Τραμπ: Ο Ζελένσκι την Παρασκευή στην Ουάσινγκτον για να υπογράψει τη συμφωνία για τα ορυκτά της Ουκρανίας

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι σχεδιάζει να ταξιδέψει στην Ουάσινγκτον την Παρασκευή (28.02.2025), δήλωσε αργά το βράδυ της Τρίτης (25.02.2025) ο Ντόναλντ Τραμπ, λίγη ώρα αφότου οι αξιωματούχοι των δύο χωρών κατέληξαν στους όρους της συμφωνίας για τα ορυκτά της Ουκρανίας.

Η συμφωνία για τα ορυκτά, είναι κομβικής σημασίας για την προσπάθεια του Κιέβου να κερδίσει την υποστήριξη του Ντόναλντ Τραμπ στον πόλεμο με τη Ρωσία, γι’ αυτό και ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι – όπως προανήγγειλε ο Αμερικανός πρόεδρος – θα μεταβεί στην Ουάσινγκτον για τις υπογραφές.

Ο Τραμπ δήλωσε, επίσης, στους δημοσιογράφους ότι πρέπει να υπάρξει κάποια μορφή ειρηνευτικής δύναμης στην Ουκρανία, εάν επιτευχθεί συμφωνία για τον τερματισμό της σύγκρουσης.

Υπενθυμίζεται ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ – ο οποίος εξακολουθεί να πιέζει στην κατεύθυνση τερματισμού του πολέμου στην Ουκρανία – και ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι αντάλλαξαν εχθρικά λόγια την περασμένη εβδομάδα.

Ο Τραμπ αποκάλεσε τον Ζελένσκι αντιδημοφιλή «δικτάτορα» που πρέπει να συνάψει μία γρήγορη ειρηνευτική συμφωνία, αν δεν θέλει να χάσει τη χώρα του, ενώ ο Ουκρανός ηγέτης δήλωσε ότι ο αρχηγός του Λευκού Οίκου ζει σε μία «φούσκα παραπληροφόρησης».

Μία από τις πηγές, η οποία μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας, δήλωσε στο Reuters ότι ο Λευκός Οίκος πρότεινε την επίσκεψη.

Αξιωματούχοι και των δύο πλευρών έχουν συμφωνήσει στο σχέδιο και συνιστούν την υπογραφή της συμφωνίας, είπε η πηγή.

Μία άλλη πηγή δήλωσε ότι ο Ζελένσκι μπορεί να συναντηθεί με νομοθέτες στο Καπιτώλιο, αλλά το πρόγραμμα της επίσκεψης είναι ακόμη ρευστό.

Τι περιλαμβάνει η συμφωνία για τα ορυκτά

Η τελική εκδοχή της συμφωνίας, με ημερομηνία 24 Φεβρουαρίου που είδαν οι «Financial Times», προβλέπει τη δημιουργία ενός ταμείου, στο οποίο η Ουκρανία θα συνεισφέρει το 50% των εσόδων από την εκμετάλλευση των ορυκτών της πόρων, συμπεριλαμβανομένου του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και των σχετικών υποδομών. Το ταμείο θα επενδύει χρήματα σε έργα εντός της Ουκρανίας.

Από τη συμφωνία εξαιρούνται οι ορυκτοί πόροι που ήδη αποφέρουν έσοδα στον ουκρανικό κρατικό προϋπολογισμό, γεγονός που σημαίνει ότι δεν θα καλύπτει τις υφιστάμενες δραστηριότητες της Naftogaz ή της Ukrnafta, των μεγαλύτερων παραγωγών φυσικού αερίου και πετρελαίου της χώρας.

Ωστόσο, η συμφωνία δεν περιλαμβάνει καμία αναφορά σε εγγυήσεις ασφαλείας των ΗΠΑ, τις οποίες το Κίεβο αρχικά απαιτούσε ως αντάλλαγμα. Επίσης, αφήνει ανοιχτά κρίσιμα ζητήματα, όπως το μέγεθος του αμερικανικού μεριδίου στο ταμείο και οι όροι των συμφωνιών «κοινής ιδιοκτησίας», τα οποία θα καθοριστούν σε επόμενες διαπραγματεύσεις.

Η αρχική πρόταση της κυβέρνησης Τραμπ προέβλεπε τη δημιουργία ενός ταμείου ανασυγκρότησης, στο οποίο οι ΗΠΑ θα διατηρούσαν 100% τον έλεγχο. Η Ουκρανία θα συνεισέφερε το 50% των εσόδων από την εξόρυξη ορυκτών πόρων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων από το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τις σχετικές υποδομές, με ανώτατο όριο τα 500 δισεκατομμύρια δολάρια.

Αυτοί οι όροι, που Ουκρανοί αξιωματούχοι χαρακτήρισαν απαράδεκτους, αφαιρέθηκαν από το τελικό κείμενο.

Ωστόσο, παρά τις αναφορές για κοιτάσματα ορυκτών αξίας 10 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, η Ουκρανία δεν διαθέτει μεγάλα αποθέματα σπάνιων γαιών που να αναγνωρίζονται διεθνώς ως οικονομικά βιώσιμα.

Πέρα από τις σπάνιες γαίες, η Ουκρανία διαθέτει ορισμένα εμπορικά εκμεταλλεύσιμα ορυχεία κρίσιμων ορυκτών, όπως το τιτάνιο και το γάλλιο, τα οποία, αν και σημαντικά, δεν φαίνεται να έχουν την αξία που πιστεύει ο Τραμπ.

Ακόμα κι αν η Ουκρανία διαθέτει οικονομικά βιώσιμα κοιτάσματα, η Δύση έχει μία ακόμη μεγαλύτερη πρόκληση να αντιμετωπίσει. Οι περισσότερες χώρες είναι αναγκασμένες να στέλνουν τις σπάνιες γαίες που εξορύσσουν για επεξεργασία στην Κίνα, η οποία κυριαρχεί στην κατεργασία αυτών των υλικών.

Ο όρος να επενδύονται χρήματα από το ταμείο στην Ουκρανία είναι μία ακόμη αλλαγή που το Κίεβο είχε επιδιώξει. Το έγγραφο αναφέρει ότι οι ΗΠΑ θα υποστηρίξουν τη μελλοντική οικονομική ανάπτυξη της Ουκρανίας.

Ουκρανοί αξιωματούχοι πρόσθεσαν ότι η συμφωνία είναι μόνο ένα «πλαίσιο συμφωνίας» και ότι κανένα έσοδο δεν θα μεταφερθεί μέχρι να τεθεί σε λειτουργία το ταμείο, δίνοντας χρόνο για την επίλυση πιθανών διαφωνιών. Ένα από τα εκκρεμή ζητήματα είναι η δικαιοδοσία της συμφωνίας.

Η κυβέρνηση Ζελένσκι θα πρέπει, επίσης, να λάβει έγκριση – κάτι που μπορεί να γίνει ακόμη και την Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου – από το κοινοβούλιο της Ουκρανίας, όπου βουλευτές της αντιπολίτευσης έχουν ήδη προαναγγείλει ότι τουλάχιστον θα διεξαχθεί έντονη συζήτηση πριν από την επικύρωση της συμφωνίας.

Ο Κιρ Στάρμερ στην Ουάσινγκτον για να φέρει πιο κοντά τον Τραμπ με την Ευρώπη

Μετά τον Εμανουέλ Μακρόν, ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ μεταβαίνει με τη σειρά του την Πέμπτη (27.02.2025) στην Ουάσινγκτον σε μία προσπάθεια να πείσει τον Ντόναλντ Τραμπ ότι εγγυήσεις ασφαλείας είναι απαραίτητες σε οποιαδήποτε συμφωνία εκεχειρίας με τη Ρωσία στην Ουκρανία.

Καθώς ο Γάλλος πρόεδρος εκτίμησε τη Δευτέρα (24.02.2025) ότι μία «εκεχειρία» είναι πιθανή «μέσα στις ερχόμενες εβδομάδες», ο κύριος στόχος του Στάρμερ είναι να αποσπάσει από τον Τραμπ ότι οι ΗΠΑ θα παράσχουν ένα δίχτυ ασφαλείας, ίσως υπό τη μορφή αεροπορικής κάλυψης, πληροφοριών και υλικοτεχνικής βοήθειας, για την υποστήριξη ευρωπαϊκών στρατευμάτων που ενδεχομένως σταλούν στην Ουκρανία για να επιτηρούν την εκεχειρία.

Λονδίνο και Παρίσι είναι οι πρωτοστάτες προτάσεων με στόχο την αποστολή μίας ειρηνευτικής δύναμης χιλιάδων Ευρωπαίων στρατιωτών για την προστασία της Ουκρανίας στο πλαίσιο της παύσης των εχθροπραξιών.

Η κυβέρνηση Τραμπ έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο να δεσμεύσει Αμερικανούς στρατιώτες, αλλά για τον Στάρμερ το αμερικανικό «δίχτυ ασφαλείας» είναι βασικό για να αποτρέψει τη Ρωσία να «εξαπολύσει νέα εισβολή σε λίγα χρόνια».

Δημοσίως, ο Στάρμερ έχει ήδη επιδιώξει να κατευνάσει τον Τραμπ δηλώνοντας έτοιμος να στείλει Βρετανούς στρατιώτες ως ειρηνευτική δύναμη στην Ουκρανία, όπως άλλωστε έχει πει και ο Εμανουέλ Μακρόν.

Ο Βρετανός πρωθυπουργός θα επιμείνει, επίσης, στο γεγονός ότι η Ουκρανία πρέπει να συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου που ξεκίνησε η Μόσχα πριν από τρία χρόνια εναντίον της γειτονικής της χώρας, ενώ η Ουάσινγκτον προκάλεσε κατάπληξη στην Ευρώπη αρχίζοντας αυτές τις διαπραγματεύσεις μόνο με τη Ρωσία.

Θα προσπαθήσει, επίσης, να πείσει τον Τραμπ στη συνάντησή τους στον Λευκό Οίκο ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες είναι αποφασισμένοι να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες, καθώς ο Αμερικανός πρόεδρος επαναλαμβάνει συχνά πυκνά ότι πρέπει να συνεισφέρουν περισσότερο στο ΝΑΤΟ.

Σε μία ανακοίνωση που φαίνεται ως μία προσπάθεια να κατευνάσει τον Αμερικανό πρόεδρο, ο Κιρ Στάρμερ δήλωσε την Τρίτη (25.02.2025) ότι η Βρετανία θα αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες της από 2,3% στο 2,5% του ΑΕΠ μέχρι το 2027. Και ότι «φιλοδοξεί» να τις αυξήσει στο 3% του ΑΕΠ κατά την επόμενη κοινοβουλευτική περίοδο, δηλαδή μετά το 2029.

Θα είναι «η μεγαλύτερη αύξηση των αμυντικών δαπανών από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου», δήλωσε.