«Έχω τόσα λεφτά που θα μπορούσα να ζήσω χωρίς να δουλεύω μέχρι να πεθάνω. Είμαι εκατομμυριούχος» είχε πει σε συνέντευξή του ο Τζίμι Χόφα που υπήρξε ο πιο ισχυρός ενδεχομένως συνδικαλιστής στην ιστορία των ΗΠΑ.
Έγινε διάσημος μέσα από τη δράση του στο συνδικάτο φορτηγατζήδων «Τeamsters» των ΗΠΑ από το 1957 μέχρι το 1971 κι ας μην είχε οδηγήσει ποτέ ο ίδιος. Η δράση του όμως ως συνδικαλιστής επισκιάστηκε από τις εικαζόμενες σχέσεις του με τη μαφία και την πολύχρονη καταδίκη του σε κάθειρξη για διαφθορά.
Ο Τζίμι Χόφα εθεάθη για τελευταία φορά στις 30 Ιουλίου 1975 και η εξαφάνισή του θεωρείται ένα άλυτο μυστήριο αφού το πτώμα του δεν βρέθηκε ποτέ.
Γεννημένος ανήμερα του Αγίου Βαλεντίνου στις 14 Φεβρουαρίου 1913 στο Μπραζίλ της πολιτείας Ιντιάνα, από πατέρα ανθρακωρύχο, ολλανδικής καταγωγής, και μητέρα πλύστρα, έμεινε από μικρός ορφανός από πατέρα.
Στην ηλικία των 7 ετών αναγκάστηκε να συνεισφέρει στο οικογενειακό εισόδημα κάνοντας δουλειές του ποδαριού.
Ο Χόφα άφησε το σχολείο στα 14 του για να εργαστεί στην εταιρεία χονδρικής πώλησης τροφίμων, Κρούγκερ, όπου σύντομα άρχισε να διαμαρτύρεται για τους ανεπαρκείς μισθούς που έπαιρνε, τις συνθήκες απασχόλησης και την ανισότητα.
Έβλεπε παντού γύρω του, κάτι που θα χειροτέρευε μόνο στον απόηχο του κραχ της Wall Street του 1929 και τον ερχομό της Μεγάλης Ύφεσης.
Ο νεαρός Τζίμι έδειξε από την πρώτη στιγμή τα ηγετικά του προσόντα.
Μέσα σε δύο χρόνια κατάφερε να συσπειρώσει τους συναδέλφους του και μια μέρα του 1931 να κηρύξει λευκή απεργία την ώρα που έφταναν οι ολόφρεσκες και ζουμερές φράουλες από τη Φλόριντα. Με ένα νεύμα του το ξεφόρτωμα σταμάτησε κι ένας μικρός πανικός επικράτησε στην επιχείρηση.
Αμέσως ξεκίνησε διαπραγματεύσεις με την εργοδοσία και κατάφερε όχι μόνο να δοθούν αυξήσεις και ασφαλιστικά δικαιώματα στους εργαζομένους, αλλά πέτυχε την αναγνώριση του σωματείου τους.
Έχοντας μάθει να υπερασπίζεται τον εαυτό του ενάντια στην αδικία στο χώρο εργασίας, ο Χόφα φεύγει το 1932 από την Κρούγκερ για να αναλάβει το τοπικό παράρτημα του συνδικάτου των οδηγών φορτηγών, γνωστών ως Teamsters, εκπροσωπώντας τόσο τους οδηγούς όσο τους πράκτορες της αποθήκης του Ντιτρόιτ.
Γρήγορα η φήμη του ξεπέρασε τα όρια του Ντιτρόιτ. Ο δυναμικός του χαρακτήρας, οι οργανωτικές του ικανότητες, η ολοκληρωτική του αφοσίωση στα δίκαια των εργατών και οι εμπνευσμένοι λόγοι του τον έφεραν στην πρώτη γραμμή του συνδικαλιστικού κινήματος των ΗΠΑ.
Ο Χόφα γνώρισε την Πολωνή Josephine Poszywak, κατά τη διάρκεια μιας απεργίας το 1937. Παντρεύτηκαν τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς.
Ο Χόφα από μαχητικός διεκδικητής των εργατικών δικαιωμάτων γίνεται μόνιμος εργατοπατέρας.
Αναλαμβάνει πρόεδρος των Teamsters το 1957, στο συνέδριο στο Μαϊάμι Μπιτς της Φλόριντα και οι Teamsters αποβάλλονται με ψήφους 5-1 από την αμερικάνικη ένωση συνδικάτων.
