Κόσμος

Πώς ο Ραχόι μπορεί να αναλάβει τον έλεγχο στην Καταλονία – Τι προβλέπει το Σύνταγμα

Η Μαδρίτη έχει τη δυνατότητα να προσφύγει στο άρθρο 155, το οποίο ορίζει την λήψη των αναγκαίων μέτρων που θα υποχρεώσουν την Καταλονία να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από το Σύνταγμα ή άλλους νόμους, με την σύμφωνη γνώμη της απόλυτης πλειοψηφίας της Γερουσίας.

Η υπόθεση μίας μονομερούς κήρυξης ανεξαρτησίας στην Καταλονία οδήγησε τον πρωθυπουργό Μαριάνο Ραχόι να επικαλεσθεί την ενεργοποίηση του άρθρου 155 του Συντάγματος που ορίζει την ανάληψη του ελέγχου της περιοχής από την κεντρική κυβέρνηση, ένα σενάριο που δεν έχει εφαρμοσθεί ποτέ μέχρι σήμερα στη χώρα.

Τι ορίζει το Σύνταγμα;

Η Ισπανία είναι μία εξαιρετικά αποκεντρωμένη χώρα και το Σύνταγμα του 1978 παρέχει στις 17 περιοχές της, τις αυτόνομες κοινότητες, εκτεταμένες εξουσίες σε τομείς όπως η υγεία και η εκπαίδευση.

Όμως έχει θεσπίσει ασφαλιστικές δικλείδες που επιτρέπουν στη κεντρική κυβέρνηση να επεμβαίνει στις υποθέσεις της χώρας σε περίπτωση κρίσης.

Στην περίπτωση της καταλανικής κρίσης, την σοβαρότερη από την εγκαθίδρυση της δημοκρατίας μετά την φρανκική δικτατορία, το Συνταγματικό Δικαστήριο έκρινε ότι το «δημοψήφισμα της αυτοδιάθεσης» της 1ης Οκτωβρίου παραβιάζει το Σύνταγμα.

Οι αυτονομιστές επαίρονται ότι νίκησαν με το 90,18% των ψήφων και ότι νομιμοποιούνται να προχωρήσουν με την «μονομερή κήρυξη της ανεξαρτησίας».

Απέναντι σε μία τέτοια κίνηση, η Μαδρίτη έχει τη δυνατότητα να προσφύγει στο άρθρο 155, το οποίο ορίζει την λήψη των αναγκαίων μέτρων που θα υποχρεώσουν τη Βαρκελόνη να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από το Σύνταγμα ή άλλους νόμους, με την σύμφωνη γνώμη της απόλυτης πλειοψηφίας της Γερουσίας.

Ποια είναι τα αναγκαία μέτρα;

Τα «αναγκαία μέτρα» δεν περιγράφονται με σαφήνεια, εξ ου και η αβεβαιότητα που περιβάλλει την εφαρμογή του.

Τι λένε οι συνταγματολόγοι;

Το άρθρο 155 επιτρέπει «την ανάληψη του ελέγχου των πολιτικών και διοικητικών οργάνων της Αυτόνομης Κοινότητας», εξηγεί η Τερέσα Φρέισες, του αυτόνομου πανεπιστημίου της Βαρκελώνης.

Αυτό σημαίνει την προσωρινή «ανάκληση» του καθεστώτος αυτονομίας της περιοχής, σύμφωνα με τον Χοσέ Κάρλος Κάνο Μοντεχάνο, του πανεπιστημίου Computense de Madrid.

Δημόσιοι λειτουργοί και αιρετοί μπορούν να τεθούν σε διαθεσιμότητα και να αντικατασταθούν.

Στην περίπτωση αυτή, ο πρόεδρος της Καταλονίας Κάρλες Πουτζντεμόν μπορεί να αντικατασταθεί από τον περιφερειάρχη της Καταλονίας, κύριο εκπρόσωπο του κεντρικού κράτους στην περιοχή.

Ταυτόχρονα, η κεντρική κυβέρνηση μπορεί να αναλάβει τις αρμοδιότητες που έχουν παραχωρηθεί στη Βαρκελόνη, σε τομείς όπως η δημόσια τάξη και οι δημόσιες υπηρεσίες.

Σύμφωνα με το Χαβιέρ Πέρεθ Ρόγιο, του πανεπιστημίου της Σεβίλης, τα μέτρα του άρθρου 155 μπορεί να φθάσουν μέχρι «την διαθεσιμότητα της αυτονομιστικής κυβέρνησης, την υπαγωγή της καταλανικής αστυνομίας Mossos d’ Esquadra υπό τις διαταγές του υπουργείου Εσωτερικών της Ισπανίας και το κλείσιμο του καταλανικού κοινοβουλίου».

Σύμφωνα με τον Κάνο Μοντεχάνο, δίνεται η δυνατότητα «ενδεχόμενης» προκήρυξης τοπικών εκλογών.

Πώς ενεργοποιείται το άρθρο 155;

Ο πρωθυπουργός δεν μπορεί μονομερώς να ενεργοποιήσει το άρθρο 155.

Θα πρέπει πρώτα να προειδοποιήσει τον πρόεδρο της περιοχής να επανέλθει στη συνταγματική τάξη και στη συνέχεια να του δώσει χρονικό περιθώριο για να συμμορφωθεί.

Σε περίπτωση αποτυχίας, ο πρωθυπουργός, ο Μαριάνο Ραχόι εν προκειμένω, υποβάλλει το θέμα στη Γερουσία, όπου το Λαϊκό Κόμμα έχει την πλειοψηφία, και γνωστοποιεί τα έκτακτα μέτρα που προτίθεται να εφαρμόσει.

