Στη Μέκκα, τον ιερό τόπο των Μουσουλμάνων, βρέθηκε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν που βρίσκεται από χθες στη Σαουδική Αραβία προκειμένου να κάνει… επίθεση φιλίας στο βασίλειο. Είναι η πρώτη φορά που ο Τούρκος πρόεδρος επισκέπεται τη χώρα μετά την άγρια δολοφονία του Τζαμάλ Κασόγκι.
Με τα οικονομικά προβλήματα να «γονατίζουν» την Τουρκία και να απειλούν, ίσως πρώτη φορά τόσο έντονα, την παραμονή του στην εξουσία, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν όχι μόνο ξέχασε την εκτέλεση του Τζαμάλ Κασόγκι μέσα στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη αλλά και τη δική του ψυχρή συμπεριφορά στον μπιν Σαλμάν στη σύνοδο της G20 πριν από μερικά χρόνια, όταν δεν του έριξε ούτε… βλέμμα.
Ο Ερντογάν προσευχήθηκε στη Μέκκα μαζί με την αντιπροσωπεία του, μεταξύ των οποίων ο εξ απορρήτων του Ιμπραΐμ Καλίν και ο υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ. Τα μέτρα ασφαλείας στο Μασγίντ αλ-Χαράμ ήταν κάτι περισσότερο από δρακόντεια, όπως φαίνεται και στα video που ανέβηκαν στα social media.
Turkey’s President Recep Tayyip Erdogan visited Masjid Al Haram, Makkah and performed Umrah along with his delegation today
— Haramain Sharifain (@hsharifain) April 29, 2022
His Excellency also prayed Voluntary Prayers inside the Holy Ka’bah pic.twitter.com/4pI4UFWBz3
President Erdoğan in Mekka pic.twitter.com/PaXLsUGMZ9
— Türkiye (@turkije) April 29, 2022
https://twitter.com/Kadir6700/status/1519867123618697216?s=20&t=jJ5aJTDe_T6n5-EDfYeF4Q
İki günlük ziyaret için Suudi Arabistan'a giden Cumhurbaşkanı Erdoğan Kabe'ye Umre ziyaretinde bulundu. #Erdoğan #Kabe #Umre pic.twitter.com/mE4bjQZkKF
— gazeteNot (@gazetenot) April 29, 2022
— Haramain Sharifain (@hsharifain) April 29, 2022
Ο πρόεδρος της Τουρκίας βρίσκεται από χθες (28.04.2022) στη Σαουδική Αραβία και ήδη έχει συναντηθεί, σε θερμότατο κλίμα, με τον βασιλιά Σαλμάν και τον διάδοχο του θρόνου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν. Με τον τελευταίο, σύμφωνα με το σαουδαραβικό πρακτορείο ειδήσεων SPA, συζήτησαν για «τα μέσα ανάπτυξης» των διμερών σχέσεων.
Ο μπιν Σαλμάν και ο Ερντογάν «εξέτασαν τις τουρκοσαουδαραβικές σχέσεις και τους τρόπους με τους οποίους αυτές θα μπορέσουν να αναπτυχθούν σε όλους τους τομείς», ανέφερε το SPA μετά τη συνάντηση των δύο ανδρών.
This reconciliation is fantastic. I’m old enough to remember when the experts said it was “impossible.” Now that the impossible is possible, let’s get creative. | Crown Prince Mohammed bin Salman receives President Recep Tayyip Erdogan in Jeddah. pic.twitter.com/3Qpu9W7CRZ
— Mike (@Doranimated) April 28, 2022
Η επίσκεψη του Τούρκου προέδρου, ο οποίος συναντήθηκε και με τον βασιλιά Σαλμάν, πραγματοποιήθηκε την ώρα που η χώρα του διέρχεται μια σοβαρή οικονομική κρίση: η τουρκική λίρα έχασε το 2021 το 44% της αξίας της έναντι του δολαρίου, ενώ ο πληθωρισμός τον Μάρτιο αυξήθηκε κατά 61,1% σε ετήσια βάση.
