Στην αποκάλυψη πως η Ρωσία είχε θέσει σε ετοιμότητα τα πυρηνικά της όπλα από την 1η ημέρα της εισβολής στην Ουκρανία, προχώρησε ένας ρώσος στρατιώτης, ο οποίος λιποτάκτησε.
Την ημέρα της πλήρους κλίμακας εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022, οι πυρηνικές δυνάμεις της Ρωσίας τέθηκαν σε πλήρη κατάσταση πολεμικής ετοιμότητας, σύμφωνα τον πρώην αξιωματικό των ρωσικών πυρηνικών δυνάμεων.
O Anton (ψευδώνυμο για την προστασία του) περιέγραψε ότι τα όπλα ήταν έτοιμα να εκτοξευθούν σε ξηρά, θάλασσα και αέρα, με πιθανότητα να πραγματοποιηθεί πυρηνικό χτύπημα.
«Πριν από αυτό, είχαμε μόνο ασκήσεις. Αλλά την ημέρα που ξεκίνησε ο πόλεμος, τα όπλα ήταν σε πλήρη ετοιμότητα», σημείωσε ο πρώην αξιωματικός των ρωσικών πυρηνικών δυνάμεων. «Ήμασταν έτοιμοι να εξαπολύσουμε τις δυνάμεις στη θάλασσα και τον αέρα και, θεωρητικά, να πραγματοποιήσουμε πυρηνικό πλήγμα» ανέφερε χαρακτηριστικά σε συνέντευξη που παραχώρησε στο BBC από μυστική τοποθεσία εκτός Ρωσίας.
«Όλα τα καθήκοντά μας εκτελέστηκαν μηχανικά. Δεν συμμετείχαμε στον πόλεμο, απλώς φυλάγαμε τα πυρηνικά όπλα», ανέφερε. Ο συναγερμός ακυρώθηκε μετά από δύο έως τρεις εβδομάδες.
Οι μαρτυρίες του Anton προσφέρουν μία σπάνια ματιά στις εσωτερικές λειτουργίες των ρωσικών πυρηνικών δυνάμεων. «Υπάρχει αυστηρή διαδικασία επιλογής. Κανένας στρατεύσιμος δεν εισέρχεται στις βάσεις, μόνο επαγγελματίες στρατιώτες», εξηγεί. Το προσωπικό υποβάλλεται τακτικά σε ελέγχους και τεστ ανιχνευτών ψεύδους, ενώ η επικοινωνία με τον έξω κόσμο είναι αυστηρά περιορισμένη.
Η Ρωσία διαθέτει περίπου 4.380 πυρηνικές κεφαλές, εκ των οποίων οι 1.700 είναι έτοιμες για χρήση, σύμφωνα με την Ομοσπονδία Αμερικανών Επιστημόνων. Παρά τις εκτιμήσεις ορισμένων Δυτικών ειδικών ότι τα περισσότερα από τα όπλα αυτά είναι παλαιάς τεχνολογίας, ο Anton επιμένει ότι τα πυρηνικά της Ρωσίας είναι πλήρως λειτουργικά και υπό διαρκή συντήρηση.
Σύντομα μετά την έναρξη του πολέμου, ο Anton διατάχθηκε να δώσει διαλέξεις στους στρατιώτες του χρησιμοποιώντας κατευθυντήριες γραμμές που, όπως ισχυρίζεται, περιλάμβαναν πολεμική προπαγάνδα. «Μας έλεγαν ότι οι Ουκρανοί πολίτες είναι μαχητές και πρέπει να εξολοθρευθούν», εξομολογείται. «Αυτό ήταν η κόκκινη γραμμή για μένα» λέει.
Οι ανώτεροι αξιωματικοί επέπληξαν τον Anton μεταθέτοντάς τον σε μία τακτική ταξιαρχία εφόδου σε άλλο μέρος της χώρας. Του είπαν ότι θα τον έστελναν στον πόλεμο.
Πριν σταλεί στο μέτωπο, ο Anton υπέγραψε δήλωση με την οποία αρνήθηκε να συμμετάσχει στον πόλεμο και σχηματίστηκε ποινική υπόθεση εναντίον του. Ο Anton έδειξε έγγραφα που επιβεβαιώνουν τη μεταφορά του στην ταξιαρχία εφόδου και λεπτομέρειες της ποινικής υπόθεσης. Στη συνέχεια αποφάσισε να φύγει από τη χώρα με τη βοήθεια μία εθελοντικής οργάνωσης για λιποτάκτες.
«Αν είχα φύγει από τη βάση των πυρηνικών δυνάμεων, τότε η τοπική FSB θα είχε αντιδράσει αποφασιστικά και πιθανότατα δεν θα μπορούσα να φύγω από τη χώρα», είπε. Πιστεύει όμως ότι, επειδή είχε μεταφερθεί σε μία συνηθισμένη ταξιαρχία εφόδου, το σύστημα ασφαλείας υψηλού επιπέδου απέτυχε.
Η εθελοντική οργάνωση που βοηθά τους λιποτάκτες, «Idite Lesom» ανέφερε στο BBC ότι ο αριθμός των λιποτακτών που ζητούν βοήθεια έχει αυξηθεί στους 350 το μήνα.
Στο μεταξύ, αυξάνονται οι κίνδυνοι για όσους λιποτακτούν. Τουλάχιστον ένας λιποτάκτης σκοτώθηκε αφού διέφυγε στο εξωτερικό και υπήρξαν αρκετές περιπτώσεις ανδρών που επιστράφηκαν στη Ρωσία και δικάστηκαν.