Πώς είναι να ζεις στο Χάρκοβο στη βορειοανατολική Ουκρανία, τη στιγμή που η χώρα σου βρίσκεται στη δίνη ενός φρικτού πολέμου με τη Ρωσία; Παραδόξως, κυλάει ομαλά. Οι δρόμοι σφύζουν από κόσμο, τα καφέ υποδέχονται παρέες, μέχρι και τα night club s ακολουθούν το pro-war πρόγραμμά τους.
Σύμφωνα με στοιχεία από επίσημα χείλη, τουλάχιστον 1,2 εκατ. άνθρωποι παραμένουν στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ουκρανίας -συγκριτικά με σχεδόν 2 εκατ. πριν από την εισβολή της Ρωσίας στις 24 Φεβρουαρίου του 2022- παρά την απειλή που θέτει ένα νέο κύμα ρωσικών επιθέσεων με πυραύλους και drones.
Μια μεγάλη μερίδα όσων επέστρεψαν, το έκαναν παρά τον κίνδυνο που διατρέχουν με το να διαμένουν σε μια πόλη που είναι κοντά στη γραμμή του μετώπου και απέχει μόλις 42 χλμ από τα σύνορα με τη Ρωσία. Όπως αναφέρει το Reuters, αρχικά είχαν αναζητήσει ασφάλεια στη δυτική Ουκρανία στις αρχές του πολέμου, όταν οι Ρώσοι έφθασαν στα περίχωρα της πόλης.
Ευάλωτο το Χάρκοβο από πυραυλικές επιθέσεις
«Εδώ ένιωσα περισσότερη ζωή σε μία ημέρα παρά σε τρεις μήνες εκεί έξω», δήλωσε στο Reuters η Κατερίνα Περεβέρζεβα, 26χρονη συντάκτρια περιοδικού που επέστρεψε ύστερα από τρεις μήνες. Καθισμένη σε ένα καφέ στο κέντρο της πόλης, είπε ότι δεν σκοπεύει να φύγει ξανά παρά το γεγονός ότι εντείνονται οι ρωσικές επιθέσεις.
Το τελευταίο κύμα ξεκίνησε πέρυσι στις 29 Δεκεμβρίου, όταν τουλάχιστον τρεις άνθρωποι σκοτώθηκαν στο Χάρκοβο και 31 σε όλη την Ουκρανία, σε μια από τις μεγαλύτερες ρωσικές αεροπορικές επιθέσεις από την αρχή του πολέμου.
Έκτοτε, 17 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί και 168 έχουν τραυματιστεί μόνο στην πόλη αυτή, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη. Κατά τη φονικότερη ημέρα από τότε που εντάθηκαν οι επιθέσεις, 10 άνθρωποι σκοτώθηκαν και δεκάδες τραυματίστηκαν σε πολλαπλά χτυπήματα στις 23 Ιανουαρίου.
Μια πενταμελής οικογένεια και ένα ζευγάρι ηλικιωμένων σκοτώθηκαν σε επίθεση με drone σε αποθήκη πετρελαίου στις 9 Φεβρουαρίου.
Ξενοδοχεία, ιστορικά κτίρια και πολυκατοικίες έχουν επίσης πληγεί και μεταξύ των όπλων που εκτοξεύθηκαν κατά του Χαρκόβου τις τελευταίες εβδομάδες ήταν και πύραυλοι από τη Βόρεια Κορέα, σύμφωνα με τις ουκρανικές αρχές.
Το Χάρκοβο προστατεύεται λιγότερο καλά από την αντιαεροπορική άμυνα σε σχέση με την πρωτεύουσα Κίεβο, και είναι πιο ευάλωτο σε πυραύλους που εκτοξεύονται από κοντινή απόσταση. Ο σύντομος χρόνος που βρίσκονται στον αέρα καθιστά δύσκολη την κατάρριψή τους και κάποιοι προσγειώνονται πριν ακόμα ενεργοποιηθούν οι συναγερμοί για αεροπορική επιδρομή.
«Νιώθεις την ψευδαίσθηση μιας ειρηνικής ζωής»
Παρά τον συχνό κίνδυνο, υπάρχει ζωή κατά τη διάρκεια της ημέρας στο Χάρκοβο και πολλές επιχειρήσεις που επηρεάζονται από πλήγματα γρήγορα ανακάμπτουν, δήλωσε η Ναταλία Πόποβα, σύμβουλος του περιφερειακού συμβουλίου.
