Πολλές επιδράσεις στον τομέα του εμπορίου θα έχει ένα Brexit χωρίς συμφωνία… Πάνω από 10.000 φορτηγά την ημέρα περνούν από το λιμάνι του Ντόβερ, τη σημαντικότερη πύλη εξόδου της Βρετανίας προς την Ευρώπη, μεταφέροντας κάθε χρόνο εμπορεύματα αξίας 119 δισεκ. λιρών (150 δισεκ. δολαρίων). Η πιθανότητα να δημιουργηθεί σοβαρό μποτιλιάρισμα εκεί αναγκάζει τις εταιρίες να στραφούν σε εναλλακτικά λιμάνια, να κάνουν προκρατήσεις σε εμπορικές πτήσεις και να στοκάρουν εξαρτήματα.
Μεταφορές – Φορτία
Το Ντόβερ είναι όσο προετοιμασμένο μπορεί, αλλά υπάρχει αβεβαιότητα ως προς το κατά πόσο οι μεταφορικές εταιρίες είναι έτοιμες για τις νέες δηλώσεις εμπορευμάτων που θα χρειαστούν και το κατά πόσο η Γαλλία θα συνεχίσει τη μεταφορά προϊόντων, δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος του φορέα διαχείρισης του λιμανιού. Ο Ντάγκ Μπάνιστερ αναμένει ότι τα πιθανά προβλήματα θα γίνουν αισθητά από την εβδομάδα της 4ης Νοεμβρίου, σημειώνοντας ότι η κίνηση θα είναι μικρότερη την Παρασκευή 1η Νοεμβρίου καθώς είναι επίσημη αργία στη Γαλλία.
Η Getlink, η εταιρία που διαχειρίζεται τη μεταφορά αυτοκινήτων και φορτηγών στη Σήραγγα της Μάγχης, έχει δημιουργήσει δύο περιοχές ελέγχου –μία στη βρετανική και μια στη γαλλική πλευρά– προκειμένου να διευκολύνει τη διαδικασία διεκπεραίωσης των εγγράφων των οδηγών φορτηγών. Έχει παράλληλα δημιουργήσει μια ζώνη ελέγχου στον τερματικό σταθμό στη Γαλλία με εννέα σημεία επιθεώρησης και 100 θέσεις στάθμευσης προκειμένου να μπορούν οι αρχές να ελέγχουν τα προϊόντα από το Ηνωμένο Βασίλειο χωρίς να παρεμποδίζουν την κίνηση και ζώνη στάθμευσης 240 θέσεων για τα φορτηγά που προορίζονται προς τη Βρετανία.
Εταιρίες Λιανικής Πώλησης
Η 31η Οκτωβρίου είναι πιθανόν θα τις βρετανικές εταιρίες λιανικής πώλησης, η χειρότερη χρονική στιγμή για το Brexit, καθώς έρχεται ακριβώς πριν από τη χριστουγεννιάτική περίοδο αγορών που σημαίνει ότι οι αποθήκες είναι ήδη γεμάτες με προϊόντα.
Αν και όμιλοι σούπερ μάρκετ, όπως η Tesco και η Sainsbury’s, μπορούν να έχουν αποθέματα από μη ευπαθή προϊόντα, στην πραγματικότητα υπάρχει περιορισμένη δυνατότητα στις εφοδιαστικές αλυσίδες προκειμένου να καταστεί αυτό δυνατόν.
Ένα σκληρό Brexit θα επηρεάσει τους προμηθευτές κάποιων νωπών προϊόντων, –όπως το μαρούλι, οι ντομάτες και κάποια φρούτα– που προέρχονται από τη νότια Ευρώπη. Θα μπορούσαν επίσης να προκύψουν ελλείψεις και να αυξηθούν οι τιμές.
Ενώ η βρετανική κυβέρνηση έχει ορίσει ένα προσωρινό δασμολογικό καθεστώς σύμφωνα με το οποίο το 88% των συνολικών εισαγωγών βάσει αξίας θα μπορούν να διεκπεραιώνονται αδασμολόγητα, θα υπάρξουν δασμοί σε ορισμένα προϊόντα, όπως κεραμικά, τυριά και ενδύματα.
Αυτοκινητοβιομηχανίες
Ο μεγαλύτερος εξαγωγικός τομέας προϊόντων της χώρας, η βρετανική αυτοκινητοβιομηχανία, βρίσκεται αντιμέτωπη με δασμούς σε οχήματα, κινητήρες και εξαρτήματα, με νέα γραφειοκρατικά εμπόδια και καθυστερήσεις στα λιμάνια που θα μπορούσαν να έχουν ως αποτέλεσμα να διακοπεί η παραγωγή στα εργοστάσια, τα οποία βασίζονται στην έγκαιρη παράδοση εξαρτημάτων.
Η BMW, η Toyota και η Jaguar Land Rover θα κλείσουν τα εργοστάσιά τους για μία εβδομάδα στις 31 Οκτωβρίου ή μετά την ημερομηνία αυτή, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα όποια προβλήματα.
Ο αντίκτυπος αναμένεται να γίνει αισθητός σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο όπως στο εργοστάσιο της Ford στη Κολωνία, όπου περίπου το ένα στα τρία αυτοκίνητα εξάγεται στη Βρετανία.
Η Volkswagen έχει αυξήσει τα αποθέματα των οχημάτων της στη Βρετανία. Ο γερμανικός όμιλος έχει ηγετική θέση στην αγορά της Βρετανίας, τη δεύτερη μεγαλύτερη στην Ευρώπη αγορά αυτοκινήτου, με σχεδόν μισό εκατομμύριο πωλήσεις, το σύνολο σχεδόν των οποίων αφορά εισαγόμενα οχήματα.
Πολλές αυτοκινητοβιομηχανίες χρησιμοποιούν τις βρετανικές εγκαταστάσεις ως κέντρα εξαγωγών προς την υπόλοιπη Ευρώπη και δεν κατασκευάζουν τα ίδια μοντέλα με άλλα εργοστάσια στην ΕΕ. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούν άμεσα να τα προμηθευτούν από αλλού ή να μεταφέρουν την παραγωγή σε άλλες χώρες.
Κίνδυνος για ελλείψεις φαρμάκων
Ο κίνδυνος ελλείψεων φαρμάκων είναι από τις μεγαλύτερες ανησυχίες που σχετίζονται με ένα άτακτο Brexit, με 45 εκατ. συσκευασίες φαρμάκων να προέρχονται από το Ηνωμένο Βασίλειο προς άλλες ευρωπαϊκές χώρες κάθε μήνα ενώ άλλα 37 εκατ. ακολουθούν την αντίθετη πορεία, σύμφωνα με στοιχεία του κλάδου.
Μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες, όπως οι Bayer, Novartis , AstraZeneca και GSK, έχουν εκπονήσει σχέδια έκτακτης ανάγκης για να διασφαλίσουν την ομαλή τροφοδοσία των καταναλωτών με τα προϊόντα τους. Για παράδειγμα, η Novo Nordisk και η Sanofi, οι μεγαλύτερες εταιρίες σκευασμάτων για τον διαβήτη στην Ευρώπη, έχουν ξοδέψει εκατομμύρια στερλίνες για να δημιουργήσουν επαρκή αποθέματα ινσουλίνης στη Βρετανία και αναζητούν εναλλακτικές διαδρομές για την μεταφορά τους.
Προβλήματα στις πτήσεις
Η Βρετανία και η ΕΕ έχουν ήδη εκπονήσει σχέδια για να διασφαλίσουν ότι οι πτήσεις μπορούν να συνεχιστούν με βάση το οποιοδήποτε σενάριο αποχώρησης.
Οι αεροπορικές εταιρίες θα πρέπει επίσης να προσαρμοστούν σε κανόνες που προβλέπουν ότι αυτές που δεν ανήκουν κατά πλειοψηφία σε Ευρωπαίους υπηκόους κινδυνεύουν να χάσουν τα πτητικά τους δικαιώματα εντός του μπλοκ. Οι περισσότερες μεγάλες ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρίες υποστηρίζουν ότι είτε θα συμμορφωθούν με τους κανόνες είτε θα περιορίσουν τα δικαιώματα ψήφου των μη Ευρωπαίων μετόχων τους προκειμένου να συνεχίσουν να πετούν.
