Ένα κείμενο των 26 κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ουκρανία και όχι μια κοινή Ευρωπαϊκή θέση, διατυπώθηκε μετά το τέλος της Συνόδου Κορυφής, καθώς ο Πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν, δεν ενέκρινε το κείμενο.
Το παρασκήνιο των διαβουλεύσεων ήταν έντονο, με τους ηγέτες που συμμετείχαν στη Σύνοδο Κορυφής, να καταλήγουν σε ένα κείμενο συμπερασμάτων, στο οποίο συμφώνησε ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο, καθώς το Συμβούλιο υιοθέτησε μία παράγραφο που γίνεται αναφορά στην εντατικοποίηση των προσπαθειών Σλοβακίας και Ουκρανίας στην εξεύρεση λύσης στο ζήτημα της διαμετακόμισης φυσικού αερίου.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Πιο συγκεκριμένα, οι ηγέτες των 26 κρατών μελών της ΕΕ, μετά την ανταλλαγή απόψεων με τον Πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, συζήτησαν τις τελευταίες εξελίξεις για την Ουκρανία και κατέληξαν σε ένα κείμενο συμπερασμάτων που «υποστηρίχθηκε σθεναρά από 26 αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων», τονίζοντας στο κείμενο ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα επανέλθει στο θέμα αυτό κατά την επόμενη σύνοδό του.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στα συμπεράσματά του επαναλαμβάνει τη θέση που έχουν διατυπώσει όλο το προηγούμενο διάστημα, οι εκπρόσωποι των Θεσμών της ΕΕ, αλλά και οι ηγέτες της ΕΕ, λέγοντας ότι δεν μπορεί να υπάρξουν διαπραγματεύσεις χωρίς την Ουκρανία, αλλά και την Ευρώπη.
Πιο συγκεκριμένα το κείμενο αναφέρει ότι «ενόψει της νέας δυναμικής των διαπραγματεύσεων που θα πρέπει να οδηγήσουν σε μια τέτοια συνολική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει τη σημασία των ακόλουθων αρχών: α) δεν μπορούν να υπάρξουν διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία, β) δεν μπορούν να υπάρξουν διαπραγματεύσεις που επηρεάζουν την ευρωπαϊκή ασφάλεια χωρίς τη συμμετοχή της Ευρώπης. Η ασφάλεια της Ουκρανίας, της Ευρώπης, η διατλαντική και η παγκόσμια ασφάλεια είναι αλληλένδετες, γ) οποιαδήποτε εκεχειρία ή κατάπαυση του πυρός μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο ως μέρος της διαδικασίας που οδηγεί σε μια συνολική ειρηνευτική συμφωνία, δ) οποιαδήποτε τέτοια συμφωνία πρέπει να συνοδεύεται από ισχυρές και αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία που θα συμβάλλουν στην αποτροπή μελλοντικής ρωσικής επιθετικότητας, και ε) η ειρήνη πρέπει να σέβεται την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανία».
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Κυρώσεις στη Ρωσία, οικονομική και στρατιωτική στήριξη στην Ουκρανία
Οι ηγέτες των 26 κρατών – μελών της ΕΕ συμφώνησαν στην αύξηση της πίεσης προς τη Ρωσία, μέσω περαιτέρω κυρώσεων και παράλληλα, αποφάσισαν την τακτική και προβλέψιμη οικονομική στήριξη της Ουκρανίας.
«Η επίτευξη της «ειρήνης μέσω της ισχύος» απαιτεί η Ουκρανία να βρίσκεται στην ισχυρότερη δυνατή θέση, με τις δικές της ισχυρές στρατιωτικές και αμυντικές ικανότητες ως ουσιαστικό συστατικό στοιχείο. Αυτό ισχύει πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τις διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου. Για τον σκοπό αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει προσηλωμένη, σε συντονισμό με ομοϊδεάτες εταίρους και συμμάχους, στην παροχή ενισχυμένης πολιτικής, χρηματοδοτικής, οικονομικής, ανθρωπιστικής, στρατιωτικής και διπλωματικής στήριξης στην Ουκρανία και τον λαό της και στην αύξηση της πίεσης προς τη Ρωσία, μεταξύ άλλων μέσω περαιτέρω κυρώσεων και με την ενίσχυση της επιβολής των υφιστάμενων μέτρων, προκειμένου να αποδυναμωθεί η ικανότητά της να συνεχίσει να διεξάγει τον επιθετικό της πόλεμο», αναφέρει το κείμενο.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει την τακτική και προβλέψιμη οικονομική στήριξη της Ουκρανίας. Το 2025, θα παράσχει στην Ουκρανία 30,6 δισεκατομμύρια ευρώ, με τις εκταμιεύσεις από τη διευκόλυνση για την Ουκρανία να αναμένεται να φθάσουν τα 12,5 δισεκατομμύρια ευρώ και 18,1 δισεκατομμύρια ευρώ, που θα προκύψουν από έκτακτα κέρδη που απορρέουν από τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.
Αναφορικά με την παροχή στρατιωτικής στήριξης στην Ουκρανία, το Συμβούλιο «χαιρετίζει την ετοιμότητα των κρατών μελών να εντείνουν επειγόντως τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση των πιεστικών στρατιωτικών και αμυντικών αναγκών της Ουκρανίας, ιδίως την παράδοση συστημάτων αεράμυνας, πυρομαχικών και πυραύλων, την παροχή της απαραίτητης εκπαίδευσης και εξοπλισμού για τις ουκρανικές ταξιαρχίες, καθώς και άλλων αναγκών που μπορεί να έχει η Ουκρανία. Επισημαίνει εν προκειμένω τον σημαντικό ρόλο της αποστολής στρατιωτικής βοήθειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς υποστήριξη της Ουκρανίας».
Παράλληλα, ζητά να προχωρήσουν με ταχείς ρυθμούς οι πρωτοβουλίες αυτές και καλεί την Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ, «για τον συντονισμό της αυξημένης στρατιωτικής στήριξης της ΕΕ προς την Ουκρανία».
Εγγυήσεις ασφάλειας
Οι 27 ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν ότι η αμυντική ικανότητα της Ουκρανίας, αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των μελλοντικών εγγυήσεων ασφαλείας. Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη «δεσμεύονται να συμβάλουν στην εκπαίδευση και τον εξοπλισμό των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων και να εντείνουν τις εργασίες για την περαιτέρω στήριξη και ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανίας της Ουκρανίας και την εμβάθυνση της συνεργασίας της με την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία». Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη είναι έτοιμα να συμβάλουν περαιτέρω στις εγγυήσεις ασφάλειας «με βάση τις αντίστοιχες αρμοδιότητες και ικανότητές τους, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, μεταξύ άλλων με τη διερεύνηση της πιθανής χρήσης μέσων κοινής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας. Οι εγγυήσεις ασφαλείας θα πρέπει να αναληφθούν από κοινού με την Ουκρανία, καθώς και με ομοϊδεάτες εταίρους από το ΝΑΤΟ».
Στο ζήτημα των εγγυήσεων ασφαλείας και της στρατιωτικής στήριξης της Ουκρανίας, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, τονίζει ότι «θα παρασχεθούν με πλήρη σεβασμό της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας ορισμένων κρατών μελών και λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας όλων των κρατών μελών», ενώ υπογραμμίζει «το εγγενές δικαίωμα της Ουκρανίας να επιλέξει το πεπρωμένο της, βάσει του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και του διεθνούς δικαίου».
Οι διαβουλεύσεις με τη Σλοβακία
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα εντείνει τη στήριξη των μεταρρυθμιστικών προσπαθειών της Ουκρανίας στην πορεία της προς την ένταξη στην ΕΕ», όπως αναφέρει το κείμενο, ενώ στα συμπεράσματα προστέθηκε και η παράγραφος που έκαμψε την αντίσταση της Σλοβακίας, αναφορικά με τη συμφωνία της για το κείμενο των συμπερασμάτων, καθώς οι διαβουλεύσεις για εξεύρεση λύσης στο ζήτημα του φυσικού αερίου, ανάμεσα στις δυο χώρες, Ουκρανία και Σλοβακία προχώρησαν με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να καλεί «την Επιτροπή, τη Σλοβακία και την Ουκρανία να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την εξεύρεση λειτουργικών λύσεων στο ζήτημα της διαμετακόμισης φυσικού αερίου, λαμβάνοντας υπόψη τις ανησυχίες που εξέφρασε η Σλοβακία.
Μελόνι: «Έγινε δεκτή η πρόταση της Ιταλίας να μην υπολογιστούν οι αμυντικές δαπάνες στον λόγο του δημόσιου ελλείμματος προς το ΑΕΠ»
Μετά την ολοκλήρωση της συνόδου κορυφής της ΕΕ, η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι «έγινε δεκτή η πρόταση της χώρας της, να μην υπολογιστούν οι αμυντικές δαπάνες στον λόγο του δημόσιου ελλείμματος προς το ΑΕΠ».
«Σε ό,τι αφορά το δημόσιο χρέος υπάρχει κάποιος κίνδυνος, σκεφτόμαστε να υιοθετήσουμε εργαλεία προς εγγύηση των ιδιωτικών επενδύσεων, με πρότυπο το InvestEU», πρόσθεσε η Ιταλίδα πρωθυπουργός.
Η Μελόνι επανέλαβε πως «σε ό,τι αφορά την αποστολή ευρωπαϊκών δυνάμεων στην Ουκρανία, διατηρεί πολλές επιφυλάξεις και είναι κάτι το οποίο δεν θεωρεί αποτελεσματικό». «Αποκλείω ότι μπορεί να αποσταλούν Ιταλοί στρατιώτες, καλύτερα να σκεφθούμε μονιμότερες λύσεις. Η διεύρυνση του Άρθρου 5 του ΝΑΤΟ θα ήταν μια μονιμότερη λύση», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Σε σχέση με το πρόγραμμα αμυντικής θωράκισης της Ευρώπης, η Ιταλίδα πρωθυπουργός τόνισε ότι «ο εξοπλισμός δεν είναι η κατάλληλη λέξη», διότι «το θέμα της άμυνας αφορά πρώτες ύλες και πολλούς άλλους τομείς». «Δεν στέλνουμε ξεκάθαρα μηνύματα στους πολίτες», ολοκλήρωσε η επικεφαλής της κυβέρνησης της Ρώμης.
