Η ικανότητα του σλοβάκου πρωθυπουργού Ρόμπερτ Φίτσο να επανεφεύρει τον εαυτό του τον κράτησε στην κορυφή της πολιτικής της Σλοβακίας, παρά τα επανειλημμένα σκάνδαλα.
Ο πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίτσο, ο οποίος τραυματίστηκε βαριά χθες Τετάρτη (15.05.2024) από σφαίρες ενόπλου καθώς χαιρετούσε πολίτες, θεωρείται επτάψυχος πολιτικά.
Η πιο πρόσφατη πτώση του ήταν το 2018, όταν μαζικές διαμαρτυρίες τον ανάγκασαν να παραιτηθεί μετά τη δολοφονία του ερευνητή δημοσιογράφου Γιαν Κούτσιακ και της αρραβωνιαστικιάς του.
Απευθυνόμενος στον τότε πρόεδρο Andrej Kiska – έναν από τους πολλούς πολιτικούς εχθρούς του – ορκίστηκε να επιστρέψει στην πολιτική.
“Δεν πρόκειται να πάω πουθενά. Μην ανησυχείτε”, είπε.
Και είχε δίκιο.
Αρχικά ζαλισμένος από την ξαφνική πτώση – γρήγορα αντικαταστάθηκε ως πρωθυπουργός από τον προστατευόμενο του κόμματός του Peter Pellegrini – ο Fico φαινόταν να κατευθύνεται προς την πολιτική έρημο, όπως σημειώνει το BBC.Μετά από μια ταπεινωτική εκλογική ήττα για το αριστερό τους κόμμα Smer, ο Πελεγκρίνι τον εγκατέλειψε, σχηματίζοντας ένα νέο κεντροαριστερό κόμμα, το Hlas.
Όμως η πανδημία του covid-19 δημιούργησε νέες ευκαιρίες για τον Ρόμπερτ Φίκο. Άρχισε να εμφανίζεται σε μαζικές διαδηλώσεις κατά των περιορισμών της κεντροδεξιάς κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Οι διαδηλώσεις αυτές γίνονταν όλο και πιο άγριες. Ο Fico στάθηκε επικεφαλής τους, ξεσηκώνοντας τα οργισμένα πλήθη με το μεγάφωνο στο χέρι, ενώ κάποια στιγμή συνελήφθη.
Όταν η πανδημία εξαφανίστηκε από τα πρωτοσέλιδα, βρήκε μια νέα αιτία – την Ουκρανία.
Στις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2023 κέρδισε -εν μέρει- με την υπόσχεση να μην στείλει “ούτε μια σφαίρα” στο Κίεβο, υποσχόμενος να αντιστρέψει την πολιτική της σλοβακικής κυβέρνησης να εξοπλίσει την Ουκρανία με βλήματα πυροβολικού, βαρέα όπλα, ακόμη και μαχητικά αεροσκάφη.
Και αφού κέρδισε αυτές τις εκλογές, σχηματίζοντας συνασπισμό με τον Πέτερ Πελεγκρίνι -τον άνθρωπο που τον είχε προδώσει- καθώς και με το υπερεθνικιστικό Εθνικό Κόμμα της Σλοβακίας, ενίσχυσε αυτή την πολιτική.
Τον Φεβρουάριο, καθώς ο κόσμος γιόρταζε τη δεύτερη επέτειο της σύγκρουσης, ο Fico επανέλαβε την αντίθεσή του στην πολιτική της Δύσης να εξοπλίζει το Κίεβο.
Δεν υπάρχει στρατιωτική λύση στη σύγκρουση, είπε, και η αποστολή όπλων στην Ουκρανία θα γεμίσει μόνο περισσότερους τάφους στα νεκροταφεία της χώρας.
Η Ρωσία δεν θα παραιτηθεί ποτέ από την Κριμαία ή από τα τμήματα της ανατολικής περιοχής του Ντονμπάς που έχει καταλάβει, και αντ’ αυτού το Κίεβο θα πρέπει να καταθέσει τα όπλα και να ζητήσει ειρήνη, είπε.
