Κάθε σχέδιο που διαπραγματεύτηκε η Τερέζα Μέι με την Ευρωπαϊκή Ένωση για το Brexit καταρρίφθηκε από τη Βουλή. Η Βρετανή πρωθυπουργός υποχρεώθηκε στην πιο βαριά κοινοβουλευτική ήττα που έχει υποστεί πρωθυπουργός τα τελευταία χρόνια στο Νησί. Αναγκάστηκε να συρθεί ξανά στις Βρυξέλλες για νέα συμφωνία. Και πάλι απορρίφθηκε. Και τώρα;
Τώρα φτου κι απ’ την αρχή, μόλις 15 μέρες πριν ενεργοποιηθεί το Άρθρο 50 για την αποχώρηση της Βρετανίας από την Ε.Ε..
Αν και οι βουλευτές της γυρίζουν συνεχώς την πλάτη, δεν συμβαίνει το ίδιο με τη… Goldman Sachs για την Τερέζα Μέι. Η Goldman Sachs ανακοίνωσε πως προβλέπει πιθανότητες 60% η Μέι να καταφέρει να επικυρωθεί η συμφωνία της για την αποχώρηση από την ΕΕ. Η νέα εκτίμηση αυξάνει τις πιθανότητες από το 55% που ήταν η χθεσινή πρόβλεψη. Σύμφωνα με την τράπεζα, συνεχίζει να υπάρχει «σημαντική» πιθανότητα το Brexit να αντιστραφεί μέσω ενός δεύτερου δημοψηφίσματος. Οι πιθανότητες για αυτό είναι στο 35%. Η τράπεζα μείωσε περαιτέρω την πιθανότητα για ένα Brexit χωρίς συμφωνία στο 5% από το 10%.
Τι έγινε χθες…
Χθες, μέσα σε μια μέρα, ύστερα από σειρά ψηφοφοριών, οι Βρετανοί βουλευτές αποφάσισαν ότι δεν θέλουν το σχέδιο της Τερέζα Μέι για το Brexit αλλά ούτε και θέλουν να αποχωρήσει η χώρα τους από την Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς συμφωνία (σ.σ. το λεγόμενο άτακτο Brexit). Το ερώτημα είναι τι θέλουν τελικά.
Πλέον, η κυβέρνηση φέρνει ακόμη μια πρόταση προς ψήφιση: παράταση της διαδικασίας βάσει του Άρθρου 50 της Συνθήκης της Λισσαβώνας, με προϋπόθεση ότι μέχρι την επόμενη Τετάρτη θα έχουν εγκρίνει μια συμφωνία αποχώρησης. Η διατύπωση της κυβερνητικής πρότασης, μεταδίδει το ΑΠΕ – ΜΠΕ, ορίζει σαφώς ότι θα πρέπει να υπάρξει συμφωνία αποχώρησης για να ζητηθεί παράταση της διαδικασίας της εξόδου μέχρι την 30ή Ιουνίου. Με τον τρόπο αυτό, η Μέι, δίνει τελεσίγραφο στους βουλευτές της να στηρίξουν την δική της συμφωνία, αλλιώς θα βρεθούν μπροστά στον «κίνδυνο» μεγάλης καθυστέρησης του Brexit.
Ένα από τα ζητήματα είναι αν θα… έχει βουλευτές η Μέι για να τη στηρίξουν. Γιατί η κομματική πειθαρχία που έθεσε πήγε περίπατο, κάποιοι απείχαν και η πρωθυπουργός είδε ακόμη ένα μέλος της κυβέρνησής της, την υφυπουργό Εργασίας Σάρα Νιούτον, να παραιτείται.
Τα τέσσερα σενάρια για το Brexit
Μετά την απόρριψη από τη Βουλή των Κοινοτήτων της αποχώρησης χωρίς συμφωνία και ενώ απομένουν πλέον 15 ημέρες ως την ημερομηνία που θεωρητικά το Brexit θα γίνει πραγματικότητα, τα επικρατέστερα σενάρια θεωρείται πως είναι τέσσερα:
1. Ψηφοφορία για τη συμφωνία που έκλεισε η Μέι (πάλι)
Η Τερέζα Μέι θα υποβάλει σήμερα στα μέλη του κοινοβουλίου πρόταση που θα προβλέπει να διεξαχθεί ως την 20ή Μαρτίου νέα ψηφοφορία για τη συμφωνία που έκλεισε με την ΕΕ για το διαζύγιο, παρά το ότι απορρίφθηκε ήδη δύο φορές, με συντριπτική πλειοψηφία.