Επί της αρχής, συνέρχεται μία επιτροπή της Γερουσίας, στη συνέχεια η ολομέλεια του σώματος. Εάν εγκρίνουν τις προτάσεις του προέδρου της κυβέρνησης με απόλυτη πλειοψηφία, ο πρωθυπουργός έχει ελεύθερα τα χέρια για να προχωρήσει στην εφαρμογή τους.

Όμως η διαδικασία μπορεί να πάρει χρόνο. «Ακόμη και επιταχύνοντας τη διαδικασία θα μπορούσε να χρειαστεί μία εβδομάδα», σύμφωνα με ένα ισπανό γερουσιαστή, ή 8 έως 10 ημέρες, σύμφωνα με τον Πέρεθ Ρόγιο.

Άλλα μέσα;

Εκτός του άρθρου 155, η κυβέρνηση διαθέτει και άλλα μέσα. Μπορεί να κηρύξει «κατάσταση έκτακτης ανάγκης», «κατάσταση επιβολής έκτακτων μέτρων» ή «κατάσταση πολιορκίας».

Η εφαρμογή μίας από αυτές τις «καταστάσεις» μπορεί να επηρεάσει την «ελευθερία κυκλοφορίας ή την ελευθερία του συναθροίζεσθαι», σύμφωνα με τον Κάνο Μοντεχάνο.

Τέλος, ο νόμος «περί εθνικής ασφαλείας», ο οποίος θεσπίστηκε το 2015 , επιτρέπει στην κυβέρνηση να κηρύξει τη χώρα «σε κατάσταση που θέτει σε αμφισβήτηση την εθνική ασφάλεια».

Σύμφωνα με τον Μαριάνο Ραχόι, η διαδικασία αυτή αφορά καταστάσεις που βρίσκονται ανάμεσα «στις συνηθισμένες κρίσεις, την κατάσταση έκτακτης ανάγκης, την κατάσταση εκτάκτων μέτρων και την κατάσταση πολιορκίας» και επιτρέπει στην κυβέρνηση να κυβερνά με νομοθετικά διατάγματα και να θέσει, για παράδειγμα, την καταλανική αστυνομία υπό τις διαταγές της Μαδρίτης.

Σχόλια
Σχολίασε εδώ
50 /50
2000 /2000
Όροι Χρήσης. Το site προστατεύεται από reCAPTCHA, ισχύουν Πολιτική Απορρήτου & Όροι Χρήσης της Google.
Κόσμος
Ακολουθήστε το Νewsit.gr στο Google News και ενημερωθείτε πρώτοι για όλη την ειδησεογραφία και τα τελευταία νέα της ημέρας
Newsit Blogs
Κόσμος: Περισσότερα άρθρα
Σχέδιο «έκτακτης ανάγκης» από Χάρβαρντ και Πανεπιστήμιο Τορόντο - Φοιτητές θα σπουδάζουν στον Καναδά αν δεν ανανεωθεί η βίζα τους
Εάν υπάρξουν περιορισμοί στην έκδοση βίζας, οι αλλοδαποί φοιτητές της Σχολής Διακυβέρνησης Τζον Φ. Κένεντι του Χάρβαρντ θα έχουν τη δυνατότητα να συνεχίσουν τις σπουδές τους στη Σχολή Μανκ Διεθνών Υποθέσεων και Πολιτικής του Πανεπιστημίου του Τορόντο
Χάρβαρντ
CNN: Οι μυστικές συζητήσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν για να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων – Οι όροι της Ουάσινγκτον για τα πυρηνικά
Αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ τόνισαν στο CNN ότι έχουν υποβληθεί αρκετές προτάσεις με βασική και αδιαπραγμάτευτη προϋπόθεση το μηδενικό εμπλουτισμό ουρανίου από το Ιράν, τον οποίο έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι χρειάζεται
Άνθρωποι περπατούν κοντά σε μια τοιχογραφία του ανώτατου ηγέτη του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, εν μέσω της σύγκρουσης Ιράν-Ισραήλ, στην Τεχεράνη
Συνελήφθη ο Νο.1 εγκληματίας του Εκουαδόρ και βαρόνος ναρκωτικών, «El Fito» - Είχε διατάξει τη δολοφονία πολιτικού το 2023
Ο El Fito είχε δραπετεύσει από τη φυλακή La Regional τον Ιανουάριο του 2024 με τη βοήθεια τουλάχιστον δύο φυλάκων, όπου έκτιε την ποινή φυλάκισής του που ήταν 34 χρόνια για φόνο και διακίνηση ναρκωτικών
Συνοδευόμενος από στρατιώτες και αστυνομικούς, ο Adolfo «Fito» Macias, ο αρχηγός της συμμορίας Choneros, φτάνει στο Γκουαγιακίλ του Ισημερινού, αφού συνελήφθη
1
Ρώσος φωτογράφος καταδικάστηκε σε 16 χρόνια φυλακή – Παρέδωσε υλικό για καταφύγια της Σοβιετικής Ένωσης σε Αμερικανό δημοσιογράφο
Ο Γκριγκόρι Σκαβαρτσόφ θα εκτίσει την ποινή του σε σωφρονιστικό στρατόπεδο υψίστης ασφαλείας αφού η προδοσία του αποδείχθηκε πλήρως στην δίκη που έγινε
Ρωσική αστυνομία