Έμεινε στην ηγεσία του συνδικάτου 10 χρόνια, με τα μέλη του σωματείου να φτάνουν κάποια στιγμή το 1,5 εκατομμύριο.
Τα κεντρικά γραφεία της IBT μετακομίζουν στην Ουάσιγκτον.
Ο Χόφα δεν είχε πρόβλημα να συνάψει σχέσεις με τους μαφιόζους της οικογένειας Μπουφαλίνο (ο Μπιλ Μπουφαλίνο είναι δικηγόρος του) να υπεξαιρέσει χρήματα από το ταμείο του συνδικάτου για έργα της μαφίας, να εκβιάζει στοχευμένα εταιρείες, να δωροδοκεί, να εκμαυλίζει.
Το πανίσχυρο συνδικάτο είχε μπει στο στόχαστρο του Κογκρέσου και θα προκύψει η μεγάλη μάχη του με τους Κένεντι. Τον πρόεδρο και τον γενικό εισαγγελέα των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ο νεαρός δικηγόρος Ρόμπερτ Κένεντι, αδελφός του μετέπειτα προέδρου Τζον Κένεντι και γενικός εισαγγελέας από τον Ιανουάριο του 1961, θα γίνει ο διώκτης του Χόφα και η μεταξύ τους αντιπαράθεση δεν θα αργήσει να πάρει την μορφή… βεντέτας.
Ως Γενικός Εισαγγελέας από το 1961, ο Κένεντι εξαπέλυσε μια ισχυρή επίθεση κατά του οργανωμένου εγκλήματος και συνέχισε με μια ομάδα εισαγγελέων και ερευνητών γνωστή με το όνομα «Πιάστε τον Χόφα».
Ο Ρόμπερτ Κένεντι πίστευε ότι ο Χόφα συνδεόταν απευθείας με το οργανωμένο έγκλημα.
Έτσι το 1964 ο Ρόμπερτ Κένεντι, υπουργός Δικαιοσύνης πλέον, τον κατηγόρησε για δωροδοκία των ενόρκων ομοσπονδιακού δικαστηρίου και πέτυχε την καταδίκη του σε οκτώ χρόνια φυλάκιση και πρόστιμο 10.000 δολαρίων.
Ακόμα πέντε χρόνια προστέθηκαν στην ποινή, ύστερα από επιπρόσθετες κατηγορίες για ανάμειξη σε οικονομικά σκάνδαλα.
Ο Χόφα εξέτισε πέντε χρόνια από την ποινή του και αποφυλακίστηκε στις 23 Δεκεμβρίου του 1971, όταν του χορηγήθηκε αμνηστία από τον πρόεδρο Νίξον με τον περιοριστικό όρο της να μην ανακατευτεί με τον συνδικαλισμό μέχρι το 1980, όρος με τον οποίο ήταν κάθετα αντίθετος και πολέμησε στο δικαστήριο με την ελπίδα ότι θα μπορέσει να παλέψει πίσω την προεδρία του Teamster.
Ο Χόφα ισχυρίστηκε ότι δεν είχε συμφωνήσει ποτέ σε αυτήν την προϋπόθεση και κατηγόρησε ανώτερα στελέχη της κυβέρνησης Νίξον ότι του στέρησαν τα δικαιώματά του επιβάλλοντας αυτόν τον όρο.
Ποιος σκότωσε τον Τζίμι Χόφα;
Ο δυναμικός συνδικαλιστής είναι πλέον εκτός δράσης και περνάει τις ώρες τους στο σπίτι του μαζί με την σύζυγό του, με την οποία είχε δύο παιδιά.
Σε μία από τις σπάνιες συνεντεύξεις του είχε παραδεχτεί τις σχέσεις του με το οργανωμένο έγκλημα «για το καλό του συνδικάτου».
Το μεσημέρι της 30ής Ιουλίου 1975 εθεάθη για τελευταία φορά στα περίχωρα του Ντιτρόιτ.
Όπως είχε πει στη γυναίκα του είχε ραντεβού με δύο μαφιόζους, τον Τόνι Προβετσάνο (που ήταν και αντιπρόεδρος των Teamsters) και τον Τόνι Τζιακαλόνε, γεγονός που αρνήθηκαν και οι δύο, παρουσιάζοντας ατράνταχτα άλλοθι.
Ο Χόφα έφτασε γύρω στις 2 μμ στο πάρκινγκ, 30 λεπτά νωρίτερα και τηλεφώνησε στην σύζυγό του και της είπε ότι θα περίμενε λίγα λεπτά ακόμη.
