Ιδιαίτερα ανησυχητικές είναι οι αποκαλύψεις της έκθεσης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ασφάλειας Μεταφορών (ETSC). Συγκεκριμένα πάνω από 6.000 παιδιά έως 14 ετών σκοτώθηκαν σε τροχαία δυστυχήματα στους δρόμους της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα τελευταία 10 χρόνια (2011-2020) σε τροχαίες συγκρούσεις.
Μάλιστα, η ETSC έστειλε περίπου 40 συστάσεις προς τις εθνικές κυβερνήσεις και την ΕΕ ζητώντας ασφαλείς διαδρομές προς τα σχολεία. Μόλις επτά χώρες στην Ευρώπη ανέφεραν ότι έχουν επιβάλει χαμηλότερα όρια ταχύτητας στις περιοχές των σχολείων, σύμφωνα με τη νέα μελέτη.
Το ETSC αναφέρει ότι οι δρόμοι γύρω από τις εγκαταστάσεις παιδικής μέριμνας και στις αστικές περιοχές με πολλούς ποδηλάτες και πεζούς θα πρέπει να σχεδιάζονται για 30 χλμ/ώρα και χαμηλό κυκλοφοριακό φορτίο. Το όριο ταχύτητας σε αυτούς τους δρόμους θα πρέπει να είναι 30 χλμ./ώρα ακόμα και όταν τα κριτήρια σχεδιασμού δεν έχουν επιτευχθεί. Μάλιστα το ETSC καλεί την ΕΕ να το κάνει επίσημη σύσταση.
Παρά τη σημαντική πρόοδο στην ασφάλεια των αυτοκινήτων τα τελευταία χρόνια, σχεδόν οι μισοί θάνατοι παιδιών από τροχαίες συγκρούσεις προήλθαν από παιδιά που ταξίδευαν με αυτοκίνητα. Υπάρχουν μόνο περιορισμένα δεδομένα σχετικά με τη σωστή χρήση των παιδικών καθισμάτων σε αυτοκίνητα σε όλη την ΕΕ, αλλά μελέτες έχουν δείξει ότι η εσφαλμένη χρήση τους παραμένει σημαντικό πρόβλημα.
Αλλάζουν οι συνθήκες και οι κανόνες οδήγησης
Από την 1η Σεπτεμβρίου 2024, μόνο παιδικά καθίσματα που πληρούν το νέο πρότυπο του ΟΗΕ «R129» μπορούν να πωλούνται στην αγορά της ΕΕ. Αυτά τα καθίσματα είναι πιο ασφαλή στη σχεδίασή τους και μπορούν να τοποθετηθούν μόνο με σύστημα ISOFIX, μειώνοντας τους κινδύνους λανθασμένης εγκατάστασης. Το σύστημα σημείων αγκύρωσης ISOFIX είναι υποχρεωτικό στα νέα αυτοκίνητα στην ΕΕ από το 2014. Το ETSC αναφέρει ότι καθίσματα που κοιτούν προς τα πίσω (που είναι ασφαλέστερα) θα πρέπει να καταστούν υποχρεωτικά για όσο μεγαλύτερο διάστημα είναι δυνατό, κατά προτίμηση έως ότου το παιδί γίνει τεσσάρων ετών. Τα παιδικά καθίσματα θα πρέπει, επίσης, να υπόκεινται σε μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναθεωρεί τους κανόνες για τις άδειες οδήγησης φέτος και το ETSC ζητά επίσης υποχρεωτική θεωρητική και πρακτική εκπαίδευση, καθώς και πρακτική εξέταση, για την απόκτηση άδειας οδήγησης μοτοποδηλάτου. Το ETSC προειδοποιεί ότι 16 ευρωπαϊκές χώρες επιτρέπουν στα παιδιά να οδηγούν μοτοποδήλατο σε ηλικία 14 ή 15 ετών, παρά τη συνιστώμενη ελάχιστη ηλικία των 16 ετών στην ΕΕ. Πάνω από την ηλικία των 14 ετών, το 20% των παιδικών θανάτων από τροχαία είναι αναβάτες μοτοποδηλάτων, με την συντριπτική πλειονότητα να είναι αγόρια. Το ETSC αναφέρει ότι η ελάχιστη συνιστώμενη ηλικία από την ΕΕ για οδήγηση αυτοκινήτου (χωρίς την παρουσία συνοδού) των 16 ετών δεν πρέπει να μειωθεί.
Επίσης, το ποσοστό παιδικής θνησιμότητας από τροχαίες συγκρούσεις στη Ρουμανία είναι δέκα φορές υψηλότερο από τη Νορβηγία, την Κύπρο και τη Σουηδία. Όπου η παιδική θνησιμότητα από τροχαία είναι σχετικά χαμηλή, η θνησιμότητα από τροχαία για τον υπόλοιπο πληθυσμό είναι επίσης σχετικά χαμηλή και αντίστροφα. Όπου αυτό δεν συμβαίνει, θα μπορούσε εν μέρει να οφείλεται στο ότι τα παιδιά σε αυτές τις χώρες τείνουν να συνοδεύονται και να πηγαίνουν με κηδεμόνες στο σχολείο ή στις άλλες δραστηριότητες αντί να μετακινούνται μόνα τους με ποδήλατο ή με τα πόδια.
Για το θέμα, η πρόεδρος του Ι.Ο.ΑΣ. «Πάνος Μυλωνάς», Βασιλική Δανέλλη-Μυλωνά, δήλωσε πως: «εδώ και 17 χρόνια, αγωνιζόμαστε για την προστασία της ζωής στο δρόμο. Οι 11 θάνατοι παιδιών το 2019 στη χώρα μας σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτοί. Στοχεύοντας σε μηδενικούς θανάτους παιδιών από τροχαίες συγκρούσεις έχουμε εκπαιδεύσει περισσότερους από 265.000 μαθητές και 5.500 εκπαιδευτικούς σε όλη την Ελλάδα, μέσα από τα επιστημονικά τεκμηριωμένα προγράμματά μας, ενώ άλλοι 3.500 μαθητές έχουν συμμετάσχει στους πανελλήνιους μαθητικούς διαγωνισμούς για την οδική ασφάλεια που διοργανώνουμε σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων τα τελευταία 6 χρόνια. Σύντομα, θα είναι διαθέσιμο και πρόγραμμα eLearning για γονείς μέσω της πλατφόρμας Road Safety Academy. Επίσης, η σωστή επιλογή και τοποθέτηση παιδικού καθίσματος ένα θέμα που, όπως βλέπουμε και στη σχετική Έκθεση του ETSC, υπάρχει σημαντικό έλλειμμα γνώσης που κοστίζει τις ζωές δεκάδων παιδιών σε όλη την Ευρώπη. Η θέσπιση των 30 χλμ/ώρα σε κατοικημένες περιοχές, γύρω από σχολεία και σε δρόμους όπου παιδιά, γονείς και άνθρωποι παίζουν, ποδηλατούν, αναπτύσσονται είναι επίσης σημαντική και υποστηρίζεται σε μεγάλο βαθμό από το Ινστιτούτο τα τελευταία χρόνια».
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163