης ιδιαίτερα επικριτικός απέναντι στον πρόεδρο της χώρας, Γκιόργκι Ιβάνοφ, αναφορικά με τη στάση του απέναντι στο νόμο για τη χρήση της αλβανικής γλώσσας ως επίσημης σε όλη την επικράτεια, ενώ αναφερόμενος στις σχέσεις Σερβίας-Κοσόβου, με αφορμή και τις τελευταίες συζητήσεις περί ανταλλαγής εδαφών, λέει ότι είναι αναγκαία η καθιέρωση διαλόγου μεταξύ των δύο πλευρών και η οριοθέτηση των συνόρων Σερβίας-Κοσόβου.
Αναλυτικά η συνέντευξη:
Ερ.: Πώς βλέπετε τη συμφωνία των Πρεσπών; Εκτιμάτε πως είναι αμοιβαία επωφελής για τις δυο χώρες;
Απ.: Δεν είναι επωφελής (η συμφωνία) μόνο για τις δυο χώρες μας αλλά και για ολόκληρη την περιοχή, είναι επίσης επωφελής για τα Δυτικά Βαλκάνια και την Ευρώπη. Δεν υπάρχουν ηττημένοι σε αυτή τη συμφωνία, μπορεί να υπάρξουν μόνο νικητές. Φυσικά αυτός είναι ένας συμβιβασμός και σε κάθε συμβιβασμό οι πλευρές δεν είναι ικανοποιημένες. Δεν υπάρχει ιδανικός συμβιβασμός. Όπως δεν μπορείς να βρεις μια ιδανική συμφωνία. Επομένως εναπόκειται στις δυο πλευρές να σεβαστούν τη συμφωνία. Είναι προς όφελος της Ελλάδας, είναι προς όφελος των Σκοπίων επίσης, και είναι πολύ σημαντικό και οι δύο χώρες να ξεπεράσουν τις διαφορές που είχαν. Και μεταξύ των χωρών μας να υπάρξει μια βιώσιμη σχέση, μια καλύτερη οικονομική σχέση, και φυσικά η χώρα σας, με πολύ μεγαλύτερη εμπειρία από εμάς, να μας βοηθήσει στην ευρωατλαντική μας πορεία.
Ερ.: Κατά την άποψή σας η συμφωνία των Πρεσπών βοηθάει στην ενίσχυση των σχέσεων των δυο εθνοτήτων στη χώρα σας;
Απ.: Το κλείσιμο αυτού του ζητήματος θα είχε θετική επιρροή στις διεθνοτικές σχέσεις και θα επηρέαζε επίσης τις επενδύσεις- ξένες και εγχώριες. Η συμφωνία χαιρετίστηκε με εξαιρετικό τρόπο από τους Αλβανούς επειδή περίμεναν για πολύ καιρό και επεδίωκαν να δουν το κλείσιμο αυτού του ζητήματος το συντομότερο δυνατό. Οι συμπολίτες μας «Μακεδόνες» υπήρξαν πολύ πιο συναισθηματικά ευαίσθητοι σ΄ αυτό το θέμα και έχασαν τον ορθολογισμό, αλλά ευτυχώς, με τη βοήθεια της διεθνούς κοινότητας καταφέραμε να κλείσουμε αυτό το ζήτημα. Αυτή η συμφωνία είναι ιστορική, αυτή η συμφωνία κλείνει μια διαμάχη που ανήκε στο παρελθόν και μαζί πρέπει να δούμε πώς θα οικοδομήσουμε το μέλλον.
Ερ.: Ένα βασικό ερώτημα σε ό,τι αφορά το δημοψήφισμα της Κυριακής παραμένει η συμμετοχή των ψηφοφόρων. Πιστεύετε ότι θα υπάρξει ικανοποιητική συμμετοχή από όλες τις κοινότητες ώστε το δημοψήφισμα να θεωρηθεί επιτυχές;
Απ.: Δεν ανήκω στο στρατόπεδο της απαισιοδοξίας επειδή πιστεύω ότι μια λύση είναι εφικτή σ΄ αυτό το ζήτημα με αισιοδοξία. Την Κυριακή δεν ψηφίζουμε απλώς για τη συμφωνία να γίνει αποδεκτή αλλά ψηφίζουμε για μια βιώσιμη ειρήνη, ψηφίζουμε για την ασφάλεια, ψηφίζουμε για τη σταθερότητα, κατά της απομόνωσης και υπέρ της ενσωμάτωσης. Την Κυριακή ψηφίζουμε για τις ευρωπαϊκές αξίες, για το εάν θα είμαστε μια χώρα που θα ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ ή όχι. Φυσικά οι πολίτες περίμεναν αρκετό καιρό για την εγκαθίδρυση αυτών των αξιών και αυτές οι αξίες θα ψηφιστούν την Κυριακή. Κανείς δεν επιθυμεί να γυρίσει πίσω και να κοιτάξει το παρελθόν επειδή το παρελθόν δεν είναι καλό για εμάς. Και δεν έχουμε καμιά άλλη εναλλακτική από την ένταξη της χώρας μας στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και πιστεύω ότι ο αριθμός των ψηφοφόρων την Κυριακή θα είναι καλός.