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν, είπε ο Fico, είχε “λανθασμένα δαιμονοποιηθεί” από τη Δύση.
Κατά τη διάρκεια των έξι μηνών που βρίσκεται στην εξουσία αυτή τη φορά, ο ίδιος και οι σύμμαχοί του στον συνασπισμό έχουν σφυροκοπήσει τους θεσμούς της Σλοβακίας.
Η μεταρρύθμιση του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης περιελάμβανε την κατάργηση της Ειδικής Εισαγγελίας, η οποία συστάθηκε πριν από 20 χρόνια για τη διερεύνηση σοβαρών εγκλημάτων και διαφθοράς.
Το γραφείο είχε αναλάβει την επίβλεψη των δολοφονιών του Kuciak, και έξι χρόνια μετά, η εξασφάλιση μιας καταδίκης φαίνεται τώρα πιο μακρινή από ποτέ
Ο εθνικός ραδιοτηλεοπτικός φορέας – RTVS – πρόκειται να κλείσει τον Ιούνιο και να αντικατασταθεί από έναν νέο φορέα με νέο διευθυντή.
Ο Fico λέει ότι η RTVS δεν μπορεί να είναι αντικειμενική, καθώς βρίσκεται σε μόνιμη σύγκρουση με την κυβέρνησή του, και αυτή η “μη βιώσιμη” κατάσταση μπορεί να διορθωθεί μόνο με την αντικατάστασή της.
Παρατηρητές – συμπεριλαμβανομένης της αντιπολίτευσης, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Ραδιοτηλεοπτικής Ένωσης – έχουν προειδοποιήσει ότι η κίνηση αυτή θα αποτελέσει πλήγμα για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στη Σλοβακία.
Το Κοινοβούλιο είχε αρχίσει να συζητά σοβαρά την πρόταση το πρωί της Τετάρτης, όταν έγινε γνωστή η είδηση της επίθεσης κατά του 59χρονου. Μια διαδήλωση της αντιπολίτευσης κατά της πρότασης ακυρώθηκε γρήγορα.
Οι αναφορές των μέσων ενημέρωσης ότι ο ένοπλος -που φέρεται να είναι ένας 71χρονος άνδρας από τη νότια Σλοβακία- είχε ως κίνητρο την κίνηση να κλείσει το RTVS δεν έχουν επιβεβαιωθεί. Εν τω μεταξύ, ένας Ούγγρος ερευνητής δημοσιογράφος δήλωσε ότι ο άνδρας είχε στο παρελθόν συνδεθεί με μια φιλορωσική παραστρατιωτική ομάδα.
Η ταυτότητα του άνδρα αναφέρεται ευρέως από τα σλοβακικά μέσα ενημέρωσης, αλλά το κίνητρό του παραμένει ασαφές.
Ωστόσο, αν ο 59χρονος πολιτικός βετεράνος θα καταφέρει, πιθανότατα να αντλήσει νέα δύναμη από αυτή τη δολοφονική απόπειρα.
Εν μέσω των εκκλήσεων για ηρεμία και τερματισμό της ρητορικής μίσους, οι πολιτικοί σύμμαχοί του επιρρίπτουν ήδη ευθέως την ευθύνη στη φιλελεύθερη αντιπολίτευση και τα μέσα ενημέρωσης.
Ένας σύμμαχος του συνασπισμού – ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Andrej Danko – δήλωσε ότι η χώρα οδεύει προς “πολιτικό πόλεμο”.
Η πολιτική θερμοκρασία έχει σίγουρα ανέβει στη Σλοβακία από τότε που σχημάτισε την τέταρτη κυβέρνησή του τον Οκτώβριο.
Αλλά αυτή η απόπειρα ωθεί τη χώρα σε εντελώς αχαρτογράφητο έδαφος.