Ωστόσο η πόλη νιώθει ότι τελεί υπό πολιορκία και οι ξύλινες σανίδες που έχουν χρησιμοποιηθεί για να καλύψουν τις βιτρίνες των καταστημάτων θυμίζουν συνεχώς ότι υπάρχει πόλεμος. Η ιστορική αρχιτεκτονική της πόλης, ένα εντυπωσιακό μωσαϊκό τσαρικών και σοβιετικών κατασκευών, φέρει επίσης σημάδια από πυρά.
Τη νύχτα, μια απόκοσμη σιωπή πέφτει στην πόλη όταν οι λεωφόροι σκοτεινιάζουν ακόμα και πριν τεθεί σε ισχύ η απαγόρευση κυκλοφορίας στις 11 το βράδυ.
«Νιώθεις αυτήν την ψευδαίσθηση μιας ειρηνικής ζωής», δήλωσε ο Μίκολα Ντεμιντένκο, 26 ετών, που πέρυσι το καλοκαίρι άνοιξε κουρείο στο κέντρο της πόλης. Στα τέλη Δεκεμβρίου, ρωσικό drone έπεσε σε κτίριο κοντά στο σπίτι και το κατάστημα του Ντεμιντένκο, με αποτέλεσμα να σπάσουν τα παράθυρα στο κουρείο.
Κάποιοι κάτοικοι πιστεύουν ότι η επισφαλής κατάσταση στο Χάρκοβο τους έχει σκληραγωγήσει και τους έχει κάνει να εκτιμούν περισσότερο την κληρονομιά της πόλης.
Εξοικείωση με τα πυρομαχικά
Όπως και σε άλλες πόλεις που έχουν βομβαρδιστεί από τη Ρωσία, οι κάτοικοι στο Χάρκοβο έμαθαν να προσαρμόζονται.
Η Πόποβα, που συμβουλεύει περιφερειακούς αξιωματούχους για ανθρωπιστικές υποθέσεις, εξήγησε για ποιο λόγο οι διάδρομοι και τα μπάνια προσφέρουν την καλύτερη προστασία που μπορούν να ελπίζουν ότι θα βρουν σε περίπτωση αεροπορικών επιθέσεων.
Τα καταφύγια δεν είναι πολύ αποτελεσματικά όταν οι βαλλιστικοί πύραυλοι χτυπούν με ελάχιστο διαθέσιμο χρόνο αντίδρασης.
«Γιατί, ας είμαστε ειλικρινείς: το να πας σε κάποιο υπόγειο σε 40 δευτερόλεπτα ή να τρέξεις στο μετρό είναι μη ρεαλιστικό», δήλωσε η Πόποβα. Η ίδια επέζησε από χτύπημα στις 2 Ιανουαρίου στον ακάλυπτο χώρο της πολυκατοικίας καθώς έτρεξε στο μπάνιο με τον νεαρό γιο της.
Λόγω της σχεδόν μόνιμης απειλής, είπε, πολλοί ντόπιοι βασίζονται στα κανάλια του Telegram, των οποίων οι Ουκρανοί διαχειριστές εντοπίζουν οι ίδιοι τις εκτοξεύσεις, κερδίζοντας πολύτιμα δευτερόλεπτα.
Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν δηλώσει ότι τουλάχιστον 79 πύραυλοι και drones έχουν πλήξει περιοχές με κατοικίες στο Χάρκοβο από τις 29 Δεκεμβρίου.
Η εξοικείωση των κατοίκων με τα διαφορετικά πυρομαχικά είναι τέτοια, δήλωσε η Περεβέρζεβα, που συχνά μπορούν να ξεχωρίσουν το ένα από το άλλο.
«Ένας S-300 (πύραυλος μεγάλου βεληνεκούς) που χτυπά κάπου κοντά σου δεν κάνει τόσο δυνατό ήχο όσο ένας Iskander (πύραυλος μικρού βεληνεκούς) που πέφτει μακριά», δήλωσε η ίδια.
φωτογραφίες: Reuters