Ερ.: Με ποιο ποσοστό συμμετοχής, λοιπόν, θα ήσασταν ικανοποιημένος;
Απ.: Εάν πετύχουμε το 51% της συμμετοχής, αυτό θα ήταν ικανοποιητικό.
Ερ.: Πώς φαντάζεστε την επόμενη ημέρα σε περίπτωση που υπερισχύσει το “όχι”;
Απ.: Ούτε καν θεωρητικά δεν πιστεύω ότι οι πολίτες που θα προσέλθουν για να ψηφίσουν θα ψηφίσουν κατά της συμφωνίας. Το δίλημμα προς το παρόν είναι εάν θα πετύχουμε το απαραίτητο όριο του 51% αλλά δεν υπάρχει κανέναν δίλημμα ως προς τι θα ψηφίσουν οι πολίτες.
Ερ.: Επομένως δεν θεωρείτε πως θα υπάρξει αναγκαιότητα για πρόωρες εκλογές την επόμενη μέρα...
Απ.: Όχι δεν θεωρώ ότι οι πρόωρες εκλογές θα έδιναν λύση. Αλλά φυσικά θα εξαρτηθεί από τις διαβουλεύσεις που θα έχουμε με τα υπόλοιπα πολιτικά κόμματα. Εμείς δεν πρόκειται να αποφύγουμε τυχόν εκλογές κι εάν τα υπόλοιπα κόμματα εκτιμήσουν πως υπάρχει ανάγκη για εκλογές θα απαντήσουμε θετικά σ΄ αυτό. Αλλά επί της αρχής πιστεύουμε ότι έχουμε πολλή δουλειά να κάνουμε πριν από οποιαδήποτε εκλογική αναμέτρηση, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά στην εφαρμογή των προβλεπόμενων από τη Συμφωνία της Πρέσπας για το ζήτημα της ονομασίας αλλά έχουμε και δουλειά που μας έχει δοθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση αναφορικά με τις μεταρρυθμίσεις- γι΄ αυτό και λέω ότι έχουμε πολύ πιο σημαντική δουλειά να κάνουμε από το να σκεφτόμαστε εκλογές.
Ερ.: Πόσος καιρός εκτιμάτε πως θα χρειαστεί για να ολοκληρωθεί από την πλευρά σας η διαδικασία υλοποίησης του «οδικού χάρτη» για τη συμφωνία;
Απ.: Έχουμε αυστηρές προθεσμίες που προβλέπονται από τη συμφωνία, οι οποίες και πρέπει να τηρηθούν, για παράδειγμα οι συνταγματικές αλλαγές πρέπει να γίνουν έως το τέλος του έτους. Και όλες οι άλλες στιγμές (στη διαδικασία) προβλέπονται στη συμφωνία. Η συμφωνία έχει διεθνή χαρακτήρα και φυσικά και οι δύο πλευρές είναι υποχρεωμένες να τη σεβαστούν.
Ερ.: Θεωρείτε πως υπάρχει η απαιτούμενη συναίνεση μεταξύ των πολιτικών κομμάτων για τις συνταγματικές αλλαγές;
Απ.: Θα θέσουμε αυτό το ζήτημα μετά την 30η Σεπτεμβρίου. Φυσικά θα υπάρξουν συνομιλίες με τα κόμματα της αντιπολίτευσης, και αναμένω ότι τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν καλή βούληση και θα στηρίξουν τις συνταγματικές αλλαγές. Επειδή η συμφωνία είναι επωφελής για όλους τους πολίτες είναι επωφελής και για τη χώρα και όπως είπα νωρίτερα είναι επωφελής και για την ευρύτερη περιοχή, επομένως είναι επωφελής και για την αντιπολίτευση επίσης. Στο τέλος της ημέρας όλα τα πολιτικά κόμματα στη χώρα, συμπεριλαμβανομένης της αντιπολίτευσης, στο πρόγραμμά τους έχουν προβλέψει ως προτεραιότητα την ένταξη της χώρας στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ και έχουν προβλέψει στο πρόγραμμά τους δημοψήφισμα γι΄ αυτό το ζήτημα της αλλαγής. Εγώ, ως πολιτικό κόμμα (το DUI), ήμουν κατά του δημοψηφίσματος αλλά έκανα ένα βήμα πίσω και έγινε το δημοψήφισμα επειδή αποτελούσε προϋπόθεση από τα άλλα πολιτικά κόμματα.
