Κατά τη διάρκεια ομιλίας του στην Ουάσινγκτον τη Δευτέρα, αναφερόμενος στην αναταραχή σε γειτονικά κράτη, ο Γκέτζις προέτρεψε δημοσιογράφους να μην εκπλαγούν εάν επιβληθούν μέτρα παρόμοια με εκείνα που περιείχε το AI-5, διάταγμα της στρατιωτικής δικτατορίας (1964-1985) με το οποίο ανεστάλη η λειτουργία του Κογκρέσου και κατεστάλη οποιαδήποτε εκδήλωση διαφωνίας.
Το σχόλιο αυτό του υπουργού Οικονομικών καταγράφηκε λίγες εβδομάδες μετά την αποφυλάκιση του πρώην προέδρου Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα. Ο Λούλα ανήγγειλε ότι θα επιδιώξει να συσπειρώσει την αριστερά γύρω από το PT ώστε να ηττηθεί ο Μπολσονάρο στις εκλογές του 2022,
Και μόνο η αναφορά του διατάγματος AI-5 από τον Γκέτζις όμως προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από πολλούς στη Βραζιλία, που είδαν αυτή την τοποθέτηση ως επίθεση στο δημοκρατικό σύστημα της χώρας.
“Πολύ λυπηρά τα όσα είπε”
«Θεωρώ πολύ λυπηρό το να αναφέρεται οποιοσδήποτε στο [διάταγμα] AI-5 σαν να πρόκειται για κάτι το τετριμμένο. Δεν είναι, είναι πολύ σοβαρό, πλήττει τη δημοκρατία. Καταφέραμε να αποκατασταθεί η δημοκρατία στη Βραζιλία και πρέπει να δώσουμε μάχη για να την υπερασπιστούμε», δήλωσε ο πρώην πρόεδρος Φερνάντο Ενρίκε Καρντόζο στη βραζιλιάνικη υπηρεσία του BBC.
Ο πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου Τζίας Τόφολι δήλωσε ότι το διάταγμα AI-5 ήταν «ασύμβατο με τη δημοκρατία», ενώ ο πρόεδρος της Βουλής Χοντρίγκο Μάγια τόνισε πως ο Γκέτζις δημιουργεί κλίμα αμφιβολίας για την προσήλωση της κυβέρνησης υπό τον Μπολσονάρο στη δημοκρατία. Ο σημερινός πρόεδρος της Βραζιλίας, άλλοτε λοχαγός των αλεξιπτωτιστών, είναι υμνητής της στρατιωτικής δικτατορίας.
«Ας είμαστε σαφείς, αν υπάρχει ένα κόμμα που υπερασπίζεται τη δημοκρατία στη Βραζιλία, αυτό είναι το Κόμμα Εργαζομένων», είπε από την πλευρά του ο Λούλα. «Δεν εκλέξαμε εμείς έναν πρόεδρο που βρίσκει απεχθή τη δημοκρατία», πρόσθεσε.
Έκκληση για έρευνα εναντίον του Γκέτζις
Ο Ουμπέρτο Κόστα, επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του PT στη Γερουσία, κάλεσε τους ομοσπονδιακούς εισαγγελείς να διενεργήσουν έρευνα για τη δήλωση του Γκέτζις, κρίνοντας πως πρόκειται για «επίθεση εναντίον του δημοκρατικού πολιτεύματος που δεν μπορεί να μείνει ατιμώρητη».
Στο AI-5 είχε επίσης αναφερθεί τον Οκτώβριο ένας από τους γιους του σημερινού προέδρου, ο βουλευτής Εντουάρντο Μπολσονάρο, ο οποίος υπονόησε πως θα μπορούσε να εκδοθεί ένα τέτοιο διάταγμα εάν η αριστερά ριζοσπαστικοποιηθεί και αποπειραθεί να παραλύσει τη χώρα.
Ο Γκέτζις αποπειράθηκε να ανασκευάσει, λέγοντας αρχικά ότι έκανε τις δηλώσεις off the record και αργότερα πως διαβεβαίωσε ότι δεν θα επιβληθούν ποτέ ξανά τέτοια μέτρα: «Θα ήταν αδιανόητο. Η βραζιλιάνικη δημοκρατία δεν θα το ανεχόταν, ακόμη κι αν η αριστερά (…) εισέβαλε στο προεδρικό μέγαρο διά της βίας».
Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ.232163