Αντιμέτωποι με την αναβολή του Brexit ή την πιθανή διοργάνωση νέου δημοψηφίσματος, οι υποστηρικτές της αποχώρησης μπορεί να αλλάξουν γνώμη, να αποδεχθούν ότι αυτή η Συμφωνία Αποχώρησης είναι ο μοναδικός σίγουρος δρόμος ώστε η Βρετανία να εγκαταλείψει την ΕΕ.
2. Παράταση
Η εισήγηση της κυβέρνησης προβλέπει δύο ενδεχόμενα. Το πρώτο θα υλοποιηθεί αν εγκριθεί τελικά η Συμφωνία Αποχώρησης. Μάλλον τεχνικής φύσης, η ισχύς της αναβολής αυτής θα εκπνεύσει την 30ή Ιουνίου.
Ελλείψει συμφωνίας, η δεύτερη αναβολή που προτείνεται, πιο μακρά, συνεπάγεται πως το Ηνωμένο Βασίλειο θα είναι υποχρεωμένο να συμμετάσχει στις ευρωεκλογές (23η-26η Μαΐου). Όμως για να υπάρξει αναβολή, το αίτημα οφείλεται να είναι επαρκώς αιτιολογημένο, προειδοποίησαν οι υπόλοιπες 27 χώρες μέλη της ΕΕ, που θα πρέπει να την εγκρίνουν ομόφωνα. Είναι πρόθυμοι οι 27 να ξανακάτσουν στο τραπέζι για μια νέα συμφωνία αποχώρησης; Μάλλον όχι. Ο Γιούνκερ το είπε ξεκάθαρα: δεν θα υπάρξει τρίτη ευκαιρία. Το είχε πει και πριν τη δεύτερη φορά βέβαια…
Σε περίπτωση που ζητηθεί παράταση που θα ξεπερνά τις λίγες εβδομάδες, πρέπει να υπάρχει σοβαρός λόγος «όπως η διοργάνωση εκλογών, ή δημοψηφίσματος, ή η αλλαγή της βρετανικής θέσης», διεμήνυσε ευρωπαίος αξιωματούχος.
3. Brexit χωρίς συμφωνία (κι ας απορρίφθηκε)
Παρότι η Βουλή των Κοινοτήτων την απέρριψε χθες, η αποχώρηση χωρίς συμφωνία παραμένει εξ ορισμού μια από τις επιλογές, αν δεν υπάρξει πεδίο συνεννόησης. Στην περίπτωση που γίνει πραγματικότητα το σενάριο «no deal», το ΗΒ θα βάλει τέλος στα 46 χρόνια συμμετοχής του στην ΕΕ, θα εγκαταλείψει την ενιαία αγορά και την τελωνειακή ένωση χωρίς μεταβατική περίοδο.
Αυτό είναι το σενάριο που φοβούνται περισσότερο οι οικονομικοί παράγοντες, διότι θα προκαλέσει σωρεία προβλημάτων στις ανταλλαγές ανάμεσα στις δύο πλευρές. Πολλοί κοινοβουλευτικοί εξεγείρονται μπροστά στα ρίσκα, ωστόσο ορισμένοι σκληροί Brexiteers επιμένουν πως «η απουσία συμφωνίας είναι καλύτερη από μια κακή συμφωνία».
Για να αμβλυνθούν οι επιπτώσεις της σκληρής ρήξης, η κυβέρνηση υποσχέθηκε χθες ότι σε αυτή την περίπτωση, θα αναστείλει προσωρινά την επιβολή δασμών στο 87% των εισαγόμενων αγαθών.
4. Στήνονται κάλπες (για νέο δημοψήφισμα/βουλευτικές εκλογές/και τα δύο)
Την επιλογή του δεύτερου δημοψηφίσματος προκρίνουν μερικές δεκάδες φιλοευρωπαίοι βουλευτές. Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης, ο αρχηγός των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν, πρόσφατα άφησε να εννοηθεί ότι δεν θα εναντιωνόταν στη διοργάνωσή του, χωρίς να δείξει ακριβώς μεγάλο ενθουσιασμό.
Η Τερέζα Μέι όμως αρνείται να συναινέσει στη διοργάνωση νέου δημοψηφίσματος, πράγμα που σημαίνει ότι θα χρειαζόταν αναβολή του Brexit και αλλαγή κυβέρνησης, μέσω νέων εκλογών ή με άλλον τρόπο, προκειμένου να διεξαχθεί τέτοιο.