Ερ.: Τι θα αλλάξει στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών εάν τελικά κυρωθεί και εφαρμοστεί η συμφωνία;
Απ.: Για εμένα δεν υπάρχει «εάν». Η συμφωνία πρέπει να εφαρμοστεί, πρέπει να επικυρωθεί και φυσικά και για τις δύο χώρες κάτι τέτοιο θα σημαίνει πολλά. Θα ζούμε υπό πολύ καλύτερες συνθήκες μεταξύ μας, με καλύτερες σχέσεις μεταξύ των πολιτών μας, καλύτερες οικονομικές, διπλωματικές, ανθρώπινες σχέσεις. Όλα θα είναι πολύ βελτιωμένα. Και πάνω από όλα θα είμαστε τμήμα ενός κοινού οικοδομήματος, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα συντονιζόμαστε μεταξύ μας και θα αναπτύσσουμε πολιτικές όχι μόνο για τις χώρες μας αλλά ευρύτερα για την περιοχή στο πλαίσιο μιας ενωμένης Ευρώπης.
Ερ.: Σας απασχολούν οι διαδηλώσεις και στις δύο πλευρές των συνόρων κατά της συμφωνίας;
Απ.: Όχι, οι διαδηλώσεις είναι επίσης τμήμα της Δημοκρατίας και είναι δικαίωμά τους (των διαδηλωτών) να εκφράζουν την άποψή τους. Αλλά όλοι θα πρέπει να σεβαστούν τη συμφωνία. Ως τη στιγμή της επικύρωσης και της εφαρμογής (της συμφωνίας) ο καθένας μπορεί ελεύθερα να εκφράζει την άποψή του. Τόσο εδώ όσο κι εκεί είναι η αντιπολίτευση που εκφράζει δυσαρέσκεια και αυτό είναι φυσικό. Αλλά έπειτα θα είναι υποχρεωμένοι να σεβαστούν τη συμφωνία.
Ερ.: Τώρα σε ό,τι αφορά την εσωτερική πολιτική σκηνή στη χώρα σας, ο Πρόεδρος Ιβάνοφ κρατάει στο συρτάρι του την απόφαση της Βουλή για χρήση της αλβανικής γλώσσας ως επίσημης σε όλη την επικράτεια. Τι σκοπεύετε να κάνετε γι’ αυτό;
Απ.: Ο κ. Ιβάνοφ είχε μια καλή ευκαιρία να βελτιώσει την εικόνα του απέναντι στις άλλες κοινότητες της χώρας -και σ΄ αυτή την περίπτωση απέναντι στους Αλβανούς-, αλλά αντί να κάνει αυτό επιδείνωσε την εικόνα του μεταξύ των Αλβανών. Ο νόμος για τη χρήση των γλωσσών ψηφίστηκε από τη Βουλή και αυτός ο νόμος θα εφαρμοστεί αλλά ο κ. Ιβάνοφ δεν θα είναι Πρόεδρος αυτής της χώρας και δεν θα φύγει με καλή εικόνα. Έχει αρκετούς μήνες παραμονής στο αξίωμά του, αλλά ο νόμος αυτός θα είναι για αιώνες στην υπηρεσία των πολιτών.
Ερ.: Σε περιφερειακό επίπεδο, πού νομίζετε ότι θα οδηγήσουν οι εξελίξεις στις σχέσεις Σερβίας-Κοσόβου;
Απ.: Το Κόσοβο και η Σερβία είναι απαραίτητο να καθιερώσουν συνομιλίες, να καθιερώσουν έναν διάλογο. Είναι αναγκαίο να χαραχτούν οι γραμμές στα σύνορα, να υπάρξει οριοθέτηση των συνόρων μεταξύ Κοσόβου και Σερβίας. Είναι επίσης αναγκαίο να βελτιωθούν οι σχέσεις μεταξύ Κοσόβου και Σερβίας καθώς δεν υπάρχει κανένας άλλος δρόμος πέραν της καθιέρωσης διαλόγου και των αξιών που θα είναι προς όφελος τόσο του Κοσόβου όσο και της Σερβίας. Φυσικά με την εξεύρεση λύσης και οι δύο πλευρές κερδίζουν. Δεν είναι μια εύκολη διαδικασία. Ας μην καλλιεργούμε ψευδαισθήσεις ότι αυτό το ζήτημα είναι τόσο εύκολο. Αλλά στην πολιτική θα πρέπει να λάβεις αποφάσεις, ακόμα και μεγάλες, γενναίες αποφάσεις και θα πρέπει να επιδείξεις θάρρος. Ελπίζω ότι η επικοινωνία δεν θα σταματήσει αλλά θα συνεχίσει με διεθνή διαμεσολάβηση και οι Αρχές τόσο στην Πρίστινα όσο και στο Βελιγράδι θα λάβουν τις αναγκαίες αποφάσεις σ΄ αυτές τις στιγμές.