Η κατάσταση αυτή ώθησε τον Ερντογάν να αναθερμάνει τις σχέσεις του με πρώην εχθρικές χώρες, όπως η Αίγυπτος και το Ισραήλ, αλλά κυρίως με τις πλούσιες μοναρχίες του Κόλπου, όπως η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Πριν την αναχώρησή του από την Κωνσταντινούπολη ο Ερντογάν δήλωσε ότι ελπίζει πως η επίσκεψή του «θα εγκαινιάσει μια νέα εποχή» στις τουρκοσαουδαραβικές σχέσεις. «Η ενίσχυση της συνεργασίας στους τομείς της άμυνας και των οικονομικών είναι προς το κοινό μας συμφέρον», πρόσθεσε.
Υπόθεση Κασόγκι
Τούρκος αξιωματούχος που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του επεσήμανε ότι ο Τούρκος πρόεδρος δεν θα κάνει καμία επίσημη ανακοίνωση στη διάρκεια αυτής της επίσκεψης, η οποία θα πραγματοποιηθεί χωρίς την παρουσία δημοσιογράφων.
Η υπόθεση Κασόγκι είχε οξύνει την ένταση στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, που ήταν ήδη τεταμένες από το 2017 όταν το Ριάντ επέβαλε μπλόκο στο Κατάρ, σύμμαχο της Άγκυρας.
Ο Τζαμάλ Κασόγκι, δημοσιογράφος της Washington Post που επέκρινε το καθεστώς στη Σαουδική Αραβία, δολοφονήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2018 στο σαουδαραβικό προξενείο της στην Κωνσταντινούπολη, όπου είχε πάει για να πάρει ένα έγγραφο απαραίτητο για τον επικείμενο γάμο του με την Τουρκάλα μνηστή του.
Τότε ο Ερντογάν είχε κατηγορήσει «τα υψηλότερα κλιμάκια της σαουδαραβικής κυβέρνησης» ότι ζήτησαν τη δολοφονία του.
Η CIA, η αμερικανική γερουσία και μία ειδική του ΟΗΕ εκτίμησαν ότι ο Σαουδάραβας πρίγκιπας «ευθύνεται» για τη δολοφονία. Το πτώμα του δημοσιογράφου δεν έχει βρεθεί ποτέ.
Τον Ιούλιο του 2020 ξεκίνησε στην Κωνσταντινούπολη ερήμην τους η δίκη 26 Σαουδαράβων, εκ των οποίων δύο στενοί συνεργάτες του μπιν Σαλμάν, τους οποίους η Άγκυρα κατηγορούσε ότι δολοφόνησαν τον Κασόγκι.
Πέντε από αυτούς καταδικάστηκαν στην εσχάτη των ποινών, η οποία στη συνέχεια μετατράπηκε σε ισόβια, και οκτώ κατηγορούμενοι σε ποινές κάθειρξης από επτά έως 20 χρόνια.
Όμως στις αρχές Απριλίου η τουρκική δικαιοσύνη αποφάσισε να μεταφέρει την υπόθεση Κασόγκι στις σαουδαραβικές αρχές.
Αμοιβαία επωφελής αναθέρμανση
Η επίσκεψη Ερντογάν θεωρείται νίκη των Σαουδαράβων αξιωματούχων που επιθυμούσαν να γυρίσουν σελίδα στις διμερείς σχέσεις, σύμφωνα με τον Σαουδάραβα αναλυτή Άλι Σιχάμπι.
«Ο Ερντογάν ήταν απομονωμένος και πλήρωσε υψηλό οικονομικό τίμημα», επεσήμανε. Ο Τούρκος πρόεδρος «έχει ανάγκη τους τουρίστες και τους εμπορικούς δεσμούς με τη Σαουδική Αραβία», εκτίμησε ο ίδιος.
Από την πλευρά του το Ριάντ επιθυμεί «να έχει στο πλευρό του» την Άγκυρα σε μια σειρά περιφερειακών θεμάτων και μάλιστα ενδέχεται «να αγοράσει όπλα από την Τουρκία».
Η προηγούμενη επίσκεψη του Ερντογάν στη Σαουδική Αραβία είχε πραγματοποιηθεί το 2017, όταν είχε προσπαθήσει να μεσολαβήσει για την επίλυση της διπλωματικής κρίσης μεταξύ πολλών χωρών του Κόλπου και του Κατάρ, συμμάχου της Τουρκίας.