Συμφωνία Ρωσίας – Ουκρανίας για τα σιτηρά: «Το πρώτο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση»

«Η Ρωσία δεν πρόκειται να εκμεταλλευθεί» τη συμφωνία με την Ουκρανία για τα σιτηρά, δήλωσε σήμερα (22.7.2022) ο υπουργός Άμυνας της χώρας, Σεργκέι Σοϊγκού, μετά τις υπογραφές που «έπεσαν» στην Κωνσταντινούπολη και αποτελούν το πρώτο ενθαρρυντικό σημάδι για πτώσεις στις τιμές παγκοσμίως.

Νωρίτερα, Ρωσία και Ουκρανία συμφώνησαν και υπέγραψαν στην Κωνσταντινούπολη για την επανέναρξη των εξαγωγών των ουκρανικών σιτηρών, αποτρέποντας μια παγκόσμια επισιτιστική κρίση και με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να δηλώνει ότι «σημερινή συμφωνία θα παρέχει επισιτιστική ασφάλεια και θα ρίξει τον πληθωρισμό σε παγκόσμιο επίπεδο».

Για αυτό και ο Σεργκέι Σοϊγκού έσπευσε να τονίσει ότι η χώρα του δεν θα «εκμεταλλευτεί» την αποναρκοθέτηση και το άνοιγμα των λιμανιών της Ουκρανίας, που αποτελούν μέρος της συμφωνίας, η οποία επιτεύχθηκε με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ.

«Η Ρωσία έχει αναλάβει δεσμεύσεις που αναφέρονται σαφώς στο κείμενο αυτό. Δεν θα εκμεταλλευθούμε το γεγονός ότι τα λιμάνια θα καθαριστούν και θα ανοίξουν. Έχουμε αναλάβει αυτή την δέσμευση», δήλωσε ο Σοϊγκού στο κρατικό τηλεοπτικό κανάλι Rossiya-24.

ΕΕ: Ταχεία εφαρμογή της συμφωνίας – Βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση

Η Ευρωπαϊκή Ένωση χαιρέτισε σήμερα ως «ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση» τη συμφωνία για την αποδέσμευση των εξαγωγών ουκρανικών σιτηρών που υπογράφηκε στην Κωνσταντινούπολη με τη Ρωσία, και ζήτησε την «ταχεία εφαρμογή» της.

«Η συμφωνία της Κωνσταντινούπολης είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Ζητούμε την ταχεία εφαρμογή της», δήλωσε ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ στον λογαριασμό του στο Twitter.

«Είναι ένα καθοριστικό στάδιο στις προσπάθειες με στόχο να ξεπεραστεί η παγκόσμια επισιτιστική ανασφάλεια που προκάλεσε η επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Η επιτυχία της θα εξαρτηθεί από την ταχεία εφαρμογή της και την καλή πίστη στη συμφωνία», που υπογράφηκε την Παρασκευή, διευκρίνισε.

«Η ΕΕ παραμένει αποφασισμένη να βοηθήσει την Ουκρανία να μεταφέρει το συντομότερο δυνατόν το μεγαλύτερο μέρος των σιτηρών της προς τις παγκόσμιες αγορές», υπογράμμισε ο Μπορέλ.

Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας κατηγόρησε τη Ρωσία ότι καταστρέφει σκόπιμα τις αγροτικές υποδομές και τον εξοπλισμό όπως και τις μεταφορές της Ουκρανίας, ότι προκαλεί ελλείψεις καυσίμων και ότι δημιουργεί προβλήματα στην εφοδιαστική διατροφική αλυσίδα σε όλο τον κόσμο μπλοκάροντας τα ουκρανικά λιμάνια και λεηλατώντας τα ουκρανικά σιτηρά.

«Η Ρωσία πράγματι έθεσε σε κίνδυνο την επισιτιστική ασφάλεια εκατομμυρίων ανθρώπων ανά τον κόσμο. Η παρούσα συμφωνία προσφέρει μια ευκαιρία να αρχίσει να αντιστρέφεται αυτή η αρνητική πορεία», δήλωσε.

Βρετανία: Αναγκαίο να εφαρμοστεί πλήρως η συμφωνία

Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, Μπόρις Τζόνσον, και ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, τόνισαν σήμερα ότι είναι αναγκαίο να εφαρμοστεί πλήρως η συμφωνία μεταξύ Κιέβου και Μόσχας ώστε να ξαναρχίσουν οι εξαγωγές σιτηρών από τα ουκρανικά λιμάνια.

