Η απόφαση της Βουλής των Αντιπροσώπων στις ΗΠΑ να αναγνωρίσει τη Γενοκτονία των Αρμενίων έπεσε σαν… «βόμβα». Και φυσικά εξόργισε την Τουρκία. Η οργή αυτή εκφράστηκε από τον υπουργό Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Σε μια κίνηση που λίγοι περίμεναν, η Βουλή των Αντιπροσώπων υιοθέτησε με συντριπτική πλειοψηφία ψήφισμα με το οποίο αναγνώρισε τη Γενοκτονία των Αρμενίων έστω και με… καθυστέρηση πολλών ετών. Το είχε υποσχεθεί ο Μπαράκ Ομπάμα πριν καν εκλεγεί πρόεδρος, αλλά δεν το έκανε ποτέ. Η αντίδραση από την Τουρκία δεν άργησε να έρθει, με την Άγκυρα να χαρακτηρίζει την απόφαση «επονείδιστη».
Το ψήφισμα που αναγνωρίζει τις μαζικές σφαγές των Αρμενίων ως Γενοκτονία εγκρίθηκε με 405 ψήφους υπέρ έναντι 11 κατά. Πρόκειται για μια απόφαση με συμβολικό, αλλά ιστορικό χαρακτήρα, η οποία είναι βέβαιο ότι θα αναζωπυρώσει την ένταση στις σχέσεις ανάμεσα στην Ουάσινγκτον και την Άγκυρα. Έρχεται δε σχεδόν δυο εβδομάδες πριν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν βρεθεί στις ΗΠΑ για πρώτη φορά μετά την επεισοδιακή επίσκεψή του το 2017.
Click4more: Νέο χαστούκι στην Τουρκία – Επιμένει για κυρώσεις η Βουλή των Αντιπροσώπων
Η οργή από την Τουρκία εκφράστηκε με ένα tweet από τον υπουργό Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Ούτε λίγο ούτε πολύ, ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας συνέδεσε την απόφαση για τη Γενοκτονία των Αρμενίων με την επιχείρηση της Τουρκίας στη βορειοανατολική Συρία (!) και έκρινε πως η Βουλή των Αντιπροσώπων αναγνώρισε τη Γενοκτονία για να πάρει… εκδίκηση για την τουρκική στρατιωτική επιχείρηση! Υποστήριξε δε ότι η Τουρκία απέτρεψε ένα «μεγάλο παιχνίδι» με την εισβολή της στη βορειοανατολική Συρία, χωρίς όμως να μπει στον κόπο να εξηγήσει τι εννοεί μ’ αυτό!
«Εκείνοι τα σχέδια των οποίων ματαιώθηκαν στρέφονται σε αραχνιασμένες αποφάσεις. Οι κύκλοι που πιστεύουν ότι θα πάρουν εκδίκηση με αυτόν τον τρόπο κάνουν λάθος. Αυτή η επονείδιστη απόφαση εκείνων που εκμεταλλεύονται την ιστορία για πολιτικούς σκοπούς είναι άκυρη για την κυβέρνηση και τον λαό μας», έγραψε ο Τσαβούσογλου.
Ruined big game
w/#OperationPeaceSpring. Those whose projects were frustrated turn to antiquated resolutions.Circles believing that they will take revenge this way are mistaken.This shameful decision of those exploiting history in politics is null&void for our Government&people.— Mevlüt Çavuşoğlu (@MevlutCavusoglu) October 29, 2019
Ιστορική απόφαση
Η απόφαση της Βουλής των Αντιπροσώπων με την οποία αναγνωρίστηκε η γενοκτονία των Αρμενίων ήταν η πρώτη που τέθηκε ποτέ σε ψηφοφορία στην ολομέλεια του σώματος. Η κάτω Βουλή ενέκρινε το μη δεσμευτικό ψήφισμα με 405 ψήφους (επί συνόλου 435) σε μια σπάνια επίδειξη σύμπνοιας μεταξύ των Δημοκρατικών και των Ρεπουμπλικάνων κοινοβουλευτικών. Μόλις 11 βουλευτές (Ρεπουμπλικάνοι) ψήφισαν κατά και τρεις επέλεξαν το «παρών».
Με το ψήφισμά της, η Βουλή των Αντιπροσώπων αναγνωρίζει τη Γενοκτονία των Αρμενίων και ενθαρρύνει τη λήψη πρωτοβουλιών για την ευαισθητοποίηση της αμερικανικής κοινής γνώμης πάνω στο συγκεκριμένο θέμα.
Η συνέχεια αναμένεται να δοθεί στη Γερουσία, όπου έχει κατατεθεί ένα σχεδόν πανομοιότυπο ψήφισμα.
Εκτός από την αρμενική διασπορά, για το συγκεκριμένο ψήφισμα είχαν ενεργοποιηθεί και οι ελληνικές, εβραϊκές και χριστιανικές οργανώσεις. Αντιθέτως, η τουρκική πρεσβεία στην Ουάσιγκτον, οι τουρκοαμερικανικές οργανώσεις και οι εταιρείες λόμπι, που εργάζονται για την Άγκυρα, είχαν προσπαθήσει χωρίς αποτέλεσμα να μπλοκάρουν το ψήφισμα πριν κατατεθεί προς έγκριση στην Ολομέλεια της Βουλής.
Η γενοκτονία των Αρμενίων αναγνωρίζεται επίσημα από περίπου 30 χώρες αλλά και από μεγάλο μέρος της κοινότητας των ιστορικών. Κατά εκτιμήσεις, από 1,2 ως 1,5 εκατ. Αρμένιοι σφαγιάστηκαν εν μέσω του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου από τα στρατεύματα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που είχε συμμαχήσει τότε με τη Γερμανία και την Αυστροουγγαρία.
Η Τουρκία αρνείται τη χρήση του όρου «γενοκτονία», διατείνεται πως διαπράττονταν σφαγές εκατέρωθεν εν μέσω εμφυλίου πολέμου και λιμού με εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς και στα δύο στρατόπεδα.
Τον Απρίλιο του 2017, λίγο καιρό αφότου ανέλαβε την προεδρία των ΗΠΑ, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε χαρακτηρίσει τη σφαγή των Αρμενίων «μια από τις χειρότερες μαζικές φρικαλεότητες του 20ού αιώνα», αποφεύγοντας όμως επιμελώς να χρησιμοποιήσει τον όρο «γενοκτονία». Η τοποθέτησή του είχε προκαλέσει την οργή της Άγκυρας, που είχε καταγγείλει την «παραπληροφόρηση» που διέσπειρε κατ’ αυτήν ο Αμερικανός πρόεδρος.
Πριν εκλεγεί πρόεδρος το 2008, ο προκάτοχός του Μπαράκ Ομπάμα είχε δεσμευθεί ότι θα αναγνώριζε τη γενοκτονία των Αρμενίων, όρο όμως τον οποίο δεν πρόφερε ποτέ στη διάρκεια της θητείας του.