Δασμοί σε γεωργία και αλιεία
Η Εθνική Ένωση Αγροτών έχει χαρακτηρίσει το Brexit χωρίς συμφωνία «καταστροφικό για τη βρετανική γεωργία». Η ΕΕ αναμένεται να επιβάλει δασμούς που μπορεί να πλήξουν το εμπόριο κάποιων προϊόντων. Η επιβολή δασμών ύψους 46%, για παράδειγμα, στο αρνίσιο κρέας θα καθιστούσε τις βρετανικές εξαγωγές μη ανταγωνιστικές σε βασικές αγορές όπως η Γαλλία. Οι καθυστερήσεις στα σύνορα θα μπορούσαν επίσης να καταστήσουν μη βιώσιμο το εμπόριο ευπαθών προϊόντων.
Εάν η Βρετανία αποχωρήσει από την ΕΕ χωρίς μια συμφωνία, αυτό σημαίνει ότι γίνεται μια ανεξάρτητη νησιωτική χώρα. Αυτό συνεπάγεται ότι θα ανακτήσει τον έλεγχο στα ύδατά της, αλλά η επίβλεψή τους θα είναι δύσκολη δεδομένου ότι θα υπάρχουν λίγα μόνο σκάφη που θα περιπολούν σε μια περιοχή πολλαπλάσια της έκτασης του Ηνωμένου Βασιλείου. Σε κάποιες εξαγωγές θαλασσινών προς την ΕΕ θα επιβληθούν δασμοί ενώ υπάρχει ανησυχία για τις επιπτώσεις από τους τελωνειακούς ελέγχους καθώς πολλά προϊόντα θεωρούνται ευπαθή.
Κίνδυνος και καθυστερήσεις φορτίων και απάτες
Στο μεταξύ, η Εθνική Υπηρεσία Οικονομικού Ελέγχου σε έκθεσή της για την περίπτωση ενός Brexit χωρίς συμφωνία παραδέχεται ότι θα υπάρξουν πιθανές καθυστερήσεις στα φορτία εμπορευμάτων, περισσότερη εγκληματικότητα και λιγότεροι έλεγχοι στους μετανάστες, ενώ επισημαίνει ότι απρόβλεπτοι κίνδυνοι μπορεί να οδηγήσουν σε χάος στα λιμάνια της Βρετανίας.
Μερικοί από τους πιο σημαντικούς κινδύνους στη λειτουργία των συνόρων, αναφέρεται στην έκθεση, είναι η πιθανότητα να επιβληθούν έλεγχοι από τις χώρες της ΕΕ, οι επιχειρήσεις να μην είναι έτοιμες για κάποιες γραφειοκρατικές αλλαγές και οι διευθετήσεις για το σύνορο βόρειας Ιρλανδίας και της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας να είναι προβληματικές.
Οι επιθεωρητές επιβεβαιώνουν προηγούμενες προβλέψεις για αύξηση της εγκληματικής δραστηριότητας, όπως απάτες και λαθρεμπόριο, από ανθρώπους που θα προσπαθήσουν να επωφεληθούν από αδυναμίες και κενά του νέου καθεστώτος. Ακόμη διαπιστώνεται ότι, παρά την εκστρατεία ενημέρωσης του επιχειρηματικού και του εμπορικού κόσμου, ένα μεγάλο ποσοστό αυτών δεν θα είναι έτοιμοι για τους νέους τελωνειακούς και ρυθμιστικούς ελέγχους, στην περίπτωση της μη συμφωνίας.
Αναφέρεται ότι ένας στους δέκα συναλλασσόμενους (25.000 στους 150.000 – 250.000) που ίσως χρειαστεί να κάνει τελωνειακές διασαφήσεις κατά την πρώτη μέρα της εξόδου χωρίς συμφωνία, έχει προχωρήσει σε σχετική εγγραφή για τις μεταβατικές απλουστευμένες διαδικασίες, όπως απαιτείται, ενώ λιγότερο από το 20% των μικρών και μεσαίων βρετανικών επιχειρήσεων έχει προετοιμαστεί για τελωνειακούς ελέγχους από την Γαλλία. Σχετικά με τις προσωρινές διευθετήσεις για την διαχείριση των εμπορευμάτων ανάμεσα στην Ιρλανδία και τη βόρεια Ιρλανδία, επισημαίνει ότι δεν είναι βιώσιμες αφού ακόμη δεν είναι γνωστοί οι κανονισμοί που θα εφαρμόσει η ιρλανδική κυβέρνηση.
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163