Η επισήμανση αυτή έγινε κατά την τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν οι δύο ηγέτες, όπως ανέφερε μια εκπρόσωπος του Τζόνσον.

Εξάλλου, η Βρετανίδα υπουργός Εξωτερικών, Λιζ Τρας, η οποία διεκδικεί την ηγεσία των Συντηρητικών και την πρωθυπουργία στη θέση του Τζόνσον, τόνισε ότι το Λονδίνο θα φροντίσει να τηρήσει η Ρωσία τις δεσμεύσεις που ανέλαβε.

«Αυτή η συμφωνία πρέπει να εφαρμοστεί και θα την παρακολουθούμε, για να διασφαλίσουμε ότι οι πράξεις της Ρωσίας αντιστοιχούν στα λόγια της», ανέφερε η Τρας σε γραπτή ανακοίνωσή της. «Για να επιστρέψει η βιώσιμη ασφάλεια και η οικονομική σταθερότητα στον κόσμο, ο Πούτιν πρέπει να βάλει τέλος στον πόλεμο και να αποσυρθεί από την Ουκρανία», πρόσθεσε.

ΗΠΑ: Να τηρηθεί άμεσα η συμφωνία από τη Ρωσία

Οι ΗΠΑ κάλεσαν σήμερα τη Ρωσία να θέσει «γρήγορα» σε εφαρμογή τη συμφωνία για την εξαγωγή των ουκρανικών σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας.

«Αναμένουμε ότι η εφαρμογή της συμφωνίας (που υπέγραψαν σήμερα οι δύο χώρες) θα αρχίσει σύντομα, ώστε οι πιο ευάλωτοι άνθρωποι αυτού του πλανήτη να μην βυθιστούν στη πιο βαθιά ανασφάλεια και τον υποσιτισμό», ανέφερε ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζον Κίρμπι μιλώντας σε δημοσιογράφους.

ΥΠΕΞ Ουκρανίας: Η Ουκρανία εμπιστεύεται τον ΟΗΕ και όχι τη Ρωσία

Η Ουκρανία βασίζεται στον ΟΗΕ για να εφαρμόσει τη συμφωνία για την εξαγωγή σιτηρών, την οποία υπέγραψε σήμερα στην Κωνσταντινούπολη, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας, Ντμίτρο Κουλέμπα, υπογραμμίζοντας ότι «δεν μπορεί να έχει εμπιστοσύνη στη Ρωσία».

«Έχουμε εμπιστοσύνη στον ΟΗΕ, ως την κινητήριο δύναμη αυτής της συμφωνίας, ως θεσμό, καθώς και στον γενικό γραμματέα (του Οργανισμού) που επενδύει τη φήμη και την ικανότητά του ώστε να λειτουργήσει αυτή η συμφωνία και να μην την σπάσει η Ρωσία, όπως έχει κάνει με πολλές άλλες συμφωνίες», είπε ο Κουλέμπα σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε.

«Η Ουκρανία δεν έχει εμπιστοσύνη στη Ρωσία. Δεν νομίζω ότι έχει κανείς λόγους να εμπιστεύεται τη Ρωσία», επέμεινε ο Κουλέμπα.

Μάριο Ντράγκι: Εξαιρετική είδηση

Ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι, σε γραπτή δήλωσή του, χαρακτήρισε «εξαιρετική είδηση για όλη τη διεθνή κοινότητα» τη συμφωνία για την αποδέσμευση των ουκρανικών σιτηρών που υπεγράφη σήμερα στην Κωνσταντινούπολη.

«Η απεμπλοκή εκατομμυρίων τόνων σιτηρών που βρίσκονται στα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας είναι βασικής σημασίας για να μπορέσουν να αποσταλούν σε πολίτες χωρών με μεσαία και χαμηλά εισοδήματα και για να αποφευχθεί μια διεθνής επισιτιστική κρίση», υπογράμμισε ο Ιταλός πρωθυπουργός. «Η επιτυχία του σχεδίου αυτού θα εξαρτηθεί από τη γρήγορη και πλήρη εφαρμογή των συμφωνιών που υπεγράφησαν σήμερα», πρόσθεσε.

