Αυστραλοπίθηκος ο αφάριος (Australopithecus afarensis): Εμφανίστηκε πριν από 3,5 εκατομμύρια χρόνια και ο άνθρωπος (Homo) είναι απόγονος του. Ονομάστηκε έτσι γιατί τα πρώτα απολιθώματά τους ανακαλύφθηκαν στις νότιες περιοχές της Ανατολικής Αφρικής και Australis στα Λατινικά σημαίνει νότιος. Τα χαρακτηριστικά του μοιάζουν με εκείνα του ανθρώπου παρά με τους ανθρωποειδείς πιθήκους. Υπάρχει, δηλαδή, σαφής διαχωρισμός με τους τελευταίους. Δεν μπορούσαν να μιλήσουν ή να κατασκευάσουν αποτελεσματικά εργαλεία. Η λεκάνη τους μοιάζει πολύ με του ανθρώπου, η σπονδυλική τους στήλη και η κλίση των μηρών δείχνει ότι βάδιζαν όρθιοι. Με μακροχρόνια ποσοτική συγκέντρωση των μεταλλάξεων, με τις διεργασίες της προσαρμογής και κάτω από την πίεση της φυσικής επιλογής είχαμε την ποιοτική τους αλλαγή, δηλαδή την προοδευτική μετατροπή τους σε ανθρώπους (ανθρωπογένεση). Υπάρχει όμως και η θεωρία της απότομης μετατροπής τους σε ανθρώπους.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Το πρώτο εύρημα Αυστραλοπιθήκου ήταν η γνωστή Λούση, ο σκελετός μιας νεαρής 18 ετών, που βρέθηκε στην έρημο Αφάρ της Αιθιοπίας το 1974 από τον Johanson. Η ηλικία του προσδιορίστηκε από 2,8 έως 3,8 εκατομμύρια χρόνια ενώ περπατούσε όρθια. Είχε ύψος 1 μέτρο, βάρος 22-30 κιλά με κοντά πόδια και το αρσενικό ήταν βαρύτερο και πιο ψηλό. Το κεφάλι της έμοιαζε με του ανθρώπου. Το δεύτερο απολίθωμα του Αυστραλοπίθηκου αφαρίου βρέθηκε και πάλι στην Αιθιοπία. Πρόκειται για ένα νεαρό ηλικίας 16-17 ετών και ήταν νεώτερος της Λούσι κατά 400.000 χρόνια.
Αυστραλοπίθηκος ο αφρικανός (Australopithecus africanus): Τα απολιθώματα του είναι ηλικίας 2-3 εκατομμυρίων ετών και είναι πολύ σημαντικό δείγμα, μιας και αποτελεί τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα στους ανθρώπους και τους πιθήκους. Το “παιδί της Ταούγκ” – όπως ονομάστηκε από τον Ρεϊμόντ Νταρτ που το βρήκε – έμελλε να είναι ο τελευταίος αυστραλοπίθηκος που έδωσε πριν από 2,2 εκατ. χρόνια την εξελικτική σκυτάλη στο γένος Homo, στο Homo habilis (άνθρωπος ο επιδέξιος) όπως βάφτισε πάλι ο νονός Νταρτ ένα απολίθωμα στο φαράγγι Ολντουβάι το οποίο ανακάλυψε ο Ντζόναθαν Λεΐκι. Τα απολιθώματά του βρέθηκαν στην κοιλάδα του ποταμού Ομο, κοντά στη λίμνη Ροδόλφου, στην Αιθιοπία. Στο ξηρό εκείνο τοπίο ο άνθρωπος πάτησε πρώτη φορά το πόδι του στο έδαφος· ένα ξεκίνημα που φαίνεται ίσως πολύ πεζό αλλά αναμφίβολα ιδιαίτερα σημαντικό. Και τούτο διότι μόλις «πάτησε στα πόδια του και περπάτησε όρθιος» είχε επιτύχει ένα κατόρθωμα που άνοιξε τον δρόμο για έναν άλλο τρόπο ζωής ο οποίος έδωσε το έναυσμα για σειρά σημαντικών εξελικτικών αλλαγών.
Σαβάννα, ένα ευνοϊκό περιβάλλον για τον άνθρωποΤο ύψος του ήταν 1,30 μέτρα, το βάρος του 20-30 κιλά και η κρανιακή χωρητικότητα του 450-500 cm3, είχε πλατύ πρόσωπο και από την κατασκευή των δοντιών του δείχνει ότι ήταν ένα παμφάγος οργανισμός. Κυνηγούσε μικρά ζώα και ήταν κατασκευαστής εργαλείων.
Ο Αυστραλοπίθηκος ο αφρικανός:
- έδωσε απευθείας τον Άνθρωπο τον επιδέξιο (Homo habilis).
- έδωσε τον Αυστραλοπίθηκο τον ρωμαλέο (Australopithecus robustus)
- οδηγεί σε άλλη διακλάδωση
Αυστραλοπίθηκος ο ρωμαλέος: Το ύψος τους είναι 1,5 μέτρα, το βάρος τους 60 κιλά και η εγκεφαλική του χωρητικότητα είναι 500 cm3. Έζησαν πριν 1-2,3 εκατομμύρια χρόνια και προτιμούσαν ξηρό και θαμνώδες περιβάλλον. Από την κατασκευή των δοντιών τους φαίνεται να ήταν φυτοφάγοι (σπόροι, ρίζες και φρούτα). Ο Αυστραλοπίθηκος ο λεπτός (Australopithecus gracilis): Λέγεται έτσι γιατί πρόκειται για μικρόσωμο ον, ύψους 1,30 μέτρα, 20-30 κιλά και χωρητικότητα εγκεφάλου 450 cm3. Μερικοί νομίζουν ότι ο λεπτός αποτελείται από δύο υποείδη. Τον Αυστραλοπίθηκο τον αφάριο και τον αφρικανό.