Επίσης ένας οδηγός φορτηγού είδε τον Χόφα στο πάρκινγκ, μέσα σε ένα αυτοκίνητο μαζί με έναν άλλο επιβάτη.
Η σύζυγος του Χόφα ανέφερε ότι η εξαφάνιση έγινε εκείνο το απόγευμα. Η αστυνομία βρήκε το αυτοκίνητο στο πάρκινγκ ξεκλείδωτο και χωρίς κάποια ένδειξη, για το τι συνέβη στον Χόφα.
Από εκείνη τη μέρα δεν θα τον ξαναδεί κανείς.
Παρά τις εκτεταμένες έρευνες που ακολούθησαν, τόσο από την αστυνομία άλλα και από το FBI, δεν κατέληξαν κάπου για το τι απέγινε ο Χόφα.
Στις 30 Ιουλίου 1982, ο Τζίμι Χόφα θεωρήθηκε επισήμως νεκρός. Έχουν αναπτυχθεί πολλές θεωρίες και φήμες από τότε, χωρίς ωστόσο να αποδεχτεί τίποτα, με επικρατέστερη το «τσιμέντωμά» του από τη μαφία.
Μέσα στα χρόνια, ο φάκελος της άλυτης αυτής υπόθεσης έχει ανοιγοκλείσει πολλές φορές.
Ένας γκάνγκστερ που δρούσε στην περιοχή αποκάλυψε κάποια σκοτεινά μυστικά στην αστυνομία, υποσχόμενος ότι θα τους δείξει πού βρίσκεται θαμμένο το πτώμα του Χόφα.
Η προσπάθειά του ήταν ανεπιτυχής.
Το 2004, ένας των δικηγόρων που εργάστηκαν στη διαλεύκανση του φόνου του Χόφα κυκλοφόρησε το βιβλίο με τίτλο «I Heard You Paint Houses».
Το 2006, κάποιοι πράκτορες του FBI ισχυρίστηκαν πως κάποιες πολύ καλά ενημερωμένες πηγές τους, υπέδειξαν έναν αχυρώνα στην Οκλαχόμα ως το σημείο ταφής του Χόφα. Παρά την εξονυχιστική έρευνα του FBI δεν βρέθηκε το παραμικρό ίχνος του.
Αυτή ήταν και η τελευταία φορά που οι Αρχές των ΗΠΑ έφτασαν τόσο κοντά στη λύση του μυστηρίου.
Η αστυνομία και το FBI εικάζουν από την αρχή ότι δολοφονήθηκε σε ξεκαθάρισμα λογαριασμών.
Από το 1976 σε μια έκθεση 56 σελίδων του FBI, η δολοφονία του Χόφα αποδίδεται στη μαφία, η οποία θεωρούσε απειλή την προσπάθειά του να ξαναπάρει την προεδρία του συνδικάτου.
Το πτώμα, ωστόσο, δεν βρίσκεται, οπότε κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά τα πραγματικά γεγονότα.
Τι ήταν τελικά ο Τζίμι Χόφα;
Ακόμα και οι δυο βασικές χολιγουντιανές ταινίες που ασχολούνται με το μύθο του Τζίμι Χόφα, έχουν δυο διαφορετικές οπτικές για το ποιος ήταν: ένας υπέρμαχος εργατικών δικαιωμάτων ή κάποιος που είδε το συνδικάτο ως μία μπίζνα που εμπλεκόταν και με τη μαφία με σκοπό τον προσωπικό του πλουτισμό;
Στο «Hoffa» του 1992, την ταινία του Ντάνι Ντε Βίτο όπου ο Χόφα «ζωντανεύει» από τον Τζακ Νίκολσον, παρουσιάζεται κυρίως ως αγωνιστής της εργατικής τάξης και ας συμμαχεί καμιά φορά με τη μαφία για να διευκολύνεται το έργο του.
Στον «Ιρλανδό» (The Irishman) από την άλλη, την ταινία του Σκορτσέζε, ο Χόφα πουμ «ζωντανεύει» από τον Αλ Πατσίνο, παρουσιάζεται ως κανονικός μαφιόζος, ως ένας businessman που αντιλαμβάνεται το συνδικάτο ως προσωπικό του μαγαζί.
Το πιθανότερο ωστόσο είναι πως ποτέ κανείς δεν θα μπορέσει να απαντήσει με σιγουριά σε ένα από τα μεγαλύτερα ερωτήματα της μεταπολεμικής ιστορίας των ΗΠΑ: τι απέγινε ο Τζίμι Χόφα;
Πληροφορίες από Independent
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163