«Η Ιταλία εύχεται οι συμφωνίες αυτές να αποτελέσουν ένα πρώτο βήμα προς ουσιαστικές προοπτικές ειρήνης, με σημεία που να μπορούν να θεωρηθούν αποδεκτά από την Ουκρανία», δήλωσε τέλος ο Μάριο Ντράγκι.

Τι προβλέπει αναλυτικά η συμφωνία

Σύσταση κέντρου συντονισμού και ελέγχου με έδρα την Κωνσταντινούπολη

Στο κέντρο θα συμμετέχουν εκπρόσωποι των τριών πλευρών, ένας Ουκρανός, ένας Ρώσος, ένας Τούρκος, καθώς και ένας εκπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών και οι ομάδες τους. Θα είναι επιφορτισμένο με την κατάρτιση του χρονοδιαγράμματος εναλλαγής των πλοίων στην Μαύρη Θάλασσα. Σύμφωνα με ειδικούς που συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις, θα χρειασθούν ακόμη τρεις έως τέσσερις εβδομάδες για να ολοκληρωθούν οι προετοιμασίες και να ξεκινήσει η λειτουργία του.

Πραγματοποίηση επιθεωρήσεων των πλοίων κατά την αναχώρησή τους από τα ουκρανικά λιμάνια και κατά την άφιξή τους στην Τουρκία

Η επιθεώρηση των πλοίων που θα μεταφέρουν τα φορτία των σιτηρών αποτελούσε απαίτηση της Μόσχας που ήθελε να αποκλείσει την παράλληλη μεταφορά όπλων στην Ουκρανία. Για πρακτικούς λόγους, οι επιθεωρήσεις δεν θα γίνονται εν πλω, ενδεχόμενο που είχε εξετασθεί, αλλά στην Τουρκία, πιθανότατα στην Κωνσταντινούπολη, η οποία διαθέτει δύο σημαντικά εμπορικά λιμάνια, το Χαϊντάρπασά, στην είσοδο του Βοσπόρου και το Αμπαρλι, στην Θάλασσα του Μαρμαρά. Οι επιθεωρήσεις θα γίνονται από εκπροσώπους των τεσσάρων πλευρών κατά τον απόπλου και τον κατάπλου.

Ασφαλείς διάδρομοι ναυσιπλοΐας

Ρώσοι και Ουκρανοί δεσμεύονται να σεβαστούν του διαδρόμους ναυσιπλοΐας που θα διασχίζουν την Μαύρη Θάλασσα και θα εξαιρούνται από κάθε στρατιωτική δραστηριότητα. Βάσει της συμφωνίας, εάν χρειασθεί αποναρκοθέτηση, θα πρέπει να γίνει από «τρίτη χώρα» – άλλη από τις τρεις εμπλεκόμενες – η οποία δεν έχει ορισθεί. Κατά την αναχώρηση από την Ουκρανία, τα πλοία θα συνοδεύονται από ουκρανικά (μάλλον πολεμικά) πλοία, ανοίγοντας τον δρόμο μέχρι την έξοδο από τα ουκρανικά χωρικά ύδατα.

Τετράμηνη ισχύς αλλά ανανεώσιμη

Η συμφωνία θα έχει ισχύ τεσσάρων μηνών που θα ανανεώνεται αυτόματα. Αν 20 έως 25 τόνοι σιτηρών βρίσκονται σήμερα αποκλεισμένοι στα σιλό των ουκρανικών λιμανιών, με έναν ρυθμό μεταφοράς 8 τόνων τον μήνα, οι τέσσερις μήνες θα αρκέσουν για την μεταφορά του συνόλου των αποθεμάτων και την εκκένωση των σιλό.

Μνημόνιο για τα ρωσικά σιτηρά και λιπάσματα

Μνημόνιο που θα συνοδεύει την συμφωνία και θα υπογράφεται από τον ΟΗΕ και την Ρωσία θα εγγυάται ότι οι δυτικές κυρώσεις κατά της Μόσχας δεν θα αφορούν τα σιτηρά και τα λιπάσματα κατά άμεσο ή έμμεσο τρόπο.

Η πρόβλεψη αυτή αποτελεί όρο sine qua non για την υπογραφή της συμφωνία από την Μόσχα.