Αναπάντεχα ξενοφοβικές και ρατσιστικές αντιλήψεις προδίδουν τα ιδιωτικά ημερολόγια της περιόδου Οκτωβρίου 1922-Μαρτίου 1923, τα οποία κρατούσε ο Άλμπερτ Αϊνστάιν για τα ταξίδια του στην Κίνα και σε άλλες χώρες της Ασίας. Ο μεγάλος φυσικός, γνωστός για τις ανθρωπιστικές και κοσμοπολίτικες απόψεις του, προφανώς δεν ήταν απαλλαγμένος από το μικρόβιο της προκατάληψης ενάντια στους ανθρώπους που δεν ανήκαν στη λευκή φυλή.
Παρότι κάποτε είχε χαρακτηρίσει τον ρατσισμό αρρώστια των λευκών ανθρώπων, επισκεπτόμενος την Κίνα ο Αϊνστάιν, αναφερόταν στα ημερολόγιά του στους ντόπιους ως εργατικούς, βρωμιάρηδες και αργόστροφους. Σημείωνε ότι οι Κινέζοι δεν κάθονται σε πάγκους όταν τρώνε, αλλά στις φτέρνες τους, όπως οι Ευρωπαίοι όταν κάνουν την ανάγκη τους στο δάσος.
Κάπου αλλού παρατηρεί ότι ακόμη και τα παιδιά δείχνουν άψυχα και βραδύνοα, κάνει λόγο για τη μεγάλη αναπαραγωγική ικανότητα των Κινέζων και την αφθονία απογόνων. Εκφράζει την ανησυχία του ότι θα ήταν κρίμα αν οι Κινέζοι υποκαταστήσουν όλες τις άλλες φυλές. Για όλους εμάς και μόνο η σκέψη είναι αδιανόητα βαρετή.
Αϊνστάιν: Και ρατσιστής και μισογύνης
Ο Ζέεβ Ρόζενκραντς, του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας και επιμελητής των ανέκδοτων έως τώρα “Ταξιδιωτικών Ημερολογίων” του Αϊνστάιν, δήλωσε στη Γκάρντιαν: “Νομίζω ότι πολλά σχόλιά του μας σοκάρουν ως ιδιαίτερα δυσάρεστα, ιδίως όσα λέει για τους Κινέζους. Κατά κάποιον τρόπο έρχονται σε αντίθεση με τη δημόσια εικόνα του ως μεγάλου ανθρωπιστικού συμβόλου. Είναι όντως ένα σοκ να διαβάζει κανείς αυτά τα σχόλια που δεν προορίζονταν για δημοσίευση και να τα αντιπαραβάλλει με τις πιο δημόσιες δηλώσεις του”.
Σε ένα άλλο σημείο ο διάσημος φυσικός γράφει πάλι για τους Κινέζους -τους οποίους φαίνεται ότι δεν χώνευε καθόλου- ότι “ακόμη και όταν υποχρεώνονται να δουλεύουν σαν τα άλογα, ποτέ δεν δίνουν την εντύπωση ότι υποφέρουν συνειδητά. Είναι μια περίεργη χώρα σαν κοπάδι… που θυμίζει μάλλον αυτόματα μηχανήματα παρά ανθρώπους”.
Ενώ -βάζοντας και μια γερή δόση μισογυνισμού- παρατηρεί «πόσο μικρή διαφορά υπάρχει ανάμεσα στους άνδρες και στις γυναίκες. Δεν καταλαβαίνω τι είδους μοιραία γοητεία διαθέτουν οι Κινέζες που έλκει τους άνδρες σε τέτοιο βαθμό, ώστε μην αντιστέκονται στον πειρασμό της τεκνοποιίας μαζί τους».
Πιο θετικές είναι οι εντυπώσεις τους από τους Ιάπωνες, που τους χαρακτηρίζει «καθόλου επιδειξίες, καθώς πρέπει, πολύ γοητευτικούς». Για την Ιαπωνία λέει ότι «κανείς πρέπει να αγαπά και να θαυμάζει αυτή τη χώρα», χωρίς πάντως να παραλείπει να κάνει το σχόλιο ότι «οι διανοητικές ανάγκες αυτής της χώρας φαίνεται πιο ασθενείς σε σχέση με τις καλλιτεχνικές λόγω φυσικής προδιάθεσης».
“Πρέπει να συμπεράνουμε ότι ο Αϊνστάιν έκανε αρκετά ρατσιστικά και απάνθρωπα σχόλια στο ημερολόγιό του, μερικά από τα οποία είναι άκρως δυσάρεστα” τόνισε ο Ρόζενκραντς. “Φαίνεται πως ακόμη και ο Αϊνστάιν μερικές φορές δυσκολευόταν πολύ να αναγνωρίσει τον εαυτό του στο πρόσωπο του άλλου”.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ – ΜΠΕ
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163