Το 2022 ο πλανήτης έχασε παρθένο, τροπικό δάσος ίσο με το μέγεθος της Ελβετίας ή της Ολλανδίας με το ζωτικής σημασίας οικοσύστημα να καταστρέφεται κυρίως λόγω της γεωργίας και της κτηνοτροφίας. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξαν οι επιστήμονες μετά από την ανάλυση δορυφορικών δεδομένων για την καταστροφή του βασικού πνεύμονα του πλανήτη μας.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι επιφάνεια τροπικού δάσους αντίστοιχη με ένα γήπεδο ποδοσφαίρου υπέστη καταστροφή ή καιγόταν κάθε πέντε δευτερόλεπτα στη διάρκεια του 2022, αύξηση κατά 10% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, όπως ανέφερε το World Resources Institute (WRI) με έδρα την Ουάσινγκτον.
Η πλατφόρμα του WRI για τη δορυφορική παρακολούθηση της αποψίλωσης των δασών, το Global Forest Watch (GFW), κατέγραψε το 2022 την καταστροφή περισσότερων από 41 εκατομμυρίων στρεμμάτων τροπικού, παρθένου δάσους, που θεωρείται κρίσιμης σημασίας για τη βιοποικιλότητα του πλανήτη και την αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα.
Η πλέον πληγείσα χώρα είναι η Βραζιλία, όπου βρίσκεται το 43% των δασών που καταστράφηκαν. Ακολουθούν η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (13%) και η Βολιβία (9%).
«Χάνουμε ένα από τα πιο αποτελεσματικά μας εργαλεία για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, την προστασία της βιοποικιλότητας και την υποστήριξη της υγείας και των μέσων διαβίωσης εκατομμυρίων ανθρώπων», σχολίασε η Μικέλα Βάις διευθύντρια του GFW.
2,7 δισεκ. τόνοι διοξειδίου του άνθρακα
Η καταστροφή των τροπικών δασών το 2022 απελευθέρωσε στην ατμόσφαιρα 2,7 δισεκ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα, ποσοστό αντίστοιχο με τις ετήσιες εκπομπές άνθρακα της Ινδίας, της πιο πολυπληθούς χώρας παγκοσμίως, σημείωσε το WRI.
«Από την αρχή του αιώνα παρατηρούμε την αιμορραγία κάποιων από τα πιο σημαντικά δασικά οικοσυστήματα του πλανήτη, παρά τις προσπάθειες ετών να αντιστραφεί η τάση αυτή», υπογράμμισε η Βάις.
Αποψίλωση τροπικών δασών
Περίπου 1,6 δισεκ. άνθρωποι, σχεδόν οι μισοί από τους οποίους ανήκουν σε φυλές αυτοχθόνων, εξαρτώνται άμεσα από τα δάση για να ζήσουν.
Στη Βραζιλία η αποψίλωση των τροπικών δασών επιδεινώθηκε επί προεδρίας Ζαΐχ Μπολσονάρου (2019- 2023) και αυξανόταν κατά 15% κάθε χρόνο, σύμφωνα με την έκθεση του GFW.
Ο διάδοχός του, ο Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα που ορκίστηκε τον Ιανουάριο, έχει δεσμευθεί να τερματίσει την καταστροφή του Αμαζονίου ως το 2030. Οι ειδικοί εκτιμούν ωστόσο ότι θα πρέπει να αντιμετωπίσει πολλές προκλήσεις για να τα καταφέρει.
Εξάλλου οι επιστήμονες φοβούνται ότι η λεκάνη του Αμαζονίου θα μετατραπεί τελικά, λόγω της κλιματικής αλλαγής και της αποψίλωσης, σε σαβάνα. Η μετάβαση αυτή θα έχει ως αποτέλεσμα την απορρύθμιση των μετεωρολογικών συνθηκών στη Λατινική Αμερική και τον υπόλοιπο πλανήτη.
Περίπου 90 δισεκ. τόνοι διοξειδίου του άνθρακα είναι αποθηκευμένοι στα δέντρα και το έδαφος του δάσους του Αμαζονίου, αριθμός διπλάσιος σε σχέση με τις ετήσιες παγκόσμιες εκπομπές.
«Η αναστολή και η αντιστροφή της εξαφάνισης των δασών είναι ένας από τους πιο αποδοτικούς τρόπους που διαθέτουμε σήμερα για να αμβλύνουμε την κατάσταση», προειδοποίησε η Φράνσις Σέιμουρ, ειδική του WRI.
Περιορίστηκε η καταστροφή στην Ινδονησία
Στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό καταστράφηκαν το 2022 σχεδόν 5.000.000 στρέμματα δάσους, σύμφωνα με την έκθεση. Βασική αιτία η γεωργία και η παραγωγή κάρβουνου, ζωτικής σημασίας για τα νοικοκυριά, το 80% των οποίων δεν διαθέτει ηλεκτρικό.
Η Βολιβία επίσης δεν κατάφερε να μειώσει τον ρυθμό της αποψίλωσης των δασών, ο οποίος αντιθέτως αυξήθηκε κατά 32% το 2022 σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Βασικές αιτίες η καλλιέργεια κακάο, η εξόρυξη χρυσού και οι πυρκαγιές.
Αντιθέτως στην Ινδονησία παρατηρήθηκε μείωση της καταστροφής των δασών για πέμπτη συνεχή χρονιά.
