Το θέατρο Μπολσόι ιδρύθηκε το 1776 αλλά το τωρινό νεοκλασικό κτίριο είναι του 19ου αιώνα. Θεωρείται σύμβολο της Ρωσίας, χάρη στη συνεισφορά του στις παραστατικές τέχνες. Ο θίασος του, που αποτελείται από χορευτές μπαλέτου, μουσικούς και τραγουδιστές όπερας, είναι από τους πιο παλιούς και πιο ξακουστούς θιάσους παγκοσμίως. Στη σκηνή του θεάτρου Μπολσόι έκαναν πρεμιέρα πολλά φημισμένα έργα, όπως Η λίμνη των κύκνων (20 Φεβρουαρίου 1877) του Τσαϊκόφσκι. Η νεοκλασική του πρόσοψη απεικονίζεται στο χαρτονόμισμα των 100 ρουβλίων.
Το θέατρο Μπολσόι ξεκίνησε ως ιδιωτικό θέατρο του εισαγγελέα της Μόσχας πρίγκηπα Πιότρ Βασίλιεβιτς Ουρούσωφ. Στις 28 Μαρτίου 1776 η τσαρίνα Αικατερίνη Β’ παραχώρησε στον πρίγκιπα το προνόμιο να οργανώνει στη Μόσχα θεατρικές παραστάσεις κάθε είδους, για μια περίοδο δέκα χρόνων. Η Μόσχα, έχοντας χάσει τα προνόμια της πρωτεύουσας από τις αρχές του 18ου αιώνα, προσπαθούσε να μην υστερεί της Αγίας Πετρούπολης, και σε πολλά θέματα, όπως αυτό των δημοσίων θεαμάτων, προσπαθούσε να τη συναγωνιστεί.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Τα πρώτα χρόνια οι παραστάσεις λάμβαναν χώρα σε ιδιωτικές κατοικίες, όπως ήταν η συνήθεια της εποχής. Το πρώτο κτίριο του θεάτρου, ανεγέρθηκε στη δεξιά όχθη του ποταμού Νεγκλίνκα, επί της οδού Πετρόφκα, γι’ αυτό και το θέατρο αρχικά ονομαζόταν Πετρόφσκυ (και στη συνέχεια Παλαιό Πετρόφσκυ). Το θέατρο Μπολσόι ανεγέρθηκε σε χρόνο ρεκόρ, σε λιγότερο από 6 μήνες και ήταν το πρώτο τέτοιου μεγέθους δημόσιο θέατρο που χτίστηκε στη Μόσχα. Η πρώτη παράσταση δόθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 1780 και αποτελείτο από μια επίσημη εισαγωγή με τίτλο Wanderers γραμμένη από τον Αλεξάντρ Αμπλέσιμοφ και ένα μεγάλο μπαλέτο παντομίμας με τίτλο Το σχολείο της Μαγείας, σε μουσική του Αυστριακού Γιόζεφ Στάρτσερ. Στη συνέχεια, το ρεπερτόριο του Θεάτρου απαρτιζόταν ως επί το πλείστον από μπαλέτα και ρωσικές κωμικές όπερες με ιντερλούδια μπαλέτου, θέλοντας να τονιστεί η καθαρόαιμη ρωσική ψυχή της Μόσχας σε αντίθεση με τον κοσμοπολιτισμό της Αγίας Πετρούπολης. Τα μέλη του θιάσου προέρχονταν από πολύ διαφορετικά υπόβαθρα , υπήρχαν καλλιτέχνες που είχαν ξεκινήσει την καριέρα τους από τις τάξεις θεάτρου του ορφανοτροφείου της Μόσχας ή από το Πανεπιστήμιο της Μόσχας αλλά συμμετείχαν και αστέρες προσκεκλημένοι από το εξωτερικό.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για να ανταποκριθεί στα διόλου ευκαταφρόνητα έξοδα, ο πρίγκιπας Ουρούσωφ βρήκε συνεταίρο στο πρόσωπο του Εγγλέζου ρωσόφιλου θεατρικού επιχειρηματία Μάικλ Μάντοξ. Στη συνέχεια ο Ουρούσωφ αποσύρθηκε και ο Μάντοξ ανέλαβε για ένα διάστημα μόνος του τη διοργάνωση των παραστάσεων. Πολλές φορές αναγκάστηκε να προσφύγει για οικονομική ενίσχυση στο Κρατικό Ταμείο Δανείων. Τα χρέη του θεάτρου αυξάνονταν συνεχώς, ώσπου το 1796 η διαχείρισή του πέρασε εξ ολοκλήρου στο Κρατικό Ταμείο